Door Bert Bakkenes
De Engelse premier Tony Blair staat bekend als iemand die in "zijn" Labourpartij geen tegenstand toelaat. Opposanten worden bestreden, zwart gemaakt of gewoon de partij uitgegooid. Ook worden
alle verkiezingskandidaten persoonlijk door Blair bekeken en ongewenste individuen, meestal leden van de linkervleugel, krijgen weinig kans. In de laatste maanden heeft Blair gemerkt dat hij niet alles kan controleren.
Om de 'democratie' te versterken vatte Labour het plan op om Londen de kans te geven om een burgemeester te kiezen. De verkiezingen zullen in mei worden gehouden en Blair had nooit kunnen vermoeden waar het hele proces toe zou leiden. Blair schoof, zoals gebruikelijk, zijn eigen kandidaat naar voren. Frank Dobson kreeg opdracht om zijn positie als minister voor gezondheidszorg op te geven en Londen te winnen voor New Labour. Dobson, die altijd een wat hopeloze indruk maakt, kreeg concurrentie van Ken Livingstone, een voormalig leider van de Londense gemeenteraad en een linkse persoonlijkheid die bekendstaat als Rode Ken.
Selectieproces
In eerste instantie probeerde de Labour-leiding Livingstone uit het selectieproces te weren. Toen dit niet lukte werd de volledige Labour-machine ingezet om te beletten dat Ken de gekozen Labour-kandidaat zou worden. Voor de selectie werd een selectiepanel in het leven geroepen dat uit drie delen bestond: een sectie voor parlementsleden, één voor de vakbonden en een sectie voor de gewone Labour-leden in Londen.
De parlementsleden kregen een aandeel in de stemming dat buiten alle proporties stond en een aantal rechtse vakbonden besliste zelfs om Dobson te steunen zonder een stemming onder de leden te houden. Waar dit wel gebeurde gingen de stemmen naar Ken. Ook onder de gewone leden is Livingstone enorm populair. Hij kreeg uiteindelijk 74.000 stemmen van de gewone leden tegen de 24.000 voor Dobson.
Reactie
Maar de parlementsleden steunde Dobson en hun stem was uiteindelijk beslissend. Dobson werd als kandidaat gekozen, tegen de wil van de gewone leden in. Dit leidde tot een woedende reactie en druk op Ken Livingstone om als een onafhankelijke kandidaat aan de verkiezingen deel te nemen. Er zijn een aantal redenen waarom Livingstone zo populair is.
Veel Londenaren kijken nog steeds met een goed gevoel terug op de jaren dat Ken leider van de Londense gemeenteraad was. Hij verlaagde de prijzen voor het openbaar vervoer, met als resultaat dat meer mensen de bus of de metro pakten en het fileprobleem afnam. Ook werden er vakantieprojecten opgezet voor kinderen uit de arbeidersbuurten. Zaken die een doorn in het oog waren van de conservatieven en de rechtse Labour-leiders.
Opinieonderzoek
Ook nu blijft het openbaar vervoer Ken bezighouden. Blair wil de Londense metro privatiseren, iets waar Ken sterk op tegen is. Na advies van vrienden en kameraden te hebben ingewonnen besloot Ken uiteindelijk om inderdaad de sprong als een onafhankelijke kandidaat te wagen.
De kans is zelfs groot dat hij in mei als burgemeester zal worden gekozen omdat een recent opinieonderzoek heeft uitgewezen dat hij een voorsprong van 55 procent op de andere kandidaten heeft. Onmiddellijk na zijn beslissing om deel te nemen werd Livingstone door de Labourpartij geschorst. Het zit erin dat hij uiteindelijk geroyeerd zal worden, hoewel hij zeker niet van plan is om de partij vrijwillig te verlaten.
Bijdragen
Livingstone is inmiddels aan zijn campagne begonnen en heeft als eerste taak om de nodige financiën bij elkaar te krijgen. De kandidaten van de grote partijen hebben ongeveer 450.000 pond tot hun beschikking. Livingstone zal het moeten hebben van bijdragen van gewone leden en enkele linkse vakbonden. Voor Blair is dit alles een ramp, die alleen maar groter zal worden als Livingstone er inderdaad in slaagt om als burgemeester te worden gekozen.
Het is niet de eerste keer dat Blair een situatie verkeerd beoordeelt. Tijdens de verkiezingen voor het nieuwe Schotse parlement vorig jaar, werd het linkse parlementslid Dennis Canavan in Falkirk door de partij uit het selectieproces gegooid. Hij was te links en paste niet in New Labour. Ook hij besloot als een onafhankelijke kandidaat de verkiezingen in te gaan en scoorde een grote overwinning.
Arrogantie
Blair heeft kennelijk niets van zijn eigen arrogantie geleerd, een nieuw lesje, dit keer in de Britse hoofdstad, zou dan ook zeker op z'n plaats zijn. Ken Livingstone gaat er niet vanuit dat het een makkelijke campagne zal zijn. De Labour-machine is al met een nieuwe anti-Livingstone campagne gestart en er zal zeker veel op de persoon gespeeld worden. Ken is realistisch en gaat er vanuit dat zijn voorsprong niet van blijvende aard zal zijn. Maar hij is er van overtuigd dat hij uiteindelijk als overwinnaar uit de bus zal komen.
Hij staat er ook zeker niet alleen voor. Livingstone heeft de steun van veel linkse groepen en partijen waaronder de New Communist Party of Britain. Ook staan veel linkse vakbondsactivisten achter hem. Het is duidelijk dat Blair er spijt van heeft dat hij ooit over een gekozen burgemeester is begonnen. Maar het is nu te laat om de zaak terug te draaien.
Na jaren van problemen en conflicten heeft links in Groot-Brittannië weer de kans om een echte campagne te voeren. Niet alleen voor Ken Livingstone, maar ook tegen de Labour-leiding die als arrogant en machtswellustig wordt gezien. Voor het eerst sinds zijn verkiezing als Labour-leider en later premier heeft Blair met echte oppositie te maken. Een situatie waar hij duidelijk niet blij mee is.
Bron: New Worker 10-03-2000