Collegevorming Reiderland

Hans Heres

Door Hans Heres

Vóór de verkiezingen had niemand het voor mogelijk gehouden dat de NCPN samen met Gemeentebelangen een college zou vormen. Iedereen dacht ná de verkiezingen dat er een college zou komen van NCPN en SP, maar het liep anders. Zoals het steeds anders ging de afgelopen jaren.

De pers sprak van een historisch en uniek college: communisten en boeren sluiten pact in Reiderland, aartsrivalen sluiten elkaar in de armen. Men wil blijkbaar op voorhand al suggereren dat deze coalitie geen vier jaar stand zal houden.

Een stukje geschiedenis vooraf

Sinds de periode van het neerhalen van de Berlijnse muur en de ineenstorting van de Sovjet-Unie en andere socialistische landen in Oost-Europa werd al gezegd dat er hooguit twee tot drie raadsleden over zouden blijven voor de CPN. Maar de werkelijkheid was anders de CPN kwam met vijf raadszetels terug in de heringedeelde gemeente Reiderland, maar werd wél buiten het college van B en W gehouden. De kandidaat van de CPN zou niet deugen, omdat de CPN eerst naar Den Haag wou om extra geld van het rijk los te krijgen, terwijl de PvdA eerst een eigen inspanning van de bevolking wilde vragen.

In de loop van de eerste periode werd de CPN-fractie niet serieus genomen want het zou immers toch de laatste periode worden dat er nog communisten in de raad van Reiderland zouden zitten. De CPN ging namelijk op in GroenLinks en de afdeling Reiderland ging daar niet in mee. Dus, volgens de media, was het gedaan met de communisten.

Maar de werkelijkheid was heel anders: de NCPN, die wij inmiddels mee opgericht hadden, groeide van vijf naar zeven raadszetels. En kreeg daarmee de meerderheid in de gemeenteraad. De NCPN kwam met twee wethouders in het college.

Vanaf het begin van dat college hebben wij het nooit onder stoelen of banken gestoken dat wij onze verkiezingsbeloften niet na konden komen door verscherpte regeringsmaatregelen (artikel 12 gemeente). Er moesten op straffe van geen extra aanvullende uitkeringen forse belastingverhogingen plaatsvinden, er moest bezuinigd worden op welzijn, cultuur en sportverenigingen. Om de sportvoorzieningen te kunnen behouden, moest er in overleg met de verenigingen gepraat worden over privatisering. Na veel overleg en lange aarzelingen moesten wij er uiteindelijk mee instemmen. Daar wij anders nog hogere belastingen moesten doorvoeren.

Met de gemeenteraadsverkiezingen van 1998, na het bekend maken dat kameraad Koert Stek na de verkiezingen niet meer terug zou komen, dacht men dat het dan toch uiteindelijk gebeurd zou zijn met de halsstarrige communisten. Maar wederom vergiste men zich. Weliswaar verloor de NCPN twee zetels, maar wij bleven net als in 1990 op vijf zetels staan. De NCPN werd hiermee een constante factor in de gemeente Reiderland, vaak trachtte men ons aan te praten dat wij een eiland waren binnen Nederland.

Met die verkiezingsuitslag kwam de NCPN wederom in het college van B en W.

Dat wij nog eens vier moeilijke jaren zouden krijgen was bekend, maar voor moeilijkheden zijn wij nog nooit weggelopen en zullen dit ook nimmer doen.

Ongetwijfeld zullen we fouten hebben gemaakt, maar nooit hebben we de kiezers voorgelogen en zullen dat ook nu niet doen. Over onze politiek met betrekking tot de Blauwe Stad hebben we veel kritiek gehad en soms ook slapeloze nachten. Zouden we het wel goed doen? Met de plannen voor 1998 konden we instemmen, maar met het aantreden van de nieuwe PvdA-gedeputeerde Callon in de provincie, kwamen er ook wijzigingen in de plannen van de Blauwe Stad, met een aantal verslechteringen voor de bevolking.

Zoals o.a. de knip in de Nieuwe Weg te Oostwold met alle gevolgen van dien. Hier hebben wij ons vanaf het begin tegen verklaard. De NCPN was op meer punten tegen, zoals het meefinancieren van de aanleg van de autobaan in Duitsland en het slopen van willekeurige woningen, zonder dat er sprake was van goede betaalbare vervangende huurwoningen. De NCPN-fractie was bovendien tegen de uitverkoop van de dienst Gemeentewerken. Dit alles was voor de PvdA aanleiding om ons uit het college te wippen.

Communisten zouden onbetrouwbaar zijn, aldus de PvdA, en moesten daarom uit het college. De media hadden weer een reden om te verklaren dat het nu werkelijk gebeurd zou zijn met de laatste communisten. Eindelijk zou ook de laatste communistische wethouder in Nederland weg zijn. Op het moment dat het bekend was dat zowel GroenLinks als de SP zouden meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen, werd er door de pers geschreven over geduchte concurrentie voor de NCPN. Met andere woorden de NCPN zou nu eindelijk wel eens flink kunnen verliezen. Groenlinks zou wel eens met twee zetels in de raad kunnen komen evenals de SP en de grote verliezer zou de NCPN zijn. De werkelijkheid was weer anders dan men hoopte: niet de NCPN, maar de PvdA verloor twee zetels en Groenlinks kwam niet eens in de raad, wél de SP.

Stand van zaken nu

Iedereen dacht dat er een college zou komen van NCPN en SP. Maar hoe was de houding van de SPers, tijdens het overleg dat wij met hen hadden? Het bleek dat een aantal bestuursleden van de SP eerder uit waren op ruzie dan dat zij een inhoudelijk debat wilden voeren. Bovendien beweerden zij te klein te zijn en onvoldoende ervaring te hebben. Maar in de gemeente Mentenwolde waar ze één raadslid hebben en ook nieuw zijn, gaan ze wel deelnemen aan het college.

Wij vragen ons dan ook af of de SP in Reiderland alleen maar hard wil roepen en verder nergens verantwoordelijkheid voor wil nemen. De SP is tegen de Blauwe Stad en wilde daarom ook niet deelnemen aan de gemeenschappelijke regeling van de Blauwe Stad. Maar op 15 april gaven ze plotseling te kennen wel zitting te willen nemen in deze gemeenschappelijke regeling, zonder te zeggen wat hun rol erin zal zijn. De NCPN heeft duidelijk aangegeven waarom wij in het beraad zijn gaan zitten: met het doel namelijk om er in ieder geval een weerwoord te hebben en verdere verslechteringen tegen te gaan. Wij betreuren zowel de houding van de SP als van de PvdA, waardoor er geen enkel inhoudelijk overleg mogelijk was om te komen tot een collegeprogramma.

Met de fractie van Gemeentebelangen kon wél onderhandeld worden en niet alleen omdat er geen andere partij overbleef. Inhoudelijk is er overeenstemming bereikt over zeer belangrijke punten, zoals o.a.:

De secretaris van de SP-afdeling Reiderland is van mening dat de coalitie geen vier jaar stand kan houden. Langedijk (SP) zag wel ontevreden PvdA-kiezers op de SP stemmen, maar verbaasde zich dat geen NCPN-stemmers op de SP hadden gestemd. Ook hij beweert dat de NCPN onbetrouwbaar is. Maar voor wie zijn wij dan wel onbetrouwbaar? In ieder geval niet voor de bevolking, die had ons anders wel op de vingers getikt.

Wij vragen ons langzamerhand af of de SP in Reiderland er alleen maar is om tegen de NCPN aan te schoppen. Wil de SP werkelijk als linkse partij mee optreden tegen de verhevigde aanvallen op het levenspeil van de bevolking en werkelijk op een eerlijke wijze meehelpen om de voorzieningen te behouden en te verbeteren?

Of andere partijen vinden dat de NCPN betrouwbaar of onbetrouwbaar zou zijn laten wij voor hun rekening. Wat de bevolking van ons vindt vinden wij veel belangrijker.

Wij zijn ons er van bewust dat de komende jaren geen gemakkelijke jaren zullen worden, wij zullen de steun van de bevolking hard nodig hebben, en wij zullen ook niet aarzelen om die steun in te roepen.

Eerste daden

De beide wethouders Hans Heres (NCPN) en Peter Hagendoorn (Gemeentebelangen) zijn op dinsdag 14 mei in grote meerderheid door de raad gekozen: 11 stemmen vóór en twee blanco (SP).

Het nieuwe college heeft op 12 juni besloten om een voorstel naar de raadsvergadering van 25 juni te sturen om jaarlijks 134.000 euro beschikbaar te stellen en hiermee het huidige overdekte zwembad het Hardenberg, door een grondige renovatie, te herstellen. Nadeel hierbij is dat het bad met ingang van 1 juli een jaar dicht moet, in verband met de werkzaamheden. Ook heeft het college een uitgewerkt programma neergelegd met betrekking tot de verbouwing van het buurthuis in Beerta, een inmiddels al zo'n anderhalf jaar slepende zaak.