Ex-president Slobodan Milosevic gevangengenomen

Belgrado zwicht voor VS-chantage

Van de redactie

De voormalige Joegoslavische president Milosevic is zonder enige vorm van proces gevangengenomen. Dat gebeurde nadat de NAVO-DOS-regering hem met veel machtsvertoon probeerde thuis te arresteren. De nieuwe 'democratische' regering zwichtte voor een paar miljoen dollar, hét chantagemiddel bij uitstek van de Amerikaanse 'wereldpolitiemacht'.

President Kostunica had van de Verenigde Staten tot 31 maart de tijd gekregen om Milosevic te arresteren en uit te leveren aan het Internationaal Tribunaal in Den Haag, anders zouden de Amerikanen elke (financiële) steun stopzetten. In het Amerikaanse Congres was al afgesproken om 100 miljoen dollar aan onmisbare steun te bevriezen, als niet aan de Amerikaanse voorwaarden zou worden voldaan. Het laat Washington koud dat zo'n uitlevering ingaat tegen de Joegoslavische grondwet en dat die arrestatie de spanningen tot nieuwe hoogten doet toenemen.

Het is de VS niet om de mensenrechten te doen. De decennia-lange steun aan dictators als Mobutu en Pinochet zijn slechts enkele voorbeelden van het tegendeel. Door het aftreden van Milosevic is de anti-westerse politiek van Joegoslavië grotendeels gebroken. Maar De VS zijn er niet gerust op dat de zaak al helemaal beklonken is. Veel Joegoslaven hebben Milosevic weggestemd in de hoop de economische crisis te kunnen doen keren, "want nu valt het economisch embargo weg en komen we er weer bovenop," dachten ze. Washington beseft dat de privatiseringen en de uitverkoop aan de multinationals, de levensomstandigheden van de bevolking niet zullen verbeteren. Dan dreigen de anti-westerse gevoelens weer hoog op te laaien. Door Milosevic te laten arresteren, wil het Westen afrekenen met elk consequent verzet tegen de kolonisering van Joegoslavië door het Westen. We hoeven echt niet alle daden van Milosevic te ondersteunen, om deze wansmakelijke vertoning te doorzien.

Sinds de verkiezing van Kostunica tot president, is de Amerikaanse druk toegenomen. De nationalist Kostunica weigert tot nog toe mee te doen aan de uitleveringsplannen. Hij beroept zich op de Joegoslavische grondwet die uitlevering in de weg staat. Zijn juridische achtergrond, die hem een onterecht aureool van onpartijdigheid geeft, was de reden dat men hem naar voren schoof als presidentskandidaat. Nu begint zijn tegenstand tegen de westerse dictaten hem steeds meer parten te spelen. Er woedt binnen het DOS een felle machtsstrijd, die ook zichtbaar was ten tijde van de arrestatie, toen in eerste termijn tegengestelde bevelen leidden tot het vroegtijdig vertrek van het arrestatieteam. Het schijnt zelfs zo te zijn dat Kostunica geprobeerd heeft de arrestatie te voorkomen. Het begint er op te lijken dat ook de huidige president binnenkort het veld zal moeten ruimen. De hele operatie is een duidelijke overwinning van het 'pragmatisme' van Djindjic over het 'patriottisme' van Kostunica.

Eerste minister Djindjic heeft er geen problemen mee de belangrijkste stroman van de Amerikanen te zijn. Hij beschuldigde het Joegoslavische leger ervan Milosevic te beschermen. Maar zelf voert hij een spektakel op om de arrestatie van Milosevic een schijn van wettelijkheid te geven. Aangezien de grondwet elke uitlevering van Joegoslavische burgers aan het buitenland verbiedt, heeft hij de beschuldiging van 'misdaden tegen de menselijkheid' tegen Milosevic vervangen door 'corruptie en verkiezingsfraude'. Maar ook deze nieuwe wending moest eerst nog in de praktijk worden getoetst, omdat lang niet zeker is dat de bevolking alle NAVO-Djindjic-plannen zonder verzet zal accepteren. Op 24 maart jl., ter gelegenheid van de herdenking van het begin van de NAVO-oorlog tegen de Joegoslavische Federatie, twee jaar eerder, vond er nog een tamelijk omvangrijke demonstratie in Belgrado plaats (enige tienduizenden).

Maar er is (nog) geen sprake van een massaal volksverzet tegen de DOS-regering. Daardoor kon Milosevic wel worden gearresteerd. Ook aan de demonstraties op 7 en 14 april jl. tegen de gevangenneming van Milosevic namen nog duizenden mensen deel (schattingen: 5.000 op 7 april - zie foto's - en volgens de SPS 25.000 op 14 april), maar het ziet er toch naar uit dat het grootste deel van de bevolking de ontwikkelingen lijdzaam over zich heen laat komen. Als het volksverzet tegen de arrestatie gebroken is, kunnen de wijzigingen in de grondwet, waaraan de DOS-regering nu sleutelt, worden doorgevoerd en staat niets de uitlevering van Milosevic aan het NAVO-tribunaal in Den Haag nog in de weg. Daarna ligt de weg volledig vrij om de economie nog verder open te breken en de uitverkoop van het land te organiseren.

De NCPN roept op tot onmiddellijke vrijlating van ex-president Slobodan Milosevic.

Hij moet een eerlijk proces krijgen, waaraan hij op grondwettelijke wijze kan deelnemen. Milosevic is geen oorlogsmisdadiger, maar het slachtoffer van de neoliberale expansiedrift van het westerse kapitaal.

De NCPN is voorstander van:

  1. Het verdwijnen van de NAVO uit de Balkan.
  2. Volledige toepassing van VN-resolutie 1244.
  3. Opheffing van het Tribunaal in Den Haag.

De NCPN steunt de oproep van de Socialistische Partij van Servië aan alle vrienden, politieke partijen, maatschappelijke organisaties, regeringen en alle mensen van goede wil om tegen de gevangenneming van Slobodan Milosevic te protesteren en de politieke schijnprocessen en campagnes tegen patriotten, in het bijzonder SPS-leden, te stoppen. Dit is de beste waarborg voor vrede, stabiliteit en democratie in Joegoslavië en de hele Balkan.

Om aan deze strijd deel te nemen of hem te steunen, bezoek: www.sps.org.yu (officiële SPS-website) www.belgrade-forum.org (forum voor een wereld van gelijken) www.24casa.co.yu (het enige vrije dagblad in Joegoslavië)