Verandering in het ziektekostenverzekeringssysteem!?

 

Door Luk Brusselaers

Als het aan de Sociaal Economische Raad (SER) ligt, dan gaat iedere Nederlander hetzelfde bedrag betalen voor dezelfde basisziektekostenverzekering, gepland voor 2005.

1. Wat wil de SER?

De SER wil het huidige stelsel inruilen voor een algemene verzekering waar iedereen hetzelfde voor gaat betalen.

De SER wil de ziektekostenverzekering daarbij wel opdelen in twee verschillende polissen. De basispolis zal dan verplicht worden en te vergelijken zijn met een nogal erg mager uitgevallen ziekenfonds. Zo zouden in deze basispolis bezoeken aan de huisarts en de tandarts niet langer worden vergoed. Kosten voor de huis- en tandarts worden dan pas gedekt als voor een standaardpolis wordt gekozen, wat extra premiebetaling zal betekenen. Evenzo met de fysiotherapie of hulpmiddelen en een aantal medicijnen.

Verder ligt het in de bedoeling van het SER-advies om voorzieningen van de AWBZ, voor langdurige verpleging en verzorging te verminderen!

Voor alle verzekerden wil de SER dat er een eigen risico komt van minimaal Fl. 200,- en maximaal Fl. 1000,- per persoon per jaar. Of Fl. 2000,- per huishouden. De standaardpolis zou zo'n, Fl. 3500,- per persoon per jaar gaan kosten, voor kinderen Fl. 1750,- !

2. Tweedeling

De huisarts buiten het basispakket laten vallen is tegenstrijdig aan de altijd gehanteerde stelling, dat de huisarts de zogenaamde "poortwachtersfunctie" in de zorg dient te vervullen. Kiezen voor een pakket zonder de "poortwachter" zal niet enkel een drempel opleveren voor een bezoek aan de huisarts maar ook zal dat een drempel opwerpen voor de andere zorg. Dat de "poortwachtersfunctie" nu plotseling voor de SER minder belangrijk is geworden, toont nogmaals aan dat eerdere uitgangspunten omwille van een goede gezondheidszorg zonder meer weer verlaten kunnen worden, als het om de centen gaat. Gezondheidszorg wordt ondergeschikt aan de financiële belangen als het werkelijk om de gezondheid van de mensen gaat.

De verdere voortzetting van de tweedeling in de zorg, enerzijds zorg voor minder financieel draagkrachtigen en anderzijds een zorgcircuit voor de beter financieel gesitueerden, kan alleen maar worden tegengegaan door een verzekeringspakket aan te bieden, dat alle medische en maatschappelijk nodige zorg omvat. Een pakket ten behoeve van iedereen, middels betaling op basis van het solidariteitsbeginsel, verhoudingsgewijs op basis van het inkomen.

Als argument voor de invoering van de basisverzekering, dus voor invoering van de extra financiële lasten ten behoeve van de gezondheidszorg, gaat de SER er namelijk vanuit dat de verplichte betaling van een eigen bijdrage de vraag naar de zorg zal doen afnemen. Echter, in de praktijk blijkt, zoals in België, waar bijvoorbeeld het systeem van 'remgeld' (betaling van een eigen bijdrage) bestaat, dat extra betalingen de vraag naar de zorg niet doet afnemen. Wel blijken mensen die financieel niet draagkrachtig genoeg zijn, later en soms veel te laat alsnog op de gezondheidszorg een beroep te moeten doen. De preventieve zorg wordt daardoor ondergraven wat op zijn beurt meer curatieve zorg vereist. De beleidsvoorbereiders koesteren blijkbaar de opvatting, dat kortere wachtlijsten wel zullen ontstaan als alles maar duur genoeg is geworden. Feit is, dat extra financiële drempels opwerpen in de zorg, om zogenaamde overconsumptie tegen te gaan, niet werken. Dat is al meermaals gebleken. Extra financiële drempels opwerpen blijkt uit ervaringen niet te leiden tot afremmen van onnodige zorg, maar wel tot het afzien of uitstel van noodzakelijke zorg.

3. Noodzaak van meer voorzieningen wordt miskend

Nederland blijkt een tegenovergestelde weg te gaan bewandelen dan die welke noodzakelijk is voor de bevolking. De behoefte aan voorzieningen neemt onmiskenbaar eerder toe dan af. De opgejaagde werkdruk, het werken onder stress, eist slachtoffers door geestelijke en lichamelijke uitputting. Het aantal oudere mensen neemt, zoals bekend, toe. Mensen werken onder omstandigheden die het ziek worden bevorderen, o.a. werken met giftige stoffen, chemicaliën, enz. We hebben het probleem van onze, ook omwille van de centen, vergiftigde voedselketen (bijv. BSE). Het aantal astma- en hooikoortspatiënten is de laatste decennia verdubbeld. De milieuvervuiling tengevolge van het winstbejag van het grootkapitaal eist meer en meer zijn tol.

Een steeds grotere toename van behoeften dus!

Onderwijl moeten patiënten nu al noodgedwongen hun heil voor medische zorg in het buitenland zoeken, omdat het niet mogelijk blijkt te zijn in eigen land behandeld te worden. Zelfs voor mensen die in levensgevaar verkeren is niet altijd meer een bed beschikbaar!

Bevallingen kunnen al problemen oproepen! Zo kopte BN/De Stem bijvoorbeeld nog op 30/01/01: "Geen plek in Hollandse Couveuses".

Dat het dus steeds erger gesteld is met de Nederlandse gezondheidszorg bleek nogmaals, toen het voor de bevalling van een drieling noodzakelijk werd om uit te wijken naar het buitenland (België) omdat in Nederland de couveuses volgeboekt bleken te zijn!"

Terwijl in een relatief rijk land als Nederland de gezondheidszorg voor de eigen burgers alsmaar duurder en onbetaalbaarder dreigt te worden, worden er in "armere" derde wereldlanden, waar een progressieve regering zit, zoals bijvoorbeeld in Cuba, eerder maatregelen genomen om in de mate van het mogelijke de capaciteiten van de gratis gezondheidszorg te laten toenemen!

Zelfs gedurende de economische nog recent moeilijkste periode in Cuba, na de liquidatie van de belangrijkste handelspartner de Sovjet-Unie, liet de Cubaanse socialistische regering niet knabbelen aan de Cubaanse gezondheidszorg, het tegendeel was zelfs waar!

Benadrukt mag worden, dat het democratisch gehalte van een regering ook zeer zeker moet worden afgemeten aan de inzet om een goede en voor iedereen bereikbare gezondheidszorg te realiseren! Democratie betekent niet alleen iedereen zijn zegje laten doen, waar het verder bij moet blijven, maar ook inzet voor het welzijn en de gezondheid van de bevolking!

4. Inkrimping van de gezondheidszorg

De voorzieningen worden nu verder ingekrompen i.p.v. uitgebreid. Wel wordt de prijs opgedreven. Ruim 25% minder verzorgings- en verpleeghuisplaatsen en minder bedden in de ziekenhuizen. De werkdruk voor het verzorgende personeel groeit zienderogen, wat niet gezegd kan worden van de beloning.

In de ons omringende landen werken in verhouding tot bijna twee keer zoveel specialisten en twee tot drie keer zoveel huisartsen.

De Nederlandse regering geeft een schamele 8,6 procent van het Bruto Nationaal Product uit aan gezondheidszorg. Ook het laagste percentage ten opzichte van de omringende landen!

Aangezien winst en financieel gewin alleen de drijvende kracht is binnen het kapitalistische systeem kan het als gevolg daarvan nooit zo zijn, dat gezondheidszorg en het belang van een goede gezondheid voor de mens het werkelijke streven wordt. Gezondheidszorg dient in een kapitalistisch systeem een winstgevend bedrijf te zijn waarbij de gezondheidszorg zelf ondergeschikt dient te blijven aan de te behalen winsten.

Om bij Cuba als socialistisch voorbeeld te blijven: dat land heeft een Bruto Nationaal Product dat ruim 25 maal kleiner is dan dat van Nederland en toch slaagt men er in Cuba in, om met veel slechtere economische mogelijkheden voor een gezondheidszorg te kiezen in het belang van de mensen, gratis en met een kennis die het West-Europese niveau kan evenaren.

5. Besluit

Hoe mooi de voorstellen van de SER ons ook voorgeschoteld zullen gaan worden via media, in de praktijk zal het een aanslag worden op een goede gezondheidszorg voor iedereen. De financiële draagkracht zal nog meer dan voorheen garant gaan staan voor goede zorg. Een weg die zeker nog verder zal worden bewandeld, tenzij er een halt aan toe geroepen kan worden.

Het recht op een goede gezondheidszorg, voor iedereen zonder onderscheid bereikbaar, is één van de mensenrechten die internationaal werden vastgelegd. Gezondheidszorg is een basisrecht in elke zichzelf respecterende democratie. Gezondheidszorg laten afhangen van de financiële mogelijkheden is ondergraving van de fundamentele rechten van de mens.

Terwijl de Nederlandse regering, weliswaar altijd met het eigen economische belang op de achtergrond, zeer snel elders in de wereld het etiket dictatuur gaat opplakken, blijkt men in eigen land fundamentele democratische rechten eenvoudigweg de grond in te boren. Denk in een echte democratie aan de garantie voor een goede gezondheidszorg voor iedereen. In een echte democratie bestaat de garantie op voor iedereen bereikbaar onderwijs. Wat te denken van de op gang zijnde ondergraving van het onderwijs door het steeds verder financieel ontoegankelijk te maken? Wat te denken van de afbraak van fundamentele rechten van de burgers middels allerlei wetten? Wetten, die bedoeld zijn om een, op termijn te verwachten binnenlands verzet, de kop in te kunnen drukken. Wetten die totstandkomen onder de ronkende propaganda van criminaliteitsbestrijding, opdat iedereen de groeiende afbraak van de bestaande democratische wetten zal blijven slikken.

De Nederlandse regering is druk bezig om een gezondheidszorgsysteem in te voeren dat een copie is van het systeem in de Verenigde Staten, waarvan de misère voor miljoenen Amerikanen bekend kan worden geacht.