Wie werkloos is en een WW-uitkering krijgt, kan zich net als iemand die in loondienst werkt ziek melden. Dit geldt ook als eerder een WAO-uitkering is geweigerd of ingetrokken, en iemand in plaats daarvan een WW-uitkering ontvangt. Er bestaat over dit onderwerp nogal wat onduidelijkheid, daarom hieronder de feiten op een rijtje.
Zolang u een uitkering WW ontvangt blijft u verzekerd voor de Ziektewet. Als u ziek wordt kunt u zich ziek melden bij het UWV. De verzekeringsarts beoordeelt dan of u arbeidsongeschikt bent, dat is: ongeschikt voor het werk dat u het laatst deed voordat u werkloos werd. Als de verzekeringsarts vindt dat u niet arbeidsongeschikt bent, krijgt u geen ziekengeld en moet u in plaats daarvan zien uw uitkering WW te behouden door ingeschreven te blijven staan als werkzoekende bij het CWI. Ook moet u dan blijven voldoen aan de sollicitatieplicht.
Als de arts van oordeel is dat u wel arbeidsongeschikt bent, krijgt u een uitkering krachtens de Ziektewet zolang de arbeidsongeschiktheid voortduurt, maar maximaal twee jaar. Tijdens de arbeidsongeschiktheid gaat het UWV of een reïntegratiebedrijf op grond van de Wet Poortwachter onderzoeken of u ondanks uw arbeidsongeschiktheid voor uw eigen werk niet toch geschikt bent voor ander werk of voor werk gedurende minder uren. Zij proberen dan zulk passend werk voor u te vinden. U moet hieraan meewerken. Als het UWV onmogelijke dingen van u eist en u te ziek bent om aan het werk te gaan, is het zaak om daartegen bezwaar te maken. Doe dat dan het liefst onderbouwd met medische stukken, waaruit blijkt dat u echt te ziek bent om te werken.
Als u gekeurd bent voor de WAO en de WAO-uitkering is geweigerd of ingetrokken, kunt u aansluitend een uitkering WW aanvragen en ontvangen. Het UWV geeft u dan nogal eens de onjuiste informatie, dat u zich niet kunt ziek melden vanuit de WW. Dat is niet waar: u kunt zich wel ziek melden. Het enige probleem is dat het moet gaan om toegenomen arbeidsongeschiktheid. Toelichting: het resultaat van uw eerdere WAO-keuring was, dat u voor een gedeelte arbeidsongeschikt bent maar ook een resterende verdiencapaciteit hebt. Als die verhouding tussen ongeschiktheid en geschiktheid ten tijde van uw ziekmelding nog hetzelfde is krijgt u geen ziekengeld. Als de arbeidsongeschiktheid is toegenomen krijgt u dat wel. In de praktijk nemen veel verzekeringsartsen al bij voorbaat aan dat er niets is veranderd en dat er dus geen toegenomen arbeidsongeschiktheid is. Ze noemen uw ziekmelding dan een "protest-ziekmelding". U hebt het recht om een bezwaarschrift in te dienen en vervolgens in beroep te gaan tegen een weigering van ziekengeld.
Om recht te hebben op een WW-uitkering moet u als werkzoekende ingeschreven staan bij het CWI en minstens eens per week solliciteren. Wat nu, als u een bezwaar of beroep hebt lopen tegen een voorafgaande WAO-beoordeling? Daarin hebt u aangegeven dat u te ziek bent om te werken. Voor uw recht op WW betekent dat echter dat u niet beschikbaar bent voor arbeid en dus geen uitkering WW krijgt. Deze tegenstrijdigheid is juridisch als volgt opgelost: om recht te hebben op WW moet u beschikbaar zijn om werk te aanvaarden. Daarnaast mag u voor uw recht op ziekengeld of WAO het standpunt innemen dat u te ziek bent om te kunnen werken. Dit standpunt wordt door het UWV niet tegen u gebruikt bij het beoordelen van uw recht op WW. Als u te ziek bent om te werken dient u dus toch het toneelstuk mee te spelen en u zoveel mogelijk in te spannen om werk te vinden. Dat is echt een toneelstuk, omdat in de praktijk geen werkgever u aanneemt: u bent immers ziek. Het gebeurt nogal eens dat mensen in deze valkuil trappen en hun WW-uitkering mislopen doordat ze eerlijk zeggen en volhouden dat ze te ziek zijn om te werken. Het UWV geeft wel informatie in zijn folders, maar die is erg summier.
Als u nog werkt kunt u zich ook ziek melden. Uw werkgever moet dan tenminste 70 procent van uw loon doorbetalen. U hebt recht op loondoorbetaling bij ziekte zolang uw arbeidsovereenkomst voortduurt. Hebt u een tijdelijke arbeidsovereenkomst en loopt die tijdens ziekte af, dan kunt u aansluitend ziekengeld vragen bij het UWV. Of u te ziek bent om te werken wordt beoordeeld door de Arbodienst van uw werkgever, met name door de bedrijfsarts. Als deze vindt dat u niet arbeidsongeschikt bent kunt u daarover een second opinion aanvragen bij een verzekeringsarts van het UWV. Als de bedrijfsarts u niet arbeidsongeschikt vindt kan uw werkgever besluiten uw loon niet door te betalen, of u zelfs op staande voet ontslaan wegens werkweigering. U kunt u daartegen verweren met een vordering tot loondoorbetaling bij de kantonrechter, mits u vooraf de second opinion van het UWV hebt gevraagd en gekregen. De kans van slagen van uw loonvordering is natuurlijk groter als de verzekeringsarts van het UWV u wel arbeidsongeschikt vindt. Een andere optie is: weer aan het werk gaan totdat het niet meer lukt, en u dan opnieuw ziek melden. Ook uw werkgever moet tijdens uw ziekte werken aan uw reïntegratie, dat is uw terugkeer in het arbeidsproces. Hij kan dit uitbesteden aan de Arbodienst of aan een reïntegratiebedrijf. Als uw werkgever niets doet aan reïntegratie kunt u hem dat tegenwerpen als hij bij de kantonrechter ontbinding vraagt van uw arbeidsovereenkomst wegens uw arbeidsongeschiktheid. De rechter zal zo'n verzoek afwijzen als de werkgever niet kan aantonen dat hij zich heeft ingespannen om ander werk voor u te vinden.
Als uw werkgever niets meer kan betalen of failliet gaat, kunt u het UWV vragen om op grond van een regeling in de WW de onbetaald gebleven betalingsverplichtingen van uw werkgever over te nemen. Dat geldt onder andere voor het onbetaalde loon over de laatste drie maanden en over de opzegtermijn, en voor het vakantiegeld van het laatste jaar. Het geldt ook voor loon dat tijdens ziekte wordt doorbetaald. Het UWV, of bij faillissement de curator, stelt de einddatum van uw arbeidsovereenkomst vast. Aansluitend aan die einddatum kunt u dan vervolgens aanspraak maken op ziekengeld van het UWV als u nog steeds arbeidsongeschikt bent, of anders op een WW-uitkering.
Als u vragen hebt over uw ziekmelding of over een ander onderwerp, bent u welkom op het gratis inloopspreekuur van Advokatenkantoor Visser, elke maandag van 17 tot 19 uur aan de Hoofdkade 108 te Stadskanaal (bij de Buinersluis en achter Snackbar 't Gemaaltje).