De nieuwe Chinese Muur

Door Hans Lebrecht (*)

Het Israëlische oorlogs- alias defensieapparaat is begonnen met de bouw van een zogenaamd 'verdedigingshek'. In de eerste fase zal de muur, gedeeltelijk in beton, andere stukken met draadnetten, beide uitgerust met prikkeldraadversperringen en moderne elektronische waarschuwingssystemen een lengte krijgen van dik 110 km, van het knooppunt Jenin naar het zuiden tot Kafr-Qassem.

Dit hek zal min of meer parallel lopen aan de wapenstilstandslijn (de 'Groene Lijn') van 1949, maar langs de oostelijke kant en dus aan Palestijnse zijde. Op diverse plekken gaat hij oostelijk van joodse kolonies op 'geconfisqueerd' Palestijns grondgebied. Het bouwen van deze gemetselde omheining zal meer dan een jaar duren. De geschatte kosten zullen ongeveer een biljoen Shekel bedragen (204 miljoen Euro).

Een vergelijkbaar hek nadert zijn voltooiing in Jeruzalem. Het benadert in geen geval de pre-1948 Israëlisch-Arabische-scheidingslijn, maar is bedoeld om de verbinding tussen de Israëlisch 'joodse' buurkoloniën van na 1967 te verstevigen. Het hek van gevlochten prikkeldraad isoleert de 220.000 Palestijnse inwoners in noord- en oost- Jeruzalem van de buitenwereld en de rest van de Westelijke Jordaanoever. Het heeft tot doel de gevangenissituatie waarin de Arabisch-Palestijnse bevolking van Jeruzalem heden leeft voort te laten duren.

De 20 aannemers die opdracht hebben het 'Defensieve Hek' te bouwen zijn door de regering niet verplicht om Israëlische werknemers in te zetten, hetgeen de druk enigszins van de groeiende werkloosheid, inmiddels officieel al bijna 11 procent van de burgerbevolking, zou halen. Zij zetten dus voornamelijk goedkope buitenlandse werknemers in uit Thailand en China. Daarom wordt de bijnaam 'de nieuwe Chinese Muur' al gebruikt voor dit hek.

Officiële Israëlische berichtgeving belooft dat het hek geen toekomstige grens tussen Israël en Palestina markeert. Dit ondanks dat het de demarcatielijn van 1967 volgt, die door de hele wereld inclusief de Palestijnse Autoriteit wordt erkend als de grens van de staat Israël. Eerste minister Sharon en zijn conservatieve Likud-partners minister van Binnenlandse Veiligheid en Politie, Uzi Landau, minister van Communicatie, Reuven Riblin, en anderen, blijven benadrukken dat het Israëlische leger en andere veiligheidsdiensten zowel over de eigen als de Palestijnse kant van het hek zullen heersen. Bovendien geven zij en het kader van leger en veiligheidsdiensten tegelijkertijd toe dat deze muur nooit 100 procent garantie zal bieden dat er geen Palestijnse terroristen Israël meer binnen kunnen dringen na voltooiing van het hek.

Sharon en de ministers uit zijn geleding gebruiken het eufemisme 'ter verdediging' voornamelijk om weerstand tegen het hek vanuit hun achterban in de nederzettingen en bij leiders van de kolonisten weg te nemen. De woordvoerders en hoofden van de Unie van Nederzettingsraden in Yehuda, Samaria en Gaza (YESHA) kondigden hun tegenstand tegen het hek aan omdat ze het zien als een voorloper van een toekomstige grenslijn. Een grens waarmee de meeste van hun nederzettingen op enig later tijdstip binnen de gebieden onder soevereiniteit van een Palestijnse Staat zullen vallen. In de visie van de meest extremistische kolonisten kondigt het optrekken van deze muur het einde van een Groot-Israël tussen de Jordaan en de Middellandse Zee aan, zoals door hen wordt nagestreefd. Voor hen en voor de internationalegemeenschap beloven Sharon en zijn trawanten dat Israël altijd en aan beide zijden van het hek zal regeren over het Palestina van voor 1948. Indien er een Palestijnse Staat komt blijft die vallen onder de veiligheidssfeer van Israël, met Israëlische troepen aan de grens langs de Jordaan en een door Israël gecontroleerd burgerbestuur. Zij beweren dat als een hek nodig zou zijn dat zou moeten worden geplaatst rond elke Palestijnse stad, dorp en andere locaties.

