De vakbond als vredesduif

Door Jan Cleton

Terwijl duizenden miljarden euro's en dollars op de aandelenbeurzen verdampen (in het eerste kwartaal van 2002 weer 410 miljard), wordt van diegenen die dit geld in overgrote mate door hun arbeid voortgebracht hebben gevraagd de buikriem verder aan te halen.

Premier Balkenende verklaarde kortgeleden dat "we te lux geleefd hebben". Dit is zeker niet het geval voor de minima. Het is ook niet het geval voor die mensen, die om een dak boven het hoofd te hebben zich zwaar in de (hypotheek)schulden moesten steken. De laatste categorie heeft zelfs extreem bijgedragen om de binnenlandse economie op te stuwen, door verschillende leningen aan te gaan.

De vakbonden vragen nu van de mensen die de offers al gebracht hebben, opnieuw een offer te brengen in "het algemeen belang".

Het door de vakbonden verlaten van een klassenstandpunt, het zelf met contributiegeld spelen in het casino, dat aandelenhandel heet, daarvoor moet nu blijkbaar de tol betaald worden.

Wordt het niet de hoogste tijd voor bewuste leden van de vakbonden om een discussie te starten binnen hun bond om terug te keren naar de klassenbewuste basisprincipes? Dit houdt o.a. in:

Na wat in Duitsland "Die Wende" genoemd wordt, is ook het allergrootste deel van de nog progressieve vakbonden in de Westerse landen meegegaan in de westerse euforie. Een euforie die stoelt op de decennialange Koude Oorlogspropaganda. Een werkelijke afweging op basis van de bij de Verenigde Naties vastgelegde mensenrechten werd niet gemaakt. Integendeel: het proletarisch-internationalisme werd verruild door de rol van wereldverbeteraar in samenwerking met het kapitaal. De term"vredesoperaties", die verhult dat het in werkelijkheid om geo-politieke en economische belangen gaat, verschaft hen de argumenten om deze weg te blijven volgen.

De door de FNV-leiding ingeslagen weg van de vakbond als "persoonlijke zaakwaarnemer" leidde o.a. tot de politieke keuze voor de Joint Strike Fighter, zogenaamd in het belang van de Stork-werknemers. Het algemeen belang van de eigen klasse, waar men nu een misplaatst beroep op doet, werd toen ten grave gedragen om de toekomstige werkgelegenheid van een kleine groep te beschermen, zonder enige garantie. Het feit dat de arbeidersklasse geen enkel belang heeft bij imperialistische oorlogen en zich moet onthouden van medewerking in welke vorm dan ook, werd voor het gemak maar even vergeten.

Dit alles heeft tot gevolg dat we op 26 oktober waarschijnlijk maar met enkele duizenden betogers demonstreren tegen de Oorlog tegen Irak, terwijl het er tienduizenden, zelfs honderdduizenden hadden kunnen zijn als de vakbonden zich bewust waren geweest van hun historische rol.

Deze rol terug te brengen op de agenda van de vakbonden is dus ook een belangrijk deel van de strijd tegen nabijgelegen en toekomstige oorlogen.