Bericht van een treurige tv-kijker

BenW als verlengstuk van het systeem

Door Jan Cleton

Zelden kijk ik er naar. Naar discussieprogramma's zoals Barend en Witteman (BenW) op Nederland 3. Volgens mij dienen dergelijke programma's ertoe, met een schijn van inspraak, het 'poldersysteem' te ondersteunen. Maandag 23 oktober was het discussie-onderwerp ingegeven door een artikel in het Algemeen Dagblad, waarin stond dat 'uitgeprocedeerde' asielzoekers nog een beroep konden doen op zo'n 600 organisaties om directe uitzetting uit Nederland te voorkomen.

De redactie van BenW, altijd op zoek naar controversiële onderwerpen, had voor de discussie, dit keer onder leiding van Sonja Barend, een GroenLinks-wethouder uit Leiden, een asielzoekersopvangende dominee en een Tweede Kamerlid van de VVD uitgenodigd. De formule voor een klein, controleerbaar, TV-vuurwerk!

Humanitair, of binnen de mazen van de wet?

Geheel voorspelbaar ging de discussie over wet en orde, of wet en menselijkheid. Het VVD-kamerlid hield strak vast aan de wettelijke (door de Tweede Kamer) bepaalde tekst en wenste deze strikt uitgevoerd te zien. De andere twee, interpreteerden de wet binnen de mogelijkheden in het belang van de 'vervolgden', alhoewel de dominee een stapje verder ging. Hij ging echter in het verbaal geweld tussen VVD, GroenLinks en Sonja Barend ten onder. Dat kon ook moeilijk anders, omdat: a. VVD en GroenLinks zich beiden medeverantwoordelijk gemaakt hebben voor die tekst; en b. er tussen VVD en GroenLinks slechts nuanceverschillen bestaan inzake de uitvoering van de wet.

De discussie ging dus in hoofdlijn over de vraag of en wanneer asielzoekers uitgeprocedeerd zijn en, de inbreng van Sonja, of je overheidspersoneel wel mag verplichten aangifte te doen bij vermoeden van illegaal verblijf in Nederland.

Televisie-democratie

Sonja Barend trachtte de discussie nog te verlengen tot buiten het afsluitende muziekje, alsof de wezenlijke vraag nog niet goed uit de verf gekomen was. Alsof de kijker nog iets moest weten. Je maakt een programma met intenties, of niet! De kijker moet tevredengesteld worden. Televisie-democratie in optima forma.

Maar ja, als ze nou bijvoorbeeld de vraag gesteld had, hoe het komt dat er zoveel vluchtelingen in de wereld zijn en in hoeverre VVD en GroenLinks, om maar enkele parlementair verantwoordelijke partijen te noemen, daar aan bijgedragen hebben, dan was ze snel van het scherm verdwenen. Stel je voor dat ze gevraagd zou hebben of de standpunten die VVD en GroenLinks in de Tweede Kamer innemen, niet juist leiden tot deze vluchtelingenstromen. Stel je voor dat ze gevraagd zou hebben of de VVD'er, als hij in Irak woonde en een kind met leukemie had, dat in Nederland wel geholpen zou kunnen worden, naar Nederland zou vluchten om het leven van zijn kind te redden.

Waarschijnlijk zou het programma BenW dan snel van het scherm verdwenen zijn. Maar dan hadden we in ieder geval één goed discussieprogramma gehad. Maar om nou te stellen dat BenW zich dus beweegt binnen de mogelijkheden van de burgerlijke democratie. Voorlopig word ik er alleen maar diep treurig van!