David Trimble vroeg partijgenoten om steun

Door Ron Verhoef

David Trimble, de premier van Noord-Ierland, heeft zijn partijgenoten op 7 november opgeroepen hem verder te ondersteunen. Trimble meent dat de hardliners binnen zijn partij hem ondermijnen en daarmee het vredesproces in de weg staan. De hardliners gaat de uitsluiting van Sinn Fein uit het Noord-Zuid-overleg namelijk niet ver genoeg, maar Trimble meent dat het besluit de garantie biedt op vrede. Sinn Fein is nu aan zet en daarmee feitelijk de IRA.

En dat heeft Sinn Fein begrepen. Gerry Adams reisde begin november af naar Tony Blair om de nieuwe complicaties te bespreken. Adams hoopte daarbij dat Blair de uitsluiting van Sinn Fein ongedaan zou maken. Bij monde van Peter Mandelson, minister van Noord-Ierse Zaken, liet Blair echter weten dat de Britse regering dit niet zou doen. De beslissing was genomen door de UUP en daar wil de Britse overheid zich niet in mengen. Bovendien liet Mandelson weten dat hij vindt dat de Britse overheid aan al haar afspraken heeft voldaan. Dit ondanks het feit dat er nog geen demilitarisering heeft plaatsgevonden, maar dat gebeurt volgens hem ook pas na de complete ontwapening van de IRA. Wel liet Mandelson op 8 november weten de beslissing van de UUP te betreuren.

Iedereen aan de onderhandelingstafel

Sinn Fein wil het hier echter niet bij laten zitten. Na het overleg met Blair liet één van de uitgesloten ministers, Bairbre de Brun, weten dat ze juridische stappen zou nemen tegen de UUP-beslissing. Op 16 november voegde ze de daad bij het woord en stapte naar het Noord-Ierse hooggerechtshof in Belfast om haar plaats in het Noord-Zuid-overleg terug te krijgen. De Brun voert daarbij als argument aan dat de uitsluiting het haar onmogelijk maakt om haar functie op een goede manier uit te oefenen.

Sinn Fein krijgt hierbij steun uit onverwachte hoek. De vice-premier Mallon van de SDLP liet weten dat hij De Brun volledig ondersteunde. De SDLP liet in een verklaring weten dat een geslaagd vredesproces volgens hen alleen kan plaatsvinden als alle betrokken partijen aan de onderhandelingstafel zitten. Daarmee heeft zich een duidelijke splitsing in de Noord-Ierse regering afgetekend.

Vredesproces op slot

Een complicerende factor is dat Sinn Fein weigert een mislukte mortieraanslag van de Real IRA te veroordelen. Op 13 november hield de politie bij Derrylinn, aan de Ierse grens, een busje aan waarin zich een groot aantal mortieren bevond. Er wordt van uitgegaan dat deze zouden worden gebruikt bij een aanslag op dezelfde dag. Trimble en Mandelson vroegen Sinn Fein hierop duidelijk om deze poging te veroordelen. Sinn Fein weigerde dit omdat zij meent dat radicalisering een logisch gevolg is van het gevoerde beleid. Adams waarschuwde daarbij dat het vredesproces op deze manier alleen maar stagneert. Al met al lijkt het erop dat het vredesproces nog altijd volkomen op slot zit!

Bronnen: The Courier, BBC Ceefax