Politieke klimaatverandering? (4)

De rechtse claim op het fatsoen

Door Rinze Visser

Ook de leefbaarheidsbeweging, Leefbaar Nederland, waar Fortuyn zijn opkomst als 'onbetwist leider' aan te danken had, was niet een zaak van een kortdurende oprisping. De voorbereidingen naar partijvorming van de al steeds meer met een overkoepelend orgaan werkende leefbaarheidsbeweging, waren niet een kwestie van enkele maanden.

De schrijver van dit artikel kreeg jaren geleden al post over bijeenkomsten en de voortgang. Kennelijk zag men de NCPN toen als een plaatselijke groepering in Lemsterland. Dat verklaart dat men alle plaatselijke en in de gemeenteraad vertegenwoordigde groeperingen als contactpersoon en potentiële achterban wilde beschouwen. Het ook benaderen van een NCPN-raadsfractie zou kunnen duiden op een domheid van de zijde van de leefbaar-voorlieden; het zou ook geweest kunnen zijn dat onze partij zich nauwelijks manifesteerde en daarom als landelijke organisatie onbekend was.

Maar dit terzijde. Zaken gaan zoals ze gaan. Leefbaar Nederland werd opgericht, met vooruitzichten op een voor Nederlandse begrippen spectaculaire binnenkomst in het parlement. Fortuyn, als bekendheid via de media en met zijn duidelijke, het sentiment bespelende uitspraken, als het meest geschikte boegbeeld gekozen, nam, toen zich de mogelijkheid voordeed, de beweging over. Door de vorm waarin dat gebeurde - hij werd aan de kant gezet en als slachtoffer van beperking van het vrije woord gezien - werd de beweging hem in de schoot geworpen. Zó kon de beweging nog rechtser worden. En wat zich later, na de moord op Fortuyn, ontwikkelde is genoegzaam bekend.

Zouden de Jan Nagels, de Westbroeken en consorten, door hun affiniteit met de VARA zelfs als links bekendstaand, nou de uitgesproken figuren zijn om de 'linkse kerk' de mond te snoeren? Nee toch! Het was Fortuyn zelf, die zich al jaren inzette voor een afrekening met 'links' en al dat politiek-correcte gedoe van de door hem zo gehate 'linkse kerk', die deze klus moest klaren. Maar wat is eigenlijk links? Wat moeten wij nu verstaan onder de 'linkse kerk'? Om het nauwkeuriger uit te drukken: wat verstaat 'nieuw-rechts' onder 'links' en de 'linkse kerk'?

Dat is dan zelfs bijvoorbeeld een Elspeth Etty, die er zelf geen geheim van maakt destijds een belangrijke rol te hebben gehad bij het liquideren van de Communistische Partij van Nederland. De objectieve, onbevooroordeelde en politiek neutrale toeschouwer zou zich hier met verbazing de vraag stellen: het communisme bestrijden, zelfs de organisatie te willen vernietigen, kan het dan nog rechtser? Toch wordt zij en velen zoals zij, anticommunisten dus, tot het línkse kamp gerekend!

Fortuyn en de fortunisten zouden met hun aanvallen op 'linkse' opvattingen en denkbeelden nooit zo'n bijval hebben gekregen als er niet al langer onvrede met en ongeloof over voor links doorgaande standpunten onder de bevolking hadden geleefd. Mensen distilleren hun meningen over wat er gaande is uit een totaal aan wat daar door middel van kranten, tijdschriften, radio en televisie tot hen komt, in combinatie en in confrontatie met hun eigen ervaringen. Wat met dédain vaak 'kroegpraat' of 'de mening van de straat' wordt genoemd, is veelal niet meer of minder dan de vertaling in begrijpelijke bewoordingen, als reactie op of bijval met wat vanaf intellectuele hoogte wordt verspreid.

Waar gaat het over? In het denken van nogal wat mensen heeft zich zo een aantal opvattingen gevormd. Enigszins grof geduid komt het hierop neer: links staat voor onfatsoen, voor onbegrijpelijk 'gelul', voor het beschermen van plegers van delicten zonder oog te hebben voor de slachtoffers ervan, voor het goedpraten of ontkennen van problemen die te maken hebben met mensen van buitenlandse afkomst, voor verheerlijking van het individualisme, voor het propageren van druggebruik, voor het pesten van mensen met een auto, voor het niet opvoeden van kinderen, voor het beschuldigen van gewone mensen van racisme en voor nog meer andere zaken waar veel inwoners van dit land - overigens ook veel 'allochtonen' genoemde inwoners - zich aan ergeren. Het logisch gevolg moet dan wel zijn dat al het omgekeerde rechts is. Als dan ook nog wordt ingebracht dat rechts door links jarenlang de mond is gesnoerd (vanwege de zogenaamde politieke correctheid) en dat gewone mensen in de wijken niet mochten zeggen wat ze dachten, dan worden zij in het rechtse kamp geplaatst.

Jarenlang kon men uit de als progressief en links bekendstaande hoek lezen en horen dat de speerpunten van links beleid waren het verbeteren van de positie van vrouwen, jongeren en migranten. Zo moest ik destijds eens de verzuchting aanhoren van een trouwe, al van jongs af aan lid-zijnde vakbondsman: "Wij bestaan niet meer voor onze leiders; in mijn bondskrant lees ik niet anders meer dan over zielige groepen waar ik me voor moet inzetten; loon inleveren voor afspraken met werkgeversorganisaties om meer jongeren, vrouwen en migranten aan het werk te helpen..." Bij de traditionele vakbondsman - vaak de blanke arbeider - werd zo de gedachte gevoed dat hij er niet meer toe deed. Echter, dit probleem in discussie brengen, stond gelijk aan een veroordeling van racisme... Als het over migranten ging hoorden zij alleen maar geklaag. Alsof die mensen met dezelfde uitkering of met hetzelfde loon armer zouden zijn dan de anderen. Alsof zij te beroerd zouden zijn om werk te doen wat door migranten gedaan werd.

Men ziet: zo kan - ook als de bedoelingen goed zijn - elk streven naar de noodzakelijke eenheid tussen de arbeidersmensen geblokkeerd worden. Erger nog: kan verdeeldheid gezaaid worden! In de PvdA was het, zeker al meer dan twaalf jaar geleden, de latere minister Ritzen die aankondigde dat voor deze partij de emancipatie van de arbeidersklasse voltooid was. Hiermee zijn partij de vraag stellend op welke groepen men zich moest oriënteren om het bestaansrecht te verzekeren. Zijn er nog te emanciperen groepen? Zijn er nog zwakken in de samenleving? Schuivende panelen!

Als er een klimaat heerst waardoor je veiligheid wilt, er tegen toenemende verloedering moet worden opgetreden, en je dan bij rechts moet zijn, is het niet zo moeilijk om een aantal ontwikkelingen te begrijpen. Om je misnoegen te kunnen uiten over de rotzooi in je buurt of straat waar veel mensen van buitenlandse afkomst wonen, zonder voor racist of fascist uitgemaakt te worden, dan moest je bij rechts zijn. Hetzelfde met drugsoverlast. Idem dito als er geklaagd wordt over de hoge benzineprijs waardoor het voor 'de gewone man' steeds moeilijker wordt een autootje op de weg te houden, enzovoort.

En wat te zeggen van de zich kosmopolieten wanende elitairen, waaronder veel journalisten, die het volk vermanen niet te zeuren over overlast in de wijken, maar dat dit alles gezien moet worden als een verrijking van het bestaan waar ze dankbaar voor zouden moeten zijn, in plaats van te klagen? Om duidelijk te maken waar links, en hier wordt bedoeld: écht links, de communisten, zich druk over moeten maken en waarbij antiracisme niet minder dan nu het uitgangspunt moet zijn, is een rechtse ontwikkeling die goed tot uitdrukking komt in een artikel van zo'n vijf jaar geleden van 'migrantenexpert' H. Entzinger. Het volgende citaat is een antwoord op de vraag of de verzorgingsstaat vaarwel gezegd moet worden:

"Dat is de logische consequentie. De migranten zullen onder het minimumloon aan de slag moeten kunnen, net als in Amerika. Of je verlaagt het totale niveau zodanig dat je veel grotere maatschappelijke tegenstellingen krijgt - een hardere samenleving met grotere verschillen - of je gaat denken in termen van eerste- en tweederangs burgers: je behoudt de verzorgingsstaat voor de ingeburgerden en je geeft de nieuwkomers veel minder rechten. Dit laatste riekt naar apartheid en is moeilijk te verenigen met onze drang naar gelijkheid. Maar een tussenweg zie ik niet", einde citaat.

Leidde deze en nog andere soortgelijke opvattingen tot een storm van verontwaardiging? Nee! Ook niet bij diegenen bij wie politieke correctheid een tweede natuur was! Het was zelfs zo dat zich links- en progressief-noemende personen dit soort opvattingen met een zekere welwillendheid van commentaar voorzagen. Het is goed dat eenieder die in verband met de verkiezingsuitslag van 15 mei jl. vol onbegrip en vol verontwaardiging was, deze politieke opvattingen tot zich laat doordringen.