'Wie geeft tegengas?'
Door Rein Schinkel
De jaarlijkse huurverhoging staat voor de deur. Opnieuw worden huurders geconfronteerd met de speculatieve praktijken van huiseigenaren en woningcorporaties. Met grote regelmaat verandert onroerend goed van eigenaar, waarbij het zakkenvullersgilde
ongehoorde winsten maakt ten koste van de huurders. Bij iedere huurverhoging zijn ze de dupe en ongewild moeten ze bijdragen, middels een hogere huur, aan een gunstiger marktwaarde van het pand, dat bij het opnieuw doorverkopen extra winst oplevert.
Uiteindelijk zijn het dan de projectontwikkelaars die beslag weten te leggen op de grond en de opstallen om dan, wel of niet in opdracht en met volle medewerking van gemeentebesturen, prestigieuze bouwactiviteiten te ontwikkelen. Zo hebben al heel veel goede en relatief betaalbare woningen uit de sociale woningbouwsector het loodje moeten leggen voor de bouw van dure appartementen op de mooiste woonlocaties of voor de best bereikbare bedrijfsterreinen.
Woonlasten minima blijven te hoog
Illustratief hiervoor is de ingezonden brief in het blad voor uitkeringsgerechtigden MUG: "Wij wonen ruim twintig jaar op een huuretage, het hele pand is in die tijd vier keer gewisseld van eigenaar zonder dat de huurders hierover werden ingelicht. Bij elke eigenaarwisseling werd telkens ongeveer honderdduizend gulden winst gemaakt. De huidige makelaar-eigenaar wacht nu zijn kansen af om het pand op te splitsen en in appartementen te verkopen. Na 20 jaar staan we als huurder met lege handen en moeten tezijnertijd tegen marktprijs onze etage kopen. Opnieuw onderaan beginnen, als slaaf aankloppen voor een hypotheek, terwijl we de afgelopen periode de waarde van de etage via de huur allang hebben betaald. De eigenaren zijn er met de winst vandoor. Op deze manier blijven woonlasten bestaan, evenals schulden waar huuropbrengsten en winst voor de tegenpartij tegenover staan. Enfin, de markt schijnt ons lot te bepalen, een nieuw soort slavernij; afhankelijk van de winstmakers: banken, speculanten, inclusief woningcorporaties, makelaars, notarissen en verzekeringsmaatschappijen. Instituties die graag eigen woningbezit bevorderen en democratische politieke inbreng naar hun hand zetten. Politici spreken helaas vaak andere taal dan het volk dat hen kiest, verder zijn ze erg gevoelig voor trends en commercie. Wie geeft tegengas?"
Dit is één van de noodkreten anno 2000 die onbeantwoord blijven. Met grootspraak wordt volgehouden dat het huisvestingsprobleem in Nederland is opgelost. Op 18 maart jl. nog ging Marcel van Dam in de Vara-uitzending 'Het Lagerhuis' er prat op dat onder zijn leiding als PvdA-minister van Volkshuisvesting eind jaren tachtig de woningnood zou zijn opgelost..! Veel verwaande (oud-)politici sluiten graag de ogen voor de dagelijkse dingen. Hoog verheven op hun pluche, denken zij boven de malafide praktijken te staan die zich onder hun verantwoordelijkheid afspelen.
Zwartboek ontruimingen
Duidelijke taal spreekt het Zwartboek Ontruimingen. De schrijvers houden er aan vast dat een dak boven het hoofd een eerste levensbehoefte is, en volgens internationale verdragen zelfs een mensenrecht. In het Zwartboek wordt uitvoerig ingegaan op de vele onrechtmatige ontruimingen van gekraakte panden. Jonge gezinnen op zoek naar betaalbare woonruimte worden tot kraken verleid wanneer een pand lange tijd leeg staat en de verpaupering toeslaat. Hetzelfde geldt voor kunstenaars. Er zijn geen betaalbare woonruimten met ateliers beschikbaar waarin zij kunnen wonen en werken. De Amsterdamse Burgemeester Patijn geeft zijn stad graag het predikaat: geen cultuur zonder subcultuur, maar laat oogluikend toe dat betaalbare ruimtes in oude pakhuizen e.d. na jaren van leegstand worden verkwanseld voor afbraak of verbouw van dure appartementen. Een greep uit het aantal ontruimde Amsterdamse panden waar het culturele leven bloeide: De Graansilo, Vrieshuis Amerika, Villa Omval en recentelijk het OLVG moesten worden ontruimd om plaats te maken voor appartementen voor de mensen met de dikste buidels. Nu staan de zogenaamde Kalenderpanden, twaalf pakhuizen aan het Entrepotdok, waarvan zes panden door 15 bewoners in gebruik zijn, op de nominatie om plaats te maken voor opnieuw dure appartementen. Ofschoon artikel 429 uit de Huisvestingswet zegt dat een pand na een jaar leegstand in bezit genomen mag worden, weten de speculanten altijd weer de rechter aan hun zijde te krijgen door op het laatste moment even gauw de ramen te zemen of een stapel bakstenen te plaatsen als bewijs van 'bewoning/verbouwing'. De ervaring leert dat menig rechter de truc niet doorziet, of niet wil zien, waardoor de speculantenmaffia kan doorgaan met haar praktijken waarbij de tweedeling op het gebied van het woonrecht steeds grotere vormen aanneemt en de kans om dakloos te worden toeneemt.
Wie geeft tegengas?
Wat de gevolgen zijn wanneer jonge gezinnen, op zoek naar aanvaardbare woonruimte, uiteindelijk zwichten voor de verlokkingen van een eigen woning, wordt verwoord in een schrijven: "Op 2 juli 1999 zijn wij uit onze woning gezet. Wegens een faillissement konden wij de hypotheek niet meer betalen. De sociale dienst gaf geen voorschot, dus werd het huis verkocht en moesten wij eruit. Tot vandaag 20 januari 2000 hebben wij nog steeds geen woonruimte. Alles hebben we geprobeerd maar nog steeds hebben we niets. Wij zijn opgevangen door familie, andere opvang was er niet. Wij zijn een normaal gezin van vijf personen, man, vrouw en drie kinderen van 17, 12 en 10 jaar, een gezin dat langzamerhand de vernieling in gaat..." Eén van de briefschrijvers vroeg "wie geeft tegengas?", waarop maar één antwoord mogelijk is: sla de handen ineen en organiseer dat tegengas. Ondersteun de acties tegen het woningbeleid om daarmee de afbraakpolitiek een halt toe te roepen!
Bron: blad voor uitkeringsgerechtigden Mug.