Een bittere overpeinzing
Door Jan Cleton
Hieronder treft u een overzicht van een aantal nieuwsfeiten zoals u ze gewoonlijk in kort binnen en kort buiten aantreft. Deze serie geeft in kort bestek een overzicht van de oprukkende economische recessie in de wereld. Berichten van net voor en na de aanslagen in de VS. Vergelijk bijvoorbeeld eens de schuldenlast van Argentinië met de verwachte schade van de aanslagen.
Werkloosheid zit Bush dwars
De werkloosheid in Amerika is de afgelopen maand tot 4,9 procent gestegen en heeft nu het hoogste niveau in vier jaar bereikt.
President Bush noemt de situatie 'verontrustend'. Het slechte economische nieuws had vorige week een val van de koersen op Wall Street tot gevolg waar de stemming al in mineur was. Tot nu toe heeft het optimisme van de Amerikaanse consument een recessie voorkomen. De hoop bestond dat de economie in het laatste kwartaal weer zou gaan groeien, maar nu de werkloosheid toeneemt bestaat de vrees dat de consument zijn vertrouwen in de economie verliest en minder gaat uitgeven. Amerika balanceert al maanden op de grens van een recessie. Bedrijven bezuinigen omdat ze minder of geen winst maken. Desondanks bleef de werkloosheid relatief laag en gaf de Amerikaanse consument geld uit alsof er niets aan de hand is. Maar nu ook de huizen- en autobranche het laten afweten, keert voor de Amerikanen het tij. De politieke gevolgen van dat al kunnen voor president Bush en zijn Republikeinse vrienden in het Congres catastrofaal zijn. De Republikeinen eisen van hun president dat hij ingrijpt. Volgend jaar zijn er congresverkiezingen en een slechte economie betekent een politiek doodvonnis voor de partij. In wanhoop roepen sommige Republikeinse leiders dat in alle overheidsprogramma's moet worden gesneden. (Apeld.C. 10-9-2001)
Bolkestein wil kapitalisme VS
Europees commissaris Bolkestein waarschuwt dat Europa de sociale welvaartsstaat met baanzekerheid, kortweg het Rijnland-model, moet opgeven voor kapitalisme naar Amerikaans model, wil het zijn ambities waarmaken en de Verenigde Staten economisch voorbij streven. "Als we dat echt willen, moeten we het comfortabele Rijnland verlaten en kiezen voor de hardere omstandigheden en het killere klimaat van het Angelsaksische kapitalisme. Dat betekent meer risico's, maar ook meer verdiensten", stelde de oud-VVD-leider zaterdag in een toespraak in het Italiaanse Cernobbio. (Apeld.C. 10-9-2001)
Azië wil economie liberaliseren
De APEG-groep voor economische samenwerking van landen in Azië en het gebied van de Stille Oceaan mikt op 'liberalisering en vergemakkelijking' van handel en investeringen om het inzakken van de wereldeconomie tegen te gaan. Dat hebben de ministers van Financiën van deze landen gisteren meegedeeld in een slotverklaring na afloop van hun tweedaagse top in Suzhou in China. Zij reageerden daarmee op de ongunstige economische berichten uit de VS en Japan, die ook van invloed zijn op de landen in het gebied van de APEG. (Apeld.C. 10-9-2001)
Argentinië krijgt miljardenlening
Het bestuur van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft ingestemd met een lening van 8 miljard dollar ( 19,4 miljard) voor Argentinië. Het Zuid-Amerikaanse land kan daarmee aan zijn schuldverplichtingen voldoen. Argentinië moest bij het IMF aankloppen omdat het met een schuldenlast van 128 miljard dollar kampt. Het land verkeert al meer dan drie jaar in een recessie. Door de problemen bleven buitenlandse investeerders weg. (Apeld.C. 10-9-2001)
Arabieren bang
Talrijke Arabische Amerikanen zijn in de VS slachtoffer geworden van agressie. Volgens islamitische organisaties in het land zijn er tenminste honderd gevallen gemeld. Veel Arabieren zijn bang voor geweld. Ramen van moskeeën en winkels van Arabische Amerikanen werden ingeslagen en veel islamitische Amerikanen zijn met de dood bedreigd. Op enkele plaatsen werden islamitische centra beschoten. In de staat Californië werd op twee islamitische scholen geschoten. Vrouwen met hoofddoeken worden op straat uitgescholden. (Apeld.C. 13-9-2001)
Miljarden uitkeringen verzekeringen
Over de misschien wel honderden miljarden aan dollars die verzekeraars moeten uitkeren naar aanleiding van de aanslagen in de VS, hoeven we ons niet zoveel zorgen te maken. De verzekeringsbranche als geheel kan die aan en heeft daarvoor ook gespaard. Het zijn geen armoedige maatschappijen die plotseling zonder geld zitten. Bovendien, verzekeren is een normaal onderdeel van ons dagelijkse leven. Dus als tot uitkeringen moet worden overgegaan, hoeven we daarover ook niet moeilijk te doen.
De directe schade wordt geschat op 10 tot 15 miljard dollar. De indirecte schade, zoals voor omzetderving bij bedrijven en smartengeld voor familie van slachtoffers, is nog nauwelijks serieus te begroten. Met een hele dikke duim wordt die geschat op meer dan 100 miljard dollar (250 miljard gulden).
Dat de vernietigde gebouwen met al hun dure inventaris in de meeste gevallen volledig door opstal- en andere schadeverzekeringen zijn gedekt, is duidelijk. De vele miljarden die hiervoor nu door de verzekeringsmaatschappijen op tafel moeten worden gelegd, komen voor het grootste deel ook niet zomaar ten laste van de jaarrekeningen van de verzekeraars. Natuurlijk zal een aantal maatschappijen dit jaar met forse verliezen afsluiten. Maar het meeste geld komt uit bestaande catastrofe-reserves. Het economisch verlies is dus zeer relatief omdat de gelden in feite al vele jaren hiervoor 'stil' liggen te wachten om tot uitkering te komen. Een andere zaak is dat als er nu een enorme aanslag op de bestaande potten wordt gedaan de premies waarschijnlijk fors omhoog moeten, omdat deze opnieuw opgebouwd moeten worden en verzekeraars dat zo snel mogelijk willen doen. In die zin zal de hele wereld de gevolgen daarvan ondervinden. (Apeld.C. 14-9-2001)
Economie wijzer
Door Arjo Klamer
(...) Kortom, dit scenario geeft een somber beeld voor de toekomst. Zeker is het niet. Er zijn andere mogelijkheden. Bush treedt hard op, en geeft opdracht tot omvangrijke programma's om de veiligheid van de Amerikaanse burgers te garanderen, waaronder maatregelen op de Amerikaanse vliegvelden en ongetwijfeld ook het raketschild (want waarom zouden ze de volgende keer niet met raketten binnen willen komen.) Dit is een Bonanza voor de defensie-industrie en al die bedrijven die iets met beveiliging te maken hebben. Een eventuele oorlog kan ook positief effect hebben op de economie vanwege al die uitgaven die ermee gemoeid zijn. Wie weet, geven al die acties het vertrouwen terug aan de Amerikaanse consumenten en buitenlandse beleggers. (Apeld.C. 15-9-2001)