Een zeer belangrijk kenmerk van deze Israëlische verdedigingsmuur is dat hij ontworpen is en er eenzijdig is besloten door de Israëlische bestuurders, zonder enige vorm van ruggespraak met de autoriteiten of afgevaardigden van de gedwongen co-partners aan de andere zijde van het hek, de Palestijnen. Het wekt daarom geen verbazing dat de Palestijnse Autoriteit het eenzijdige optrekken van dat hek zeer scherp veroordeeld heeft. Hun leiders wijzen op het feit dat dit hek verschillende Palestijnse locaties en sommige van hun landbouwgronden zal scheiden van de rest van de Palestijnse Westelijke Jordaanoever en toe zal voegen aan de Israëlische kant van het hek. Bovendien zal het de feitelijke gevangenschap verlengen van de drieënhalf miljoen Palestijnen die leven in enorme afzondering, omringd door tanks, prikkeldraad en een zwaar bewapende troepenmacht die reservaten of getto's blokkeert. President Yasser Arafat ging zo ver om het hek een 'fascistische methode van een rascistische omsingeling' te noemen.

Zelfs de anders pro-Israëlische woordvoerders van het Witte huis in de VS, waaronder president Bush, en ondanks het door hun getoonde begrip voor het oprichten van het hek ter voorkoming van Palestijnse terreurdaden, uitten de kritiek dat het optrekken een eenzijdige daad is zonder de Palestijnse kant te raadplegen.

Ook de leiders van de Arabisch-Palestijnse burgers van Israël, die ongeveer 19 procent van de bevolking van Israël vertegenwoordigen, veroordeelden het optrekken van het hek in scherpe bewoordingen. Zij hebben zowel bezwaar tegen het eenzijdige Israëlische besluit voor de bouw, als tegen het op een later tijdstip onherroepbare annexeren van Palestijns grondgebied. Hun belangrijkste kritiek echter is het feit dat het hek de Arabische gemeenschappen in Israël zal scheiden van hun achterland op de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook. De Toezichtscommissie voor de Arabische bevolking in Israël wijst erop dat het hek of een concrete muur in verscheidene gevallen, zoals bijvoorbeeld in het 30.000 inwoners tellende Umm-el-Fahm, zal lopen tussen het grootste deel van de stad en sommige delen van de buurten ten oosten daarvan.

Verschillende hoofdartikelen en analyses in de Israëlische pers wijzen erop dat zelfs volgens de woordvoerders van de regering en veiligheidsdiensten 'de Muur' Israël niet hermetisch zal afsluiten en de staat en haar inwoners niet volledig kan vrijwaren van verdere zelfmoordaanslagen. Sommige benadrukken dat het nu gestartte bouwen van het hek geen psychotherapie zal kunnen zijn tegen de algemene bezorgdheid of angst slachtoffer te worden van een nieuwe zelfmoordcommando. "Geen verdedigingsmuur of hek zou in staat zijn een alternatief te vormen voor de enige manier om echte en blijvende vrede te bereiken en een einde aan de bomaanslagen te maken dan vruchtbare onderhandelingen met Palestijnen, zelfs als dit vraagt om pijnlijke concessies", zei een bekende analist in het vooraanstaande dagblad Yediot Aharonoth.

Volgens een Gush-Shalom (vredesblok) advertentie, gepubliceerd in diverse dagbladen onder de kop 'Het Slechte Hek', "Als de bezetting ten oosten van het hek doorgaat, zal het aantal nederzettingen groeien en de onderdrukkingvan de Palestijnen erger worden waardoor meer verzet, haat en aanvallen worden voortgebracht. Het hek zal geen vrede brengen, het is in feite bedoeld als een alternatief voor vrede. De voorstanders beweren dat er geen partner is voor vrede omdat ze niet bereid zijn de prijs voor vrede te betalen. Dit hek creëert een enorme gevangenis voor Palestijnen en een getto voor de Joden."

Uit: Kibboets Beit-Oren, 18 juni 2002, vertaling: S. Pilzner.