NMa instrument multi-nationals

Middenstand en consument moeten in verzet komen

Door Jan Cleton

De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa), blijkt steeds meer een instrument te zijn van de multi-nationals. Middenstandsorganisaties die het lef hebben meer te zijn dan een gezamenlijke inkooporganisatie en bijv. een gezamenlijke juridische dienst in het leven roepen, worden door de NMa op het matje geroepen. Zij zouden zich schuldig maken aan kartelvorming. Tegelijkertijd ontwikkelt de Nederlandse supermarktenbranche zich in een richting die de keuzemogelijkheden voor de consument wel erg beperkt maken.

In feite zijn er naast Ahold en Laurus geen echte concurrenten meer. In veel grote dorpen bijvoorbeeld is er nog slechts een keus tussen Edah, Super De Boer (beide Laurus) en een SPAR-markt, of een van de supermarkten van A&P, resulterend onder Schuitemaker. Laatstgenoemde is voor 70 procent eigendom van Ahold. Het is dan ook voor de oplettende consument opvallend dat de aanbiedingen binnen genoemde concerns elkaar regelmatig overlappen. 'Koopjesjagen' wordt dus steeds minder lonend.

Ook de openingstijden krijgen steeds meer invloed door het grote aantal gezinnen waarvan man en vrouw beiden werken. Zij hebben wat meer te besteden en kijken niet zozeer naar de prijs, maar noodgedwongen naar het gemak. De middenstand kan over het algemeen niet voldoen aan de extra openingstijden en verliest daardoor een belangrijk gedeelte van de potentiƫle klanten. Ook de kleine zelfstandigen, zoals bijv. bakkers, slagers en groentewinkels zien hierdoor hun bestaansmogelijkheid verdwijnen. Zij zijn afhankelijk van klanten die nog tijd hebben.

Al met al verdwijnt er niet alleen extra kwaliteit en persoonlijke behandeling, maar op termijn ook de laatste vorm van concurrentie, als de NMa op deze wijze blijft functioneren. Ook de mogelijkheid van ecologisch verantwoord voedsel (voor wie het betalen wil en kan) is op deze manier gedoemd te verdwijnen, of beperkt te worden tot een exclusieve klantengroep van rijken.

Het wordt tijd dat de consument tot het inzicht komt waar de NMa werkelijk voor staat. Met de middenstand hebben zij er belang bij pluriformiteit van het aanbod te verzekeren op een betaalbaar niveau. Steun de kleine middenstander in zijn strijd tegen de 24-uurs economie, waar de NMa geen enkele moeite mee heeft en waar steeds meer werknemers de dupe van worden, zeker nu toeslagen voor incourante uren aan de lopende band verdwijnen. De neerwaartse bestedingsspiraal zal de meeste van hen uiteindelijk toch de doodklap bezorgen. Het is in hun belang en dat van de consument dat er een pluriforme betaalbare warenmarkt blijft bestaan voor een zo groot mogelijk gedeelte van de consumenten, in tegenstelling tot de steeds groter wordende eenheidsworst.