Brede antifascistische beweging behoeft zelfbewuste communisten

Dit is het zesde (en laatste) deel van een analyse van Kurt Gossweiler, die Manifest de afgelopen periode plaatste in een reeks over anti-fascistische bondgenootschappen.

Door Kurt Gossweiler

Kameraad Koberg haalde in zijn lezing ook het volgende aan: "Voor ons moet het vormen van een zo breed mogelijke beweging voorop staan."

Deze constatering bestaat uit twee punten: ten eerste de verwijzing naar de noodzaak van een antifascistische beweging met een brede achterban; ten tweede de taakstelling van de DKP om deze brede beweging te organiseren respectievelijk aan de vorming mee te werken.

Is een doeltreffende antifascistische beweging mogelijk zonder de deelname van brede lagen van de bevolking en zonder een sterke communistische kern als meewerkende kracht? Stel je eens voor, dat het fascistische Duitse imperialisme alleen een anti-Hitler-coalitie zonder de Sovjet-Unie tegenover zich had gehad!

Anticommunisme voorwaarde voor groei fascisme

Daarom moeten wij in het licht van de huidige politieke verhoudingen de volgende vraag stellen: "Kan een echte brede, invloedrijke antifascistische beweging, die de neonazi's vrees aanjaagt, ontstaan, zolang het verzet tegen gelijkstelling van de Sovjet-Unie met Hitler-Duitsland en van communisten met fascisten voor iedere antifascist nog niet vanzelfsprekend is?"

Deze gelijkstelling ondervinden wij nog steeds iedere dag van vroeg tot laat, in kranten, over de radio en op de TV. Van kinderdagverblijf tot bejaardentehuis is de tekst gelijk: "In het oosten van Duitsland heersten van 1933 tot 1990 twee bijna even slechte dictaturen" en zelfs in bladen, die zich links noemen, raakt de term 'twee dictaturen' ingeburgerd.

Waar echter anticommunisme de officiële politiek is, vindt het fascisme gunstige voorwaarden voor groei: het is immers tot op het bot, tot in de uiterste consequentie, doorgedreven anticommunisme. Daarom kan er geen effectief antifascisme bestaan als het niet ingaat tegen anticommunisme.

De strijd tegen het anticommunisme vraagt van de communisten, dat ze zich niet bij het beoordelen van hun eigen geschiedenis het oordeel van vreemden laten opleggen. De Italiaanse communist Domenico Losurdo heeft in zijn pamflet "Vlucht voor de geschiedenis", uitgegeven door de "Marxistische Blätter", terecht geklaagd, dat sommige communisten in plaats van zelf onbevooroordeelde analyses van de eigen geschiedenis te maken het oordeel van de overwinnaars van de Koude Oorlog hebben overgenomen. Volgens mij is dit ook het geval bij beweringen, dat de DDR en de andere Europese socialistische landen zijn ondergegaan, omdat ze het niet-passende Sovjet-model zouden hebben overgenomen, dat alleen voor Russische omstandigheden geschikt was en totaal ongeschikt voor het opbouwen van een staat met democratisch socialisme.

Invloedrijke rol Sovjet-Unie

In dergelijke verklaringen is het gebruikelijk alleen te vragen naar de fouten en tekortkomingen, die oorzaak van de ondergang waren, en die dan vooral moeten worden gezocht in de periode van de Sovjet-Unie. Juist in de periode, waarin de Sovjet-Unie stap voor stap resultaten boekte en zij door haar doorslaggevend aandeel in de overwinning op het fascisme het meeste aanzien genoot van alle staten ter wereld, juist ook onder de bevolking van de staten van de anti-Hitler-coalitie.

De volgende, even belangrijke, vragen ontbreken echter: "Wat is de oorzaak van het weergaloze succes van de Sovjet-Unie en wat is de oorzaak van de kentering van de succesvolle opkomst naar stagnatie en ondergang?"

Kijken we terug op de afgelopen 20e eeuw, dan kan een objectieve waarnemer, die zijn eigen oordeel niet door de overheersende 'openbare mening' laat beïnvloeden, er niet omheen: de belangrijkste gebeurtenissen van die eeuw hebben op de aloude strijd van de mensheid om gelijkheid, bevrijding van uitbuiters en het uitroeien van mensen door mensen, meer invloed gehad dan alle strijd in vele voorgaande eeuwen bij elkaar.

Fascisme door Sovjet-Unie verslagen

En in het middelpunt stond de communistische beweging en de door haar gevormde wereld van het, nog in de kinderschoenen staande, socialisme in de Sovjet-Unie en van de maatschappij van socialistische staten.

De belangrijkste en grootste van deze gebeurtenissen was: de Oktoberrevolutie, waardoor de wurgende stalen keten van het imperialisme dat alle volken in zijn ban had, verbroken werd, de bevrijding van de mensheid van het fascisme, en het vernietigen van het schandalige imperialistische, koloniale systeem.

Wij zijn ons er heel goed van bewust, dat deze enorme historische verworvenheden niet verkregen werden zonder dat er aan onze kant vele onschuldige slachtoffers vals werden beschuldigd. Niemand is daarover meer bedroefd dan wij communisten!

Maar aan iedereen, die dit als enige maatstaf hanteert bij de beoordeling van de Sovjet-Unie en de communistische beweging, zullen we de volgende vragen moeten stellen: "Wat zou er gebeurd zijn met alle joden, Roma en Sinti, communisten en patriotten in de door de fascisten bezette landen, die konden overleven? Wat zou er van hen geworden zijn en van hun ouders, als het Rode Leger geen einde had gemaakt aan het moorden van de fascisten, toen het op 8 mei 1945 het helse beest in zijn hol wist neer te halen? Als de fascistische moord-machinerie nog maanden of zelfs jaren haar verwoestende werk had kunnen voortzetten? Wat zou er geworden zijn van de Duitse jeugd, als ze nog langer door Hitler, IG-Farben en Krupp naar de slagvelden was gestuurd? Wat was er geworden van de thuisblijvers in de nog steeds aan bommenregens overgeleverde Duitse steden?"

Allen die overleefden, hebben hun leven en hun bevrijding in eerste instantie te danken aan de Sovjet-Unie, het volk van de Sovjet-Unie, de regering, het Rode Leger en haar communistische partij!

Nee, niemand heeft, in de nu op zijn eind lopende eeuw meer voor de vooruitgang van de mensheid via de weg van offerbereidheid voor een rechtvaardige maatschappij, gedaan dan de communisten. Hun verleden geeft hun het recht hun inbreng te hebben, in het volle bewustzijn van het goede en noodzakelijke van hun zaak, in de antifascistische beweging en haar zo sterk en krachtig te laten worden dat het fascisme in Duitsland geen tweede kans krijgt. (slot van de artikelenreeks)

Lezing, gehouden voor de DKP-groep Berlijn Noord-Oost, op 24 oktober 2000.
Vertaling: Toos Plug.