Boekbespreking

 

Door Casper Hilvers

Graag brengt Manifest deze interessante en informatieve brochure onder uw aandacht. De brochure geeft een goed en breed overzicht van de politiek van de VS met veel informatie, voorbeelden en onderwerpen. Een kortere bespreking had daaraan geen recht gedaan.

De OctopUS is de titel van een brochure uitgegeven door de stichting NIPAM.

Deze stichting is een onafhankelijke organisatie, die als doel heeft politieke en economische analyses te maken van systematische schendingen van mensenrechten door staten.

De titel geeft al aan wat het onderwerp van de brochure is, nl.:

"Inzicht geven in de ontwikkeling van de buitenlandpolitiek van de VS en de daarmee samenhangende mensenrechtenschendingen."

Een analyse van deze buitenlandpolitiek is ook nodig om de kluwen te ontwarren waaruit de diverse discussies zich ontspinnen.

In de brochure wordt duidelijk gemaakt dat de politiek en de oorlogsvoering van de huidige regering Bush jr. een voortzetting is van de agressieve Amerikaanse politiek van de VS onder eerdere presidenten, ook van president Clinton.

"De concurrentiestrijd tussen de heersenden der aarde is een strijd om de politieke invloedssfeer, exclusieve toegang tot afzetmarkten en het bezit van de energiebronnen in de wereld."

Hoofdonderwerp is dus de politiek en de ontwikkeling van de hegemoniale positie van de VS na 1941.

Daarbij wordt grote aandacht besteed aan de VS-interventies ter bescherming van de Amerikaanse belangen na 1945.

Met andere landen presenteren de VS zich als kampioen van de vrijheid, democratie en mensenrechten. "Steeds wordt dit thema aangewend om in interne aangelegenheden van soevereine, afhankelijke en zwakke landen te interveniëren."

In korte hoofdstukken wordt veel behandeld en worden veel feiten en voorbeelden van deze politiek en de gevolgen ervan gegeven.

Voorbeelden daarvan worden aan de hand van het ingrijpen en de betrokkenheid door de VS in Guatemala (1954), Argentinië, Chili, Nicaragua, Congo, Vietnam, Indonesië en Colombia en de rol van de VS in het Midden-Oosten beschreven. Duidelijk wordt gemaakt dat de politiek van de machthebbers, met de VS voorop, gebruik heeft gemaakt van terroristische activiteiten.

Wat de bemoeienissen van de VS echt betekenen voor de mensenrechten wordt met enkele cijfers aangetoond. Zo is het aantal arme landen in de laatste dertig jaar verdubbeld, volgens de VN, en zijn 179 miljoen kinderen tussen de 5 en 17 jaar blootgesteld aan vormen van kinderarbeid, die hun lichamelijke en psychische ontwikkeling ernstig schaden. Miljoenen kinderen moeten werken als lijfeigene of slaaf, voeren dwangarbeid uit of zijn gedwongen werkzaam in de prostitutie of porno-industrie.

Aandacht wordt ook besteed aan de gebeurtenissen rond de aanslagen van 11 september 2001. Daarbij worden veel vragen gesteld over de officiële lezing van de VS-regering en wordt aannemelijk gemaakt dat de aanslagen niet onverwacht kwamen en hadden kunnen worden voorkomen.

De aanslagen zorgden in de VS voor "een uniek politiek klimaat" (Wall Street Journal), waardoor Bush gelegenheid kreeg om maatregelen te nemen op het gebied van veiligheid en in de buitenlandse politiek. Bush zelf noemde het "een mogelijkheid om de VS te versterken."

De rol van de VS in de ontwikkeling van de Taliban en het Al-Qaeda-netwerk in Afghanistan en de gekochte steun van Pakistan daarbij komt in enkelehoofdstukken aan de orde.

Ook wordt aandacht besteed aan de behandeling van van terrorisme verdachte gevangenen, de binnenlandse maatregelen en onderzoeken, o.a. door het 'Total Information Awareness Centre' en de ontkrachting van de beginselen van de rechtstaat, de ontwikkeling van het begrip 'terrorisme' en de verschillende definities die daaraan worden gegeven, afhankelijk van de politieke belangen. De terreurdaden van de VS op onder andere Cuba worden daarbij als voorbeeld gebruikt.

De verstrengeling van de regering Bush met de oliebedrijven komt tot uiting in de groep ministers en adviseurs, die de verschillende rapporten samenstelt, zoals: "Project for the New American Century" en het "National Energy Policy Report", waarin de noodzaak van het beheersen van de Perzische Golf-regio door de VS wordt benadrukt.

De uitbreiding van de invloedssfeer in de voormalige Sovjetrepublieken rond de Kaspische Zee en in Centraal-Azië en de vestiging van bases aldaar, heeft tot doel de gas- en olievoorraden te controleren en zowel Rusland als China in te sluiten.

De laatste hoofdstukken zijn gewijd aan Irak. Hierbij komen onder andere de golfoorlogen, het embargo, de besluitvorming in de VN, de rapporten en "bewijzen" over de biologische en chemische wapens in Irak en de rol van Bin Laden, aan de orde. De brochure wordt afgesloten met een hoofdstuk, waarin nog eens wordt samengevat dat de VS, het bolwerk van vrijheid en democratie, kampioen van de mensenrechten, strijder tegen het internationale terrorisme, een buitenlandse politiek voert en heeft gevoerd, waaruit blijkt dat de Amerikaanse staat en haar monopolies vijand nummer 1 van de mensheid zijn. Dat hun roep voor vrijheid, democratie, internationaal recht en mensenrechten cynisch, vals en hypocriet is en moet worden bestreden.

De slotzinnen van de brochure zijn:
Diezelfde geschiedenis leert ons ook dat de macht van het volk een niet te negeren factor is. En hiermee komen we tot misschien wel de meest vernietigende tegenslag voor de VS: de massale protesten wereldwijd. Daarom moeten we doorgaan alle krachten te bundelen en te protesteren tegen de roof en de oorlogszuchtige politiek van deze imperialistische grootmacht en haar bondgenoten. Deze arrogantie kunnen we omdraaien: "Als één staat denkt uit eigenbelang en zelfverrijking boven de belangen van de wereldbevolking te kunnen staan, vergist ze zich!"

In de vele korte hoofdstukken wordt de inhoud ondersteund met tal van citaten, aanhalingen en vermeldingen van rapporten en artikelen.

Daardoor geeft de brochure in een kort bestek ( 64 bladzijden) veel informatie over de achtergronden van de ontwikkelingen in de wereld. Het is voor mensen die actief zijn in vredesgroepen en daarin met vele andersdenkenden samenwerken, een bron van informatie en geeft argumenten voor de discussie. De samenstellers hopen dat de brochure dient als pamflet dat oproept tot verzet tegen de barbaarsheid waaronder een groot deel van de wereldbevolking ten gevolge van deze politiek moet leven. Het levert zeker de 'wapens' daartoe.

"De octopUS, de buitenlandpolitiek van de VS voor en na 11 september 2001",
een uitgave van NIPAM,
Voorstraat 71 bis,
3583 BG Utrecht,
de prijs: 5,00 euro zelf afhalen, 6,50 euro per post.
post@nipam.nl
tel.: 030 2313014
http://www.nipam.nl