Tot aan de lippen

Aanloop tot recessie

Van de redactie buitenland

Er komt weer een recessie aan. Zowel hier als in de Verenigde Staten worden arbeiders ontslagen. Sommige grote bedrijven, zoals de autogiganten en de metaalindustrie, sluiten vestigingen om hun productie te concentreren op een beperkter aantal plaatsen. Steeds meer mensen krijgen bovendien te maken met korter werken en andere maatregelen om op arbeidskosten te bezuinigen.

Dit kan tijdelijk de winsten voor de eigenaren en aandeelhouders instandhouden maar het lost de tegenstellingen die deze crisis veroorzaken niet op. Door arbeiders te ontslaan en lonen te verlagen krijgen mensen steeds minder geld, zodat er zelfs minder producten kunnen worden gekocht. Als de consumptie daalt zal de druk toenemen om nog meer banen te schrappen en lonen te verlagen. Op die manier wordt de recessie dieper en de crisis heviger.

Torenhoge schulden

Jarenlang al proberen de kapitalisten hier onderuit te komen door mensen onder druk te zetten om dingen op afbetaling te kopen die ze niet kunnen betalen, door het loon van vandaag uit te geven en ook alvast dat van morgen. Op lange termijn is dit echter niet vol te houden want er komt een moment waarop mensen geen leningen meer kunnen nemen. Als de werkloosheid stijgt wordt de last van die persoonlijke leningen bovendien een bron van diepe ellende en wanhoop.

Miljoenen mensen staan deze keer op de rand van de nieuwe recessie, gebonden aan verlammende aflossingen aan creditcardmaatschappijen, bouwfondsen, hypotheekbanken, financieringsbedrijven en andere kredietverstrekkers.

Uit de meest recente cijfers blijkt dat de Britten voor een bedrag van 657 miljard pond (2277 miljard gulden) aan schuld hebben, gemiddeld 14.000 pond (48.514 gulden) per volwassene. De creditcardonderzoeksgroep meldde dat de schuld op creditcards met 2 miljard pond (6,9 miljard gulden) is gestegen tijdens de afgelopen kerstperiode. De 23.500.000 Britse creditcardhouders hebben nu een totale schuld van 35 miljard pond (121 miljard gulden).

Volgens een onderzoek zal 20 procent van hen de komende zomer nog bezig zijn met het afbetalen van hun kerstinkopen, terwijl sommigen hun schuld de komende kerst nog niet afgelost zullen hebben.

In de graaimaatschappij van de kapitalisten zijn er natuurlijk ook nog genoeg plunderaars die hiervan een graantje willen meepikken ten koste van de mensen die steeds verder in de schulden geraken. Het wemelt van de advertenties die aanbieden om mensen te 'helpen' bij het aflossen van hun schuld. De kredietmaatschappijen blijven echter ook nog steeds mensen lokken met hun slogans: "betaal niet nu, maar later".

Het eind van het liedje is dat veel mensen jarenlang veroordeeld zijn tot het betalen van de rente zonder ook maar iets te kunnen aflossen. Eén van de problemen met leningen, of het nu gaat om de soort die de ontwikkelingslanden knevelt of om persoonlijke leningen van de werkenden, is de macht die de kredietverlener en de kapitalistenklasse in het algemeen er door krijgt. Persoonlijke schulden zijn bovendien de oorzaak van de toenemende gevoelens van angst en stress onder de arbeidersklasse, want wie de minimumaflossing niet meer kan betalen, krijgt uiteindelijk de deurwaarder op de stoep met een gerechtelijk bevel tot inbeslagname van de bezittingen.

Deze angst maakt de arbeiders meegaand en makkelijker te manipuleren voor de kapitalisten. Als makke schapen laten zij zich dwingen om meer te produceren. De baas krijgt meer productiviteit, terwijl de werkers meer zweten.

Alleen organisatie helpt

Om het tij te keren moeten we zorgen dat steeds meer arbeiders lid worden van de vakbond, zodat steeds meer werknemers de positieve effecten zullen ervaren van deelname aan een collectieve organisatie die voor hun rechten opkomt. We moeten blijven vechten voor hogere lonen en betere arbeidsomstandigheden. Bovendien moeten we duidelijk maken dat de strijd voor hogere lonen de stress vermindert en een bijdrage levert aan het oplossen van de schuldproblematiek van de arbeiders.

Bovenal moet het kapitalistisch systeem zelf compleet worden afgeschaft en vervangen door een socialistische maatschappij, opdat deze terugkerende catastrofes voor eens en altijd tot het verleden zullen behoren. Laten we daarom strijden om de kapitalistische cycli van massawerkloosheid, plotselinge armoede, hongerdood in ontwikkelingslanden en kapitalistische oorlogsvoering te beëindigen. Wij strijden voor het socialisme!

Vertaling van het redactioneel van de New Worker, 26-1-2001, vert. Ron Verhoef.