Wij willen Balkenende weg (*)

Nederlandse treinstaking kende overweldigend succes


demonstratie op 2 oktober
Foto Manifest  

Gaston Van Dyck

In Amsterdam waren ze op 2 oktober met ruim 300.000 en op donderdag 14 oktober lag heel het treinverkeer in Nederland stil. Voor Wil van der Klift van de NCPN (Nieuwe Communistische Partij Nederland) is het duidelijk: het Nederlandse volk wil Balkenende weg.

Wil van der Klift: Het succes van de staking bij de spoorwegen ligt helemaal in het verlengde van het succes van 2 oktober, toen 300.000 mensen betoogden in Amsterdam. Het weerspiegelt de algemene bereidheid van de Nederlandse bevolking om de brutale aanvallen van dit kabinet op het levensniveau te bestrijden. Je kunt nu echt wel zeggen dat de bevolking kwaad is.

Op welke maatregel ze zich het meest boos maken? Dat is moeilijk te zeggen, niemand heeft de 300.000 betogers in Amsterdam daarover ondervraagd. Maar volgens mij kunnen we nu echt spreken van een politieke oppositie: de mensen willen de regering-Balkenende weg. Sommigen om politieke motieven, omdat Balkenende altijd meeheult met Bush. Het succes van de betoging in Amsterdam en van de treinstaking van vorige week donderdag was zeker ook te danken aan de eenheid van de grote vakbonden. Die is er slechts gekomen onder druk van de bevolking, maar heeft op haar beurt veel mensen overtuigd.

De hele bevolking is echt woedend op de regering, het is een beetje als het protest tegen Bush: ook op de betogingen tegen de oorlog in Irak kwamen er meer mensen dan verwacht, gewoon omdat ze Bush niet meer willen. "Weg met Balkenende", dat horen we nu overal. Je mag de concrete aanvallen op het levensniveau natuurlijk niet veronachtzamen, maar het gaat nu al om veel meer dan de VUT of het prepensioen. Het protest heeft een andere dimensie gekregen, een dimensie die van zeer politieke aard is.

Verwacht je dan ook dat de beweging niet zal stoppen voordat deze regering van tafel is geveegd?

WvdK: Dat is een iets te snelle conclusie. Er is die enorme eenheid en woede van de Nederlandse bevolking over de brutaliteit, de arrogantie en de snelheid waarmee deze regering het levensniveau van de werkende bevolking aanvalt, aan de ene kant. Zo'n grote bereidheid tot verzet hebben we in jaren niet gezien. Maar aan de andere kant wordt er in de hoogste leiding van de vakbonden ook weer dubbel spel gespeeld. Ik ken bovendien heel wat vakbondsleden die terugverlangen naar de sociale vrede van het poldermodel. De leiding probeert de strijd op termijn te verleggen van de bedrijven en de aandacht te richten op een raadgevend referendum. De FNV-leiding schrijft bijvoobeeld: "De strijd met dit kabinet is nog niet gestreden. Daarom willen we doorgaan met acties in sectoren als het vervoer, de zorg, het onderwijs... Toch heeft de FNV samen met de andere vakcentrales en oppositiepartijen het initiatief genomen om de maatregelen van het kabinet over de prepensioenen in een raadgevend referendum aan de Nederlandse bevolking voor te leggen."

Zo willen ze twee dingen bereiken: de zaak verkleinen door het alleen nog te hebben over de meest schokkende maatregelen als de VUT en het prepensioen (en wellicht nog WAO en WW) én de aandacht verleggen van de bedrijven naar een raadgevend referendum.

De leidingen van de drie vakcentrales hebben ook besloten dat er geenalgemene staking komt. Ze denken aan estafettestakingen of aan stakingen per sector.

In ondernemerskringen is het blijkbaar al paniek...

WvdK: Het verzet is veel omvangrijker en sterker dan ze ooit hadden ingeschat. Ze staan uiteraard wel achter de maatregelen van Balkenende, maar aan de andere kant vinden ze dat hij nu de sociale vrede moet herstellen. Typerend is hoe ze reageren op het nieuwe voorstel van de regering Balkenende om het minimumloon te doorbreken (werkgevers zouden voortaan langdurig werklozen voor 20 procent minder dan het minimumloon mogen tewerkstellen, nvdr.). De ondernemers zijn uiteraard niet tegen, maar ze begrijpen niet waarom de regering daar precies NU mee voor de dag moest komen.

Wat doet de NCPN in deze beweging?

WvdK: In folders en op vakbondsbijeenkomsten brengen we vooral de Europese dimensie, de strategie van Lissabon en de Bolkestein-richtlijn ter sprake, want dat verklaart waarom een regering met sociaal-democraten in Duitsland precies hetzelfde doet als onze regering van christen-democraten en liberalen. Zo proberen we ook te voorkomen dat mensen veel illusies beginnen te koesteren in de sociaal-democratische PvdA, die in de verkiezingspeilingen veel wint.

(*) overgenomen uit Solidair, iets gewijzigd.