Turkije: versplintering van burgerlijke politieke partijen

Demonstratie in Turkije tegen Amerikaans oorlogsgeweld.

Door E.M.

In het verleden was de versplinterde structuur van links een gangbare oorzaak van wrok tussen progressieven onderling. Tegenwoordig zijn het de burgerlijke partijen die verdeeld raken. Opvallend is daarbij dat als de waarschijnlijkheid van algemene verkiezingen toeneemt, de politieke basis van de bourgeoisie lijkt te versplinteren, waardoor de kans kleiner wordt dat een krachtige regering aan de macht zal komen als resultaat van de verkiezingen.

Het is al moeilijk om je te herinneren wat de afkortingen van al deze organisaties betekenen, omdat het er zoveel zijn: DYP, AKP, MHP, BBP, SP, DSP, DTP, TDP, LDP, IDP, BCH, en de partij die net geïntroduceerd is door Karayalcin en Saglar. Per dag verloopt het fragmentatieproces sneller, wat wijst op een toenemende crisis met betrekking tot de vertegenwoordiging van het kapitalisme. Het feit dat vrijwel elk van deze partijen ongeveer evenveel steun van het publiek heeft is vreemd: immers zij hebben allemaal letterlijk identieke programma's met betrekking tot de belangrijkste zaken waar Turkije mee te maken heeft. Ze zijn allemaal voor de Europese Unie, de NAVO en privatisering, ze zijn allen aanhangers van de vrije handel en globalisering, ze beloven allemaal op geen enkele wijze af te wijken van het IMF (Internationaal Monetair Fonds), het zijn allemaal chauvinisten die de Koerden haten, ze zijn het er allemaal over eens dat de islam op de langere termijn het beste middel is tegen de linkse beweging en ze willen allemaal oorlog tegen Irak. Dus waarom ontstaat er verdeeldheid in plaats van eenheid?

Ironisch genoeg is juist het feit dat zij identieke programma's hebben de reden voor de versplintering, want het is dit politieke programma dat haar geloofwaardigheid heeft verloren in de ogen van het publiek. En geen enkele dekmantel is overtuigend genoeg om te verhullen dat het programma onheil brengt voor de werkende klasse. Wat de burgerij nodig denkt te hebben is een charismatische figuur die de juiste methoden kiest om de werkende klasse ervan te overtuigen dat het programma van de bourgeoisie het juiste is. Iedere willekeurige burgerlijke 'politieke acteur' die in de spiegel kijkt denkt: "Waarom zou ik dat niet zijn", en vervolgens steekt er weer een nieuwe partij de kop op.

Manoeuvres van de fascistische partij

Zou een bourgeoispartij zich onder deze omstandigheden niet kunnen onderscheiden door de indruk te wekken dat zij vraagtekens zet bij de strakke richtlijnen die de burgerij stelt en zo het vertrouwen van de werkende klasse terugwinnen? Gegeven het feit dat de burgerij zelf in staat van paniek verkeert, zou een partij die het politieke programma van de bourgeoisie ter discussie stelt niet een betere kans maken om 'zaken te doen' met de heersende klasse en met hen te onderhandelen over een aantal voorwaarden? Dit is precies wat de fascistische partij heeft gedaan de afgelopen weken. Devlet Bahceli, de nieuwe 'führer' van de MHP heeft onlangs verklaard dat "de prijs die Turkije moet betalen om toe te mogen treden tot de Europese Unie te hoog is." En direct daaropvolgend maakte de kapitaalmarkt een kleine crisis door.

De fascistische partij nam daarmee een aanzienlijk risico. De fascisten zijn zich er echter zeer van bewust dat de burgerij genoeg redenen heeft om dergelijke grillen van hen te tolereren. Want wie kan tenslotte in tijden van kapitalistische crisis meer doorslaggevende en meer afdoende methodenbedenken om de werkende klasse te overtuigen dan de fascisten? En was het niet de fascistische partij die elke keer na een dergelijke gril haar excuses aanbood en absolute trouw aan het programma van de bourgeoisie verklaarde?

Rechtstreekse betrokkenheid van de bourgeoisie

TUSLAD, de Vereniging van Turkse Industriëlen en Ondernemers, wordt gevormd door de paar grote kapitalisten van Turkije, die dus de heersende klasse vormen. Vrijwel tegelijkertijd met de verklaring van de fascistische partij, had TUSLAD het druk met onderhandelingen met het leger over een wetsontwerp met betrekking tot het integratieproces met de Europese Unie. Dit wetsvoorstel werd volledig ontworpen door TUSLAD zelf, voorbijgaand aan het parlement dat momenteel in een staat van machteloosheid verkeert. TUSLAD plaatste ook een paginagrootte advertentie in de nationale kranten van Turkije, waarin zij verklaarde hoe belangrijk het voor haar is om deel van de Europese Unie te worden, en het is van groot belang om dat process te bespoedigen. De voorzitter van TUSLAD heeft ook verklaard dat zij hebben afgeproken om binnenkort een ontmoeting te hebben met de voorzitter van de fascistische partij, ongetijfeld om boven beschreven situatie.

Alles welbeschouwd, met weinig inspanning heeft de fascistische partij het privilege verkregen om over een aantal maatregelen te onderhandelen met de top, terwijl de rest van de partijen bezig is met opsplitsen.

Vertaling: J. Bernaven