Geen uitkering meer als u in het buitenland woont

Door mr. Sjoerd Visser, advocaat te Stadskanaal

Als de Eerste Kamer daarmee instemt, zal binnenkort met terugwerkende kracht tot 1 juli 1999 de Wet BEU in werking treden. BEU staat voor Beperking Export Uitkeringen. Betekent dit nu, dat een WAO-er die in het buitenland woont, of een AOW-er die in een warm land overwintert, hun uitkering kwijtraken? Het valt nogal mee. In dit artikel leest u de details van de wettelijke regeling.
Uitkeringen WW en Wajong (een arbeidsongeschiktheidsuitkering voor jonggehandicapten) waren altijd al zo geregeld, dat ze werden ingetrokken zodra u voor drie maanden of langer naar het buitenland vertrekt. Voor deze uitkeringen is de Wet BEU dus niet belangrijk. Wel voor de Ziektewet, de WAO, de Waz (arbeidsongeschiktheidsuitkering voor zelfstandigen), de Toeslagenwet, de Algemene Nabestaandenwet, de Algemene Kinderbijslagwet en de AOW.
Als u één van deze uitkeringen ontvangt en u vertrekt voor drie maanden of langer naar het buitenland, dan bent u ook nog lang niet altijd uw uitkering kwijt. Het hangt ervan af naar welk land u vertrekt. Het gaat Nederland erom dat het uw recht op uitkering moet kunnen controleren, ook als u in het buitenland woont. Als er geen verdrag is tussen Nederland en uw buitenlandse woonland, kan Nederland u niet controleren: de overheid van uw woonland zal immers niet meewerken aan deze controle. De Wet BEU geldt dus voor die landen, waarmee Nederland geen verdrag heeft. Als u naar zo'n land vertrekt raakt u uw Nederlandse uitkering kwijt.
Gelukkig zijn er erg veel landen, waarmee Nederland een verdrag heeft. Alle lidstaten van de Europese Unie, dus de meeste West-Europese landen. Verder zijn er verdragen met Noorwegen, IJsland en Liechtenstein, Australië, Bosnië, Canada, Chili, Israël, Kaapverdië, Kroatië, Klein-Joegoslavië (Servië, Montenegro en Kosovo), Macedonië, Marokko, Nieuw-Zeeland, Slovenië, Tunesië, Turkije, de Verenigde Staten, Zwitserland, de Nederlandse Antillen en Aruba. Als u in één van deze landen gaat wonen, hebt u dus geen last van de Wet BEU.
Het wordt dus pas gevaarlijk, als u in een land wilt gaan wonen, waarmee Nederland geen verdrag heeft. Bij een eenmalig korter verblijf dan drie maanden in dat land hebt u geen problemen. Maar als u drie maanden of langer in dat land verblijft, vervalt uw uitkering. Als u (vrijwillig) verzekerd blijft voor die uitkering, krijgt u de uitkering echter weer terug zodra u weer in Nederland gaat wonen of drie maanden of langer in Nederland verblijft. Voor het tellen van de drie maanden worden periodes bij elkaar opgeteld, als ze elkaar binnen vier weken opvolgen. Let wel, we praten hier alleen over Nederlandse uitkeringen. Het kan natuurlijk zijn, dat u door uw verblijf in het buitenlandse woonland rechten opbouwt op een buitenlandse uitkering. Maar daarover gaat dit artikel niet.
Belangrijk is alleen nog het overgangsrecht, dat geldt voor de mensen die vòòr 1 juli 1999 al een uitkering ontvingen en in het buitenland woonden. Zij krijgen niet plotseling te maken met een intrekking van hun uitkering, maar behouden deze uitkering nog drie jaar volledig. Alleen als zij tevens een toeslag op grond van de Toeslagenwet ontvangen, wordt deze toeslag geleidelijk afgebouwd: met 1/3 in het eerste jaar, 2/3 in het tweede jaar en 3/3 in het derde jaar.
Hebt u vragen of denkt u dat u dat uw uitkering wordt ingetrokken als gevolg van de Wet BEU of om een andere reden en woont u in de buurt, dan bent u welkom op het gratis spreekuur van Advokatenkantoor Visser c.s., elke maandagavond van 17 tot 20 uur op de Hoofdkade 108 (bij de Buinersluis) te Stadskanaal.