|
Bush heeft makkelijk praten door te zeggen dat de oorlog zal voortduren zo lang als het nodig is. Hij zit op zijn gemak in Camp David omringd door genoeg lijfwachten die instaan voor zijn veiligheid. Als je geen arme jongen bent die vastzit in een zandstorm spiedend naar sluipschutters, is het geen kunst om duidelijk te maken hoe vastberaden je bent.
De Britse troepen (...) zijn te gedisciplineerd om er rond voor uit te komen, maar ze moeten zich de vraag gesteld hebben hoe het mogelijk is dat Britse soldaten zo blootgesteld worden aan gevaar, als gevolg van dwalingen van Amerikaanse politici. Er werd ons wijsgemaakt dat de Iraakse troepen zo opgetogen zouden zijn dat ze werden aangevallen, dat ze niet zouden terugvechten. Een naaste collega van de Amerikaanse minister van Defensie voorspelde dat de mars naar Bagdad een 'eitje' zou worden.
William Wallace, een hoge Amerikaanse generaal heeft uit de school geklapt: "De vijand die we bestrijden vecht niet op de manier die we kennen van de computerspelletjes." Oorlog is geen onschuldig computerspelletje. Niemand zou een oorlog moeten beginnen met het idee dat de vijand zal meewerken. Dat is echter precies wat president Bush wel gedaan heeft. En nu zijn mariniers aan de poorten van Bagdad staan lijkt hij niet meer te weten hoe het verder moet.
Dat was de bedoeling niet. Tegen de tijd dat we Bagdad bereikten had het regime van Saddam al ingestort moeten zijn. Een paar dagen voor ik ontslag nam kreeg ik de verzekering dat Saddam omvergeworpen zou zijn door zijn medewerkers die het vege lijf wilden redden. Ze zouden dat echter pas doen om "vijf minuten over twaalf". Zo laat is het allang geweest, en Saddam zit er nog. Om dit te compenseren hebben we gisteren in Basra een standbeeld van Saddam opgeblazen. Een standbeeld! Niet het standbeeld vervult de lokale bevolking met angst, maar de man zelf, en ze weten dat Saddam in Bagdad de touwtjes nog steeds in handen heeft.
Nu ze eenmaal in een impasse zitten heeft Donald Rumsfeld een nieuwe tactiek bedacht, in plaats van dat we Bagdad binnentrekken moeten we buiten gaan zitten afwachten tot Saddam zich overgeeft. Een wredere vorm van oorlogsvoering dan een belegering bestaat er niet. De bevolking lijdt honger.De water- en elektriciteitsvoorzieningen begeven het. Kinderen sterven. De situatie in Basra geeft ons een indruk van wat er zou kunnen gebeuren tijdens een beleg van Bagdad. De inwoners hebben het verschillende dagen in de zomerhitte moeten uitzingen zonder water. Uit wanhoop dronken ze water uit de rivier waarin de riolen uitmonden, waardoor cholera de kop kan opsteken.
Vorige week beloofde president Bush dat de Irakezen de 'Amerikaanse barmhartigheid' zullen ervaren. Momenteel zien ze daar niets van. In Bagdad zien ze die barmhartigheid niet. Wat ze wel zien zijn stervende vrouwen en kinderen wanneer raketten op marktpleinen vallen. In Basra evenmin. Wat ze wel zien is het lijden van families zonder water, haast zonder voedsel, en geen elektriciteit om te koken. Als het Iraakse volk nog lang te lijden zal hebben onder de gevolgen van de oorlog die wij begonnen, zal dit leiden tot een langdurige haat tegen het Westen.
Washington had het bij het verkeerde eind met het idee over het gemak waarmee deze oorlog gewonnen kon worden. Washington zou zich ook wel eens kunnen vergissen over hoe moeilijk het zou kunnen zijn Irak te controleren als de gevechten eindigen. Nu al bestaan er grote verschillen in opvatting tussen de VS en Groot-Brittannië over het bestuur van het naoorlogse Irak. Het meningsverschil over het bestuur van de havenstad Umm Quasr is hiervan een goed voorbeeld. Britse officieren huldigden het standpunt dat de beste en meest populaire oplossing zou zijn om hiervoor lokale Irakezen te vinden. De Amerikanen stelden echter een Amerikaans bedrijf aan om het van de Irakezen over te nemen. En raad eens? Het hoofd van 'Stevedore Services of America', dat het contract bemachtigde staat bekend om zijn donaties aan de Republikeinse Partij. Het gesteggel tussen Blair en Bush over de vraag of de VN de leiding moeten hebben bij de wederopbouw van Irak gaat niet alleen over internationale rechtmatigheid. De kwestie is of de Iraakse bevolking erop kan vertrouwen dat het land in haar belang bestuurd wordt, of in het belang van de Verenigde Staten.
(artikel is ingekort)
Vertaling: Frans Willems