Irak: een economische zijde.

Door Luk Brusselaers

Voor de oorlog waren, behalve het onderwijs, ook de gezondheidsvoorzieningen gratis. Voor de Golfoorlog kon iedereen bij een openbare instelling voor gezondheidszorg terecht. De instellingen voor gezondheidszorg waren in veel gevallen hypermodern uitgerust. Privé-gezondheidszorg bestond, maar was slechts zeer minimaal aanwezig. Nu is deze sector evenwel nadrukkelijk aanwezig. De door de oliegelden gefinancierde sociale voorzieningen zijn uitgehold, privatisering is in de huidige omstandigheden een trend.

Het gebrek aan medicijnen, materiaal ten behoeve van de gezondheidszorg is schrijnend en de oorzaak van duizenden doden, die het leven niet hadden hoeven te verliezen als zij waren behandeld. Zolang het embargo instand wordt gehouden, zal het menselijke lijden in Irak niet kunnen worden gestopt. De basisinfrastructuur voor de medische en sociale voorzieningen moet fors worden hersteld. De drinkwatervoorziening moet dringend worden gerenoveerd, de helft van de Iraakse bevolking op het platteland heeft momenteel geen adequate drinkwatervoorziening.

Verder hebben de Verenigde Staten, door middel van biologische oorlogvoering, gezorgd voor de verspreiding van de zogenaamde "screw worm"-vlieg (boorwormvlieg) in Irak. Deze vliegensoort is voor het eerst gerapporteerd in Irak na de oorlog in 1991. De natuurlijke omgeving waar deze vlieg voorkomt is Amerika, beginnende vanaf de zuidelijke grens van de Verenigde Staten tot de noordelijke grenzen van Chili en Argentinië. Een ander exemplaar van deze vliegensoort, bekend als de oude wereld screw worm is verspreid in India, Indonesië, Centraal Afrika en de Arabische Golf.

Het insect is tweemaal zo groot als een normale vlieg, met een roodgele kop en een metaalachtig blauwgroene kleur. De vlieg kan afstanden afleggen tot 300 km in een periode van twee weken.

Wonden bij mensen en dieren trekken de vrouwelijke vlieg aan die daarin eitjes leggen. De larven voeden zich direct met het vlees. De wonden helen nagenoeg niet, veroorzaken koorts en onbehandeld veroorzaakt de infectie op korte termijn de dood. Het bestrijden van deze vliegensoort en de behandeling van infecties is in Irak, gezien de gebrekkige beschikbaarheid over medicijnen, nagenoeg niet mogelijk. Vooral voor het vee vormt deze vlieg een groot gevaar! De vliegensoort is gerapporteerd in Bagdad in 1996. Tot 1998 werden er 75.886 besmettingen gemeld bij dieren en 20 bij mensen.

In de toekomst, staat Irak nog een nieuw groot (gezondheids)probleem te wachten, dat reeds langzaam maar zeker naar buiten blijkt te komen. De volksgezondheid wordt onder andere bedreigd door het in Irak nog aanwezige radio-actieve afval, dat vooral in de zuidelijke provincies werd verspreid door het aanwenden van munitie met verarmd uranium tijdens de Golfoorlog. Tot nu toe in Irak onbekende ziekten, zoals nieuwe vormen van leukemie steken de kop op. Zelfs genetische mutaties worden waargenomen. Er blijkt ook beïnvloeding te zijn van de plantengroei. De gevolgen van het gebruik van deze munitie met verarmd uranium zijn feitelijk te vergelijken met de gevolgen van een ongeluk met een kerncentrale (Tsjernobyl). De geallieerden hebben tijdens hun 'schone' oorlog gebruik gemaakt van nucleair materiaal. Later wendden zij deze munitie overigens ook aan in Joegoslavië.

Het zogenaamde 'golfsyndroom' dat voorkomt bij de geallieerde soldaten die aan de Golfoorlog deelnamen, wordt geacht onder andere een gevolg te zijn van besmetting door radio-actieve deeltjes, verspreid tengevolge van het gebruik van munitie met verarmd uranium. In Frankrijk wordt momenteel overwogen (Reuters 15 juni 2000) om een ontmoeting te organiseren van alle legerartsen die tijdens de Golfoorlog in dienst waren, om onderzoek te gaan doen naar de oorzaak van het zogenaamde Golfsyndroom. In Frankrijk alleen al, wordt momenteel het aantal getroffen militairen op 18.000 geschat!

Hoe dan ook, het Iraakse volk is, ondanks alle ellende tengevolge van de inzet van massale militaire vernietigingsmiddelen en al 10 jaar embargo, niet verslagen. Het verzet tegen het embargo en de steun voor Irak groeit.

Een speciale uitgave van het Midden-Oosten Rapport (nr. 215/zomer 2000) schrijft: "hoewel men beweert dat de officiële beweegreden van het embargo tegen Irak is om Saddam Hoessein weg te krijgen, in de praktijk alleen maar het Iraakse volk zelf wordt getroffen. Het olie voor voedsel-programma voorkwam misschien complete hongersnood, maar het is absoluut onvoldoende om tegemoet te komen aan de noden van het volk. Het Iraakse regime zit sterker dan ooit in het zadel."

Alleen Groot-Brittannië en de Verenigde Staten hebben in de Veiligheidsraad nog gestemd voor handhaving van de sancties. China, Frankrijk en Rusland vallen de VS en haar Britse handlanger af. Frankrijk en Rusland weliswaar uit puur eigenbelang, zij willen toegang krijgen tot de Iraakse olievoorraden. Frankrijk heeft al een optie op Iraakse olieconcessies. De Franse oliemaatschappij Total negeerde de sancties openlijk door het tekenen van een contract van miljarden dollars met Irak. Total daagde overigens openlijk de VS uit om te reageren. Een delegatie van een Russische oliemaatschappij, Slavneft, bezocht Irak kortgeleden om samenwerking te bespreken. Experts van de maatschappij zijn al in Irak aanwezig.

Onderwijl is het nog steeds zo, dat Britse en VS-vliegtuigen geregeld aanvallen uitvoeren op Iraaks grondgebied. Zowel van Russische als Chinese zijde worden deze militaire aanvallen veroordeeld. De VS zullen evenals in Vietnam worden verslagen in Irak, zei president Saddam Hoessein (AP, 12 juni 2000). Saddam sprak op een receptie voor Vietnamese Minister Nguyen Tang Dung. "Irak zal zich blijven verzetten tegen de VS-agressie", zei Saddam, en "op dezelfde wijze als de VS gedwongen werden, direct of indirect, hun nederlaag in Vietnam toe te geven, zullen zij gedwongen worden hun nederlaag toe te geven in Irak". Gedurende het bezoek van Dung werden er akkoorden getekend voor economische samenwerking tussen Vietnam en Irak.

De VN-sancties die Irak werden opgelegd bereiken allerminst het beoogde doel. Zij hebben alleen geleid tot het instorten van de medische en sociale voorzieningen in Irak, waar de bevolking het slachtoffer van is geworden. Het zal jaren duren, na de opheffing van het embargo, vóór de wonden, geslagen bij de Iraakse bevolking, zullen zijn hersteld. Het embargo zal de geschiedenis ingaan als een opzettelijke georganiseerde poging door de VS om genocide te plegen op een complete bevolking.