|
Meer dan zeventig Amerikaanse ondernemingen en individuele personen hebben in de afgelopen twee jaar voor meer dan 8 mrd dollar aan orders binnengesleept voor de naoorlogse wederopbouw van Irak en Afghanistan. Twee van de grootste Amerikaanse bedrijven in defensie, ruimte en luchtvaart, Boeing en Northrop Grumman, hebben in het derde kwartaal geprofiteerd van de verhoogde uitgaven van het Pentagon.
Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden stemde in met een hulppakket voor Irak ter waarde van 87,5 mrd dollar (euro 75 mrd). De stemming betekent voorlopig een zege voor president Bush, wiens politiek met betrekking tot Irak in de VS steeds meer wordt bekritiseerd. Het bedrag gaat vooral naar de militaire aanwezigheid in Irak en Afghanistan. Een deel ervan, 18,6 mrd dollar (euro 16 mrd), is voor de wederopbouw van Irak bestemd.
'The Center for Public Integrity', een Amerikaans bureau voor onderzoeksjournalistiek, zegt dat Bush van de bedrijven die in Irak het meeste verdienen, meer geld heeft ontvangen voor zijn verkiezingscampagnes dan een politicus ooit in de afgelopen tien jaar ontving. Bush beloonde Kellogg, Brown& Root(KBR) het meest. De dochter van Halliburton, waar Dick Cheney de scepter zwaaide voordat hij vice-president werd in de regering- Bush, kreeg voor 2,3 mrd dollar aan contracten in Irak en Afghanistan. Dick Cheney staat overigens nog gewoon op de loonlijst van Halliburton. Het bedrijf heeft in het derde kwartaal met opdrachten voor de wederopbouw van Irak een omzet behaald van 900 miljoen dollar (768 miljoen euro). Daar kwam een bedrijfswinst uit van 34 miljoen dollar. De omzet nam toe met 39 procent tot 4,1 mrd dollar. Dit jaar ontving het bedrijf in totaal al 1,59 mrd dollar voor opdrachten in Irak.
Een goede tweede op de bedrijvenlijst is bouwbedrijf Bechtel dat voor ruim 1 mrd dollar aan orders in Irak en Afghanistan bemachtigde. De gegevens die Public Integrity heeft verzameld zijn afkomstig van Amerikaanse autoriteiten als het Pentagon en USAID, dat toeziet op het herstel van de infrastructuur in Irak, en diverse andere bronnen.
Omzet wapensector in de VS gaat met sprongen omhoog
Twee van de grootste Amerikaanse bedrijven in defensie, ruimte en luchtvaart, Boeing en Northrop Grumman, hebben in het derde kwartaal geprofiteerd van de verhoogde uitgaven van het Pentagon. Northrop Grumman uit Los Angeles boog zijn kwartaalverlies van vorig jaar om in winst. Boeing heeft wegens de verhoogde Amerikaanse defensieuitgaven zijn omzetverwachting (militaire en civiele divisies) voor dit jaar verhoogd met 1 mrd dollar tot 50 mrd dollar.
Ook Northop Grumman deed dat, van 25,5 mrd naar 26 mrd dollar omzet dit jaar. Het bedrijf behaalde in het derde kwartaal een nettowinst van 184 miljoen dollar (157,5 miljoen euro). Vorig jaar was dat nog een verlies van 59 miljoen dollar. De kwartaalomzet nam toe van 4,2 mrd naar 6,6 mrd dollar.
Boeing meldde een kwartaalwinst van 256 miljoen dollar. Hoewel Boeing lijdt onder de crisis in de burgerluchtvaart, maakte het in het derde kwartaal nog wel operationele winst, ondanks een extra voorziening van 184 miljoen dollar ten laste van dit kwartaal wegens het stoppen met de productie vande 757 dat Boeing op 16 oktober bekendmaakte. De resultaten bij de defensiepoot van Boeing weerspiegelden de hoogtijdagen voor de Amerikaanse defensie-industrie. De omzet steeg in het derde kwartaal met 12 procent tot 7,3 mrd dollar en de operationele winst met 38 procent tot 561 miljoen dollar. Een bewijs voor het feit dat de oorlogsuitgaven mede tot doel hebben om de crisis in de economie van de VS te temperen.
Beleggers op Wall Street beloonden de cijfers in ieder geval met een koersstijging, Boeing won 6,5 procent en Northrop 3,4 procent. Eerder meldde ook het defensiebedrijf Lockheed Martin - eveneens Amerikaans - over het derde kwartaal sterk verbeterde resultaten, dankzij de explosieve stijging van de militaire uitgaven van de Amerikaanse regering. Een stijging van de operationale winst van 495 naar 627 miljoen dollar en een toename van de omzet met 23 procent tot het record van 8,1 mrd dollar.
Bronnen: NRC, 30-10-2003; FD, 1-11-2003