Verzet Toen en Nu

Bijeenkomst over Hannie Schaft met Jan Heusdens

Een delegatie van NCPN en CJB legde op zondag 30 november bloemen bij het monument 'Vrouw in Verzet' in het Kenaupark te Haarlem.
Foto Manifest

Jan Heusdens, medestrijder van Hannie Schaft spreekt over het verzet en zijn ervaringen met het 'Meisje met het Rode Haar'.
Foto Rob Heusdens

Van een correspondent

Verzetsstrijder Jan Heusdens van de verzetsgroep waarvan ook Hannie Schaft deel uitmaakte vertelde op 10 december, op uitnodiging van de NCPN- en CJB- afdeling Groningen aan een klein gezelschap zijn ervaringen in het verzet.

"Ik weet nog dat ik Hannie Schaft zag staan in Haarlem-Noord. Ze wilde bij onze beweging, de RVV (Raad van verzet). Ik dacht, die redt het nooit". Maar de geschiedenis heeft deze bewering geloochenstraft. Hannie Schaft, alias het meisje met het rode haar, is één van de bekendste verzetsheldinnen geworden die Nederland kent.

Zou Hannie Schaft ook zo bekend zijn geworden als Teun de Vries geen boek over haar had geschreven? Over het verzet wordt veel geschreven, maar over het communistisch verzet maar mondjesmaat.

Jan Heusdens: "Ik was bij de opening van de Hannie Schaft academie in Haren en daar zeiden mensen dat Hannie Schaft toch waarschijnlijk geen communiste zou zijn geworden. Nou, reken maar. Ze wilde na de oorlog naar China om daar de mensen te bevrijden van het regime van Tsjang-Kai-Tjsek". Hannie Schaft was dus wel degelijk een communiste. Hannie had zich ook bij een andere verzetsgroep kunnen aansluiten, maar ze koos bewust voor een communistische verzetsgroep.

Aanslagen in Haarlem

Jan Heusdens vertelt diepgaand over zijn belevenissen in het verzet. Sommige van de geplande aanslagen mislukten. Zoals een poging om een arbeidsbureau in Haarlem, dat werklozen 'rücksichtslos' naar Duitsland toestuurde, in de as te leggen. "Nederland is geen land om terrorisme te bedrijven, en dat waren we in die tijd: terroristen", aldus Jan Heusdens. Ook een aanslag met handgranaten op een burgemeester mislukte.

Eén van de opmerkelijke gebeurtenissen was de aanslag op de politiecommissaris (hoofdopperwachtmeester) Fake Krist in Haarlem. Oorspronkelijk was de aanslag op deze politieman voorbereid door de verzetsgroep van Hannie Schaft. Op twee andere foute politiemensen had de verzetsgroep al eerder een aanslag gepleegd. Truus en Freddy zagen de aanslag op Fake Krist plaatsvinden. Aanvankelijk werd deze aanslag ook toegeschreven aan deze verzetsgroep. Pas vele jaren na de oorlog, in 1995, bleek deze aanslag opgeëist te worden door politiemensen die deze verzetsdaad hadden gepleegd.

Hannie Schaft vlak voor de bevrijding geëxecuteerd

Vanaf 1944 werd van hogerhand beslist dat er geen gewapend verzet meer mocht plaatsvinden. De Britse en Amerikaanse troepen waren inmiddels in Frankrijk geland en de bevrijding leek nabij. De Duitse bezetter ging echter gewoon door met het fusilleren van gevangenen.

Hannie Schaft ging in die tijd met de Waarheid (krant van de CPN) op stap. Daarbij werd ze door de Duitsers gepakt. In eerste instantie wisten de Duitsers niet dat ze het roodharige meisje, die door de Duitsers gezocht werd, te pakken hadden. Dat bleek pas later. Uiteindelijk werd ze, enkele weken voor de bevrijding, in de duinen bij Zandvoort gefusilleerd.

Hannie Schaft: symbool van verzet

Na de bevrijding groeide Hannie Schaft uit tot symbool van het verzet. Duizenden en duizenden mensen herdachten haar verzetsdaden. In de jaren'50, door het groeiende anti-communisme en de Koude Oorlog, werd de Hannie Schaft-herdenking verboden. Leger en politie belemmerde de herdenking. Het herdenken van een communistische verzetsheld paste niet meer in het Koude Oorlogsdenken. Hannie Schaft wordt nog altijd jaarlijks herdacht in Haarlem. Deze herdenking vindt plaats op de laatste zondag van november bij het monument 'Vrouw in verzet' in het Haarlemse Kenaupark. Deze herdenking wordt georganiseerd door de Nationale Hannie Schaft herdenking.

Meer informatie over hannie schaft: http://www.hannieschaft.nl