Door Rein Schinkel
Regelmatig verschijnen er dikke rapporten over het fenomeen armoede, waarin steeds weer de normgrens neerwaarts wordt bijgesteld. De euforie over de groei van de economie wil men niet te veel verstoren.
Maar het kabinet denkt er niet aan om serieus met voorstellen te komen die tegen de belangen van de grote ondernemers ingaan. En dus nemen de armoedeproblemen voor een groeiende groep mensen toe.
Af en toe heeft men wel eens een luisterend oor voor kamerleden die zich, onder de druk van de kiezers, soms genoodzaakt voelen hun stem te laten horen tegen al te drastische maatregelen die de samenleving steeds grotere nieuwe tweedeling brengt. Met ingewikkelde formules over de toekomst laten de 'opposanten' zich meestal snel weer in het pluche terugzakken.
Leverworst eten...
Naar aanleiding van het 'succes' van de minimawinkel in de Duitse stad Aken heeft de Heerlense wethouder van sociale zaken Paul Simons ook voor Nederland de kogel door de kerk gejaagd. Hij wil gaan onderzoeken of er in zijn stad ook zo'n winkel zou kunnen komen.
Aan de Adalbertsteinweg in Aken bestaat sinds februari 1999 een zogenaamde minimawinkel. De winkel wordt dagelijks bevoorraad met etenswaren die door vrijwilligers worden verzameld. Zo hebben zij vaste leveranciers als supermarkten en buurtwinkels die hun overtollige etenswaren, waarvan de houdbaarheidsdatum bijna verstreken is, voor de winkel beschikbaar stellen. Ook vinden de overgebleven luxe broodjes uit de studentenmensa en restantbroodjes uit de horeca hun weg naar de winkel voor de armen. Soms laten ook de groothandelaren zich niet onbetuigd in hun goedheid en schenken dan een grotere partij voedsel aan de winkel. Zo werden er een paar duizend voorverpakte eenpersoonsmaaltijden lasangna geschonken die volgens het etiket nog drie dagen houdbaar waren. Een slagerij schonk maar liefst 100 leverworsten van 1 kilo aan de winkel, maar de zaak mag alleen verpakte levensmiddelen verkopen, om het niet te laten bederven moet je zorgen dat de leverworst niet te lang blijft liggen. Dus veel leverworst eten...
Lootjes trekken
De minimawinkel is aangewezen op wat de leveranciers toevallig hebben. Daardoor is nooit van tevoren bekend wat er in de 'aanbieding' is, maar de armen zijn al blij met iedere kruimel van de welvaartsmaatschappij, ofschoon de etenswaren niet gratis verstrekt worden. Er moeten symbolische lage prijzen worden betaald waarmee dan weer de huur en energie gedekt zijn. Maar toch staan dagelijks ver voor de openingstijd de armen uit de buurt in de rij om in aanmerking te komen voor het 'dagelijks brood'. Er zijn veel armen dus aan klandizie geen gebrek, integendeel. Door de soms beperkte voorraad ontstond er dikwijls agressie onder de wachtenden, maar de vrijwilligers die de winkel runnen hebben daar iets op gevonden: vlak voor de opening van de winkel worden er lootjes uitgedeeld en wie het hoogste nummer trekt mag als eerste naar binnen.
Een nieuw 'product' voor de WIW-regeling
Dit vernederende Akense voorbeeld is wat de Heerlense wethouder Simons voor ogen heeft bij armoebestrijding. Voor hem is het allemaal duidelijk: voor de organisatie van zo'n minimawinkel in Heerlen en straks elders, denkt hij aan een combinatie van vrijwilligers en mensen die in de winkel zouden kunnen gaan werken om werkervaring op te doen in het kader van de WIW-regeling. Om zo'n project nou niet publiekelijk het gezicht te geven van armenzorg en charitas door de overheid, vindt hij wel dat je "als overheid zoiets niet moet organiseren." Zoals we gewend zijn is ook dit idee van een minimawinkel voor een aantal politici reden om even tegen te pruttelen. Zo vindt PvdA-kamerlid Noorderman het idee ongepast: de gemeenten hebben heel andere middelen, zoals o.a. huursubsidie, om de minima te helpen en het VVD-kamerlid Kamp denkt dat de minimawinkels een tweedeling in de hand werken. Maar over de echte oplossing van armoebestrijding, serieus te werken aan de verkiezingsbelofte van eerlijke verdeling van de welvaart, wordt met geen woord meer gerept!
Bron: MUG