Turkije: gevangen tussen Oost en West

Door E.M.

Een van de oudste clichés waarmee Turkije vaak wordt beschreven is: "Turkije is een land dat gevangen zit tussen Oost en West". Hoewel dit cliché altijd gebruikt is om de sociaal-economische en culturele schade te verhullen die door het kapitalisme in Turkije is veroorzaakt, beschrijft het heel goed de huidige situatie. Turkije zit momenteel inderdaad in de val tussen Oost en West, vooral in het licht van de definitie van de 'as van het kwaad' van George W. Bush.

De Turkse bourgeoisie heeft onmiddellijk ingestemd om deel te nemen aan de 'as van het kwaad'-vijandigheid van de Verenigde Staten. Daarom voelen zij een sterke behoefte om bijna alle instituten van de Turkse bovenbouw te herdefiniëren, inclusief het islamitische probleem. Hoe kan de Turkse bourgeoisie zich vijandig gedragen tegenover de islamitische wereld, terwijl haar (voort)bestaan zo enorm afhankelijk is van de islam als een contrarevolutionaire kracht?

In de afgelopen jaren is dat uitgetest, toen Turkije een permanent strategisch-militair bondgenootschap aanging met het Israëlische leger tegen de moslimbevolking in het Midden-Oosten, voornamelijk in het voordeel van het VS-imperialisme. Deze manoeuvre was zo succesvol dat deze werd ondertekend door de Islamitisch-fundamentalistische Partij, toen zij de regerende partij was.

En recent is het deelnemen aan de VS-vijandigheid in de regio een zeer duidelijke strategie, maar dit levert tegelijkertijd een ingewikkelder probleem op. Nog steeds is onduidelijk hoe de bourgeoisie politieke stabiliteit in het land kan bereiken. In het bijzonder nu er zo%n gigantische economische crisis is, waardoor er van alle kanten druk wordt uitgeoefend op de bourgeoisie. Er zijn een aantal stappen ondernomen maar geen daarvan bleek tot nu toe vruchtbaar te zijn.

Een van die stappen was de ontmoeting van de Europese Unie en de Organisatie van de Islamitische Conferentie in Istanboel, op 12 en 13 februari, onder leiding van Turkije. Het was een belangrijke bijeenkomst, gezien het feit dat er meer dan 70 landen waren vertegenwoordigd. Het was ook een belangrijke bijeenkomst omdat de minister van Buitenlandse Zaken van Irak er bij aanwezig was. Er valt weinig te zeggen over de uitkomsten van de bijeenkomst, behalve dat het twee doelen diende. In de eerste plaats heeft Turkije haar strategische positie versterkt van 'brug tussen Oost en West'. En in de tweede plaats gaf het de Europese Unie de gelegenheid om te laten doorschemeren dat zij niet bereid is om betrokken te raken in "een oorlog tussen beschavingen".

Het lijkt erop dat Europa een grote campagne is gestart om de indruk te wekken dat zij tegen de "as van het kwaad"-politiek van George W. Bush is. Van Rusland tot Duitsland, bijna alle invloedrijke burgerlijke kranten en commentatoren reageerden fel tegen de VS met betrekking tot deze kwestie. De oprechtheid van deze reacties kan natuurlijk beter achterhaald worden in Europa. Maar hoe dan ook, voor wat betreft Turkije, volgens een bepaald deel van de Turkse linkse beweging - dat deel dat er een gewoonte van heeft gemaakt om op elk moment bondgenoten te vinden bij de bourgeoisie - is Europa wederom de hoop geworden tegen de VS -imperialisten.

Een andere stap die genomen is was het stilzwijgend instemmen met de toetreding van Bulgarije en Roemenië tot de NAVO - de organisatie van de massamoorden. Een strategische alliantie vormen tussen de NAVO-landen op de Balkan, met Turkije in het midden, lijkt het plan te zijn, net zoals in het Midden-Oosten en in de Kaukasus.

Net zoals alle andere imperialisten heeft Europa haar bestaan te danken aan vijandelijkheden en oorlogen tussen de volkeren van de wereld. In de Kaukasus hebben ze onlangs besloten om het over de Armeense boeg te gooien, en in paniek heeft Europa officieel ingestemd om het Armeense bloedbad, dat plaatsvond in Turkije in 1915, te erkennen. Uiteraard kwam deze erkenning niet voort uit verdriet over de Armeense doden, maar was bedoeld om een middel voor onderhandeling voor te bereiden, dat ingezet kan worden tegen het door de VS geleide bondgenootschap tussen Georgië, Turkije en Azerbeidzjan in de Kaukasus. De Europese bourgeoisie heeft ervaring met het veroorzaken van bloedige oorlogen overal ter wereld, gebaseerd op historische, etnische vijandigheden. Dus waarom zouden ze er niet een creëren tussen Turkije en Armenië?

Turkije vormt een stevige brug tussen Oost en West, maar heden ten dage wordt die niet gebruikt voor broederschap tussen de volkeren.

(Vertaling: J. Bernaven)