Een koude winter in Turkije

Door E.M.

Gure sneeuwstormen maakten duidelijk dat deze winter in Turkije de zwaarste winter ooit zou worden. Terwijl dakloze mensen op straat doodvroren liepen de temperaturen in de politiek hoog op. Het belangrijkste onderwerp op de politieke agenda was het bezoek van Ecevit aan de Verenigde Staten. Maar de daaraan voorafgaande voorbereidingen waren belangrijker dan het bezoek zelf.

De dreigende aanval van de VS op Irak en de op handen zijnde staatswijziging in Cyprus hebben op dit moment nog steeds de grootste invloed op de burgerlijke politiek. Er hebben zich echter ook ontwikkelingen voorgedaan die ervoor zullen zorgen dat het communisme voor de Turkse bourgeoisie een zaak van cruciaal belang wordt.

Oorlog in Irak, Koerden en HADEP

De eerste reactie van de Koerdische beweging op het feit dat Turkije duidelijk wil deelnemen aan de invasie van Noord-Irak was instemmend. De leider van de legale Koerdische partij HADEP ondersteunde dit plan, vanuit de gedachte dat het de Koerden in het zuiden van Turkije en het noorden van Irak bij elkaar zou brengen en hen zou sterken in hun politieke argumenten. Klaarblijkelijk vertrouwden zij de Turkse bourgeoisie niet, maar gingen zij ervan uit dat de imperialisten van de EU en de VS zouden toezien op de mensenrechten van de Koerden in beide gebieden.

Drie jaar geleden is een rechtszaak begonnen met als doel de HADEP te verbieden. Na drie jaar is de legale status van HADEP nog steeds niet duidelijk. Het is niet alleen moeilijk om een legale partij te verbieden in aanwezigheid van de Europese Unie, maar het lijkt er ook op dat het een bewuste keuze van de Turkse bourgeoisie is om dat niet te doen. Zij willen een, steeds kleiner wordend, politiek orgaan instandhouden dat de Koerden vertegenwoordigt, om hen beter te kunnen controleren. Zij zijn er zeker van dat de kracht van HADEP geleidelijk aan zal verdwijnen, omdat het pro-Europese beleid de Koerden niets anders dan meer lijden zal brengen.

De Turkse bourgeoisie is zich er ook van bewust dat de Koerden uit het noorden en zuiden zich meer verbonden zullen voelen als zij juist strenger van elkaar gescheiden worden. Tegelijkertijd weten zij ook dat de Verenigde Staten vroeg of laat Irak zullen aanvallen om hen te dwingen een Koerdische staat te accepteren in Noord-Irak. De belangrijkste zorg voor de Turkse bourgeoisie is hoe zij de VS moeten dienen zonder de status-quo te verstoren die zij bewerkstelligd hebben in de Koerdische kwestie. De geschiedenis toont aan dat altijd als de bourgeoisie in Turkije bang is, zij geweld gebruikt.

In de afgelopen weken hebben zevenduizend studenten aan universiteiten een handtekeningenlijst ondertekend, gericht aan de Turkse staat, waarin zij eisen dat er aan de universiteiten onderwijs wordt gegeven in de Koerdische taal. Ondanks dat de actie anoniem was, werd deze duidelijk in gang gezet door de HADEP, in de hoop dat de Europese Unie hen zou steunen op dit kritieke moment. Voortkomend uit de angst van de Turkse bourgeoisie over de toekomst van de Koerden in Turkije en Irak, werden de studenten beschuldigd van terroristische activiteiten en er werden gerechtelijke onderzoeken naar hen ingesteld.

Cyprus

De Turkse bourgeoisie komt langzamerhand steeds dichter bij de door het VS-imperialisme opgelegde oplossing voor Cyprus. De leiders van de twee samenlevingen op het eiland hebben besloten om elkaar drie keer per week te ontmoeten en zaken te bespreken die samenhangen met de integratiekwestie. Als Cyprus bij dergelijke pogingen het lidmaatschap van de Europese Unie bespreekt, dan maakt de EU duidelijk dat zij noch Turkije noch Griekenland als relevante partijen beschouwt met betrekking tot de kwestie Cyprus. Maar al beschouwt de EU Turkije en Griekenland als irrelevant, zij zijn zelf ook niet zo relevant, omdat zij tot nu toe nog niet naar voren zijn gekomen met een samenhangend Cyprus-beleid. Het lijkt erop dat de VS gebruik gaan maken van de aarzeling van de EU en zich, samen met Engeland - de vroegere bezetter van het eiland - voor een lange tijd zullen gaan vestigen op Cyprus.

Economie

Voorafgaand aan de ontmoeting van Ecevit met George W. Bush is de Turkse bourgeoisie erin geslaagd een nieuwe golf van optimisme te bewerkstelligen met betrekking tot de economie. Men kan zich afvragen hoe het mogelijk is dat ze in deze illusie geloven, terwijl Turkije op dit moment het land is met bijna de grootste buitenlandse schuld ter wereld. Om dit te kunnen begrijpen moet men ook weten dat de bourgeoisie van Turkije niet bijzonder slim is. Zij zijn zo eenvoudig bang te maken dat zij heel vaak leugens bedenken met de bedoeling de arbeidersklasse rustig te houden. En om deze leugens geloofwaardig te maken, herhalen zij deze zo vaak dat zij er uiteindelijk zelf in gaan geloven.

Zij willen dat de werkende klasse juicht, omdat de schulden van Turkije onlangs met 750 miljoen dollar zijn gedaald. Maar zij willen niet dat wij inzien dat een dergelijk bedrag een schijntje is in vergelijking met de totale schuld van Turkije van 119 miljard dollar. Zij willen dat de werkende klasse juicht omdat Turkije zelfs tijdens een ernstige crisis in staat is geweest een buitenlands krediet binnen te halen van 10 miljard dollar. Maar zij willen niet dat wij weten dat we in dezelfde periode aan de imperialisten 16 miljard dollar aan rente afgelost hebben. Zij willen dat wij trots zijn dat Turkije onlangs staatsleningen op de internationale dollarmarkt tegen 11 procent verwierf. Maar zij willen niet dat we weten dat de VS in dezelfde periode staatsleningen tegen 5 procent rente verkreeg. Zij willen de werkende klasse laten geloven dat de Turkse bourgeoisie opnieuw heeft bewezen de grootste patriotten van het land te zijn, omdat zij de staat leningen heeft verstrekt tegen 72 procent rente. Maar zij willen niet dat wij weten dat de beoogde inflatie voor volgend jaar 35 procent is.

Communisten

De bourgeoisie heeft zeer recent de Communistische Partij van Turkije zes maanden de tijd gegeven om haar naam te veranderen, omdat de grondwet iedere politieke partij verbiedt om de naam 'communistisch' te dragen. Zoals verwacht leverde dit de Communistische Partij van Turkije een belangrijke gelegenheid op om de communistische naam te rechtvaardigen en sterke bondgenootschappen te vormen. Niet alleen daardoor, maar ook door het optimisme veroorzaakt door de overwinning op McDonalds bij de METU (zie vorige Manifest, nvdr) is de verwachting dat er onder de jongeren in Turkije een nieuwe golf van patriottisme en anti-imperialisme in gang wordt gezet.

Wij zijn in een interessante periode terechtgekomen. De Turkse bourgeoisie, die de toekomst van de kinderen van Turkije probeert te verkopen aan het VS-imperialisme, viert tegelijkertijd het honderdste geboortejaar van de grootste Turkse dichter Nazim Hikmet. Terwijl zij de communistische kant van Nazim verachten en proberen die te negeren, realiseren de fascisten zich ook dat het zeer gevaarlijk is om onvoorzichtig om te gaan met iemand die zo openlijk communist was. Om met zijn eigen woorden te spreken: "Ik ben in de eerste plaats een communist en daarna een dichter." De discussie erover is goed en zal voortduren tijdens Nazim's geboortejaar, nu nog in de media maar zeer binnenkort ook op straat.

Bezoek aan de VS

Er is niets onverwachts gebeurd. Ecevit heeft gretig alles geaccepteerd wat Bush van hem eiste en hij zal voor deze loyaliteit waarschijnlijk wel beloond worden. Deze loyaliteit maakt van Turkije langzamerhand weer een land dat van strategisch belang is voor de VS, na de val van de Sovjet-Unie. Tot nu toe lijkt dat het enige concrete voordeel van Ecevit's reis naar de VS, in het belang van de bourgeoisie van Turkije.
(Vertaling: J. Bernaven)