|
|
Door Wil van der Klift
Minister Brinkhorst, "even weg uit de nationale situatie", raakte "geïnspireerd" tijdens een recente Azië-reis. "Een golf van emotie ging door me heen", vertelt minister Laurens Jan Brinkhorst over zijn gevoel toen hij om half vijf 's ochtends vanaf zijn hotelkamer uitkeek over Tokio. Brinkhorst werd overmand door sentimenten over de stad en zichzelf.
Het uitzicht op de skyline van Tokio vanaf het Hyatt-hotel gaf hem het gevoel van vooruitgang, de Japanse depressie van de afgelopen tien jaar ten spijt. Hij bespeurt in Japan en China de dynamiek en verandering die hij ook in Nederland wil zien.
Wat is dan wel, volgens Brinkhorst, de dynamiek die Japan en China gemeen hebben en die onze ziener zo graag in Nederland terug zou zien? "Mensen verdringen zich om het nieuwste van het nieuwste te kopen. Dat is nog eens anders dan in Nederland." Allereerst schijnt zijn blik wat te zijn vertroebeld door het feit dat hij in z'n hotel hoog boven de stad staat. Hij kent kennelijk de armoede en werkloosheid niet die in beide landen ook ruimschoots voorkomen. Maar 20 procent van de Chinese bevolking kent een sterke koopkrachtverbetering, de rest, dus 80 procent, niet en de kloof groeit. Maar misschien is dat ook wel precies wat Laurens voor ogen staat: een tachtig-twintig-maatschappij.
Misschien dat het aan een jetlag lag dat hij China en Japan meteen maar over één kam schoor. Het komt vaker voor bij mensen die eens even weg zijn uit hun nationale situatie. Het is echter wel van belang om de minister erop te wijzen dat China een economisch snel opkomend land is met nog steeds socialistische structuren en Japan een kapitalistisch land in hevige crisis. De koopkrachtige bevolkingen van beide landen zijn volstrekt anders samengesteld en ook de koopkrachtdynamiek is totaal verschillend. Misschien is zijn ochtendoverpeinzing alleen maar een dekmantel voor wat hij echt bedoelt. Want waar gaat het hem uiteindelijk om?
Brinkhorst wil de verworvenheden van de Nederlandse samenleving ter discussie stellen. "Japanners hebben een grotere discipline". Dat is wat hij bedoelde met zijn ochtendmijmeringen. "Nederlanders zeggen: die rechten zijn voor mij. En over de plichten hoor je ze niet." Volgens de minister van Economische Zaken is Nederland "verwend" geraakt. "Iemand die wordt verzorgd van de wieg tot het graf heeft weinig zin meer om risico's te nemen, om te excelleren."
Uiteraard is er door de rijke Japanse elite doorgewerkt aan de skyline in Tokyo, net zoals in Rotterdam bijvoorbeeld. Maar iedereen in Nederland weet dat de tegenstellingen, met name in Rotterdam, tussen arm en rijk alleen maar groter worden. Zulke ontwikkelingen vinden ook in Tokyo plaats. Maar dat interesseert de heer Brinkhorst niet.
Maar daar hoeven we bij Brinkhorst niet bang voor te zijn. Zo'n keurige 'dagdromer' zal dat niet toelaten. Brinkhorst: "Ik ga met die spanning om als een sociaal-liberaal, niet als een markt-liberaal. Mensen die het goed doen moeten bijdragen aan diegenen die het minder gunstig hebben getroffen. Daarom hebben we een progressief stelsel van inkomstenbelasting. Maar we moeten wel streven naar balans. Het zoeken daarnaar is steeds weer afhankelijk van de omstandigheden. Daarom ben ik D66'er."
Brinkhorst doet er beter aan om ons niet te bedotten en z'n ware gezicht te tonen. Hij wil de verzorgingsstaat gewoon sneller kunnen afbreken en wil af van overleg en afweging en opent daarmee de deur naar 'Argentijnse toestanden'. Brinkhorst vindt het hoog tijd om afstand te nemen van het "gelijkheidsdenken" in de sociale zekerheid, en naar een systeem te gaan met meer 'meritocratische' (recht van de sterksten) trekken. "Dit kabinet wil hervorming in de WAO, VUT, prepensioen en de WW. Uitstel begint te duur te worden. De bezuinigingen die wij moeten doen zijn een middel tot een doel, namelijk structurele hervormingen. Niet ingrijpen is pas asociaal." De minister zegt "geen warm kloppend hart" te krijgen van het SER-advies over de WAO. Het arbeidsongeschiktheidscriterium is hem te zacht, evenals de afwijzing van sociale partners om bestaande WAO'ers te herkeuren. Dat is wat Brinkhorst wil: weg met de solidariteit en de zwakkeren. De sterksten krijgen alle rechten en de rest... Tja wat wil hij met de rest?
Aan de keurig verzorgde Zorregieta zie je aan de buitenkant ook niet dat hij minister was van een fascistisch terreurregime. Het probleem is dat arrogante dagdromers vaak niet weten waar ze mee bezig zijn. Laten we daarom vooral oppassen voor politici, zeker als ze deel uitmaken van de regering, die tijdens verre reizen 's morgens vroeg op de twaalfde verdieping van hun hotel, plotseling het licht zien en zichzelf 'sociaal-liberaal' noemen. Uiteindelijk blijkt er geen verschil te bestaan tussen 'sociaal-liberalen' en 'markt-liberalen': kapitalisme in crisis laat het ware gezicht ervan zien: Berlusconi de (media)ondernemer-president. Zolang 'het volk' door het mediatheater gedwee doet wat de bazen willen, worden ze alleen maar uitgebuit. Toen het sprookje van de familie Peron niet meer werkte, kwam de echte aap uit de mouw.
Bron: FD, 3/4-3-2004.