Marxistische Winteruniversiteit: jullie strijd en wat Marx daarover zegt


Het gist en broeit overal. Een goede gelegenheid om de marxistische teksten te bestuderen en te kijken wat we eruit kunnen leren voor onze strijd vandaag.

 

Maria McGavigan

De bazen zetten overal duizenden werknemers op straat. Verschillende weken al volgt in eigen land de ene staking na de andere en wordt er gedemonstreerd tegen de neoliberale politiek van het kabinet Balkenende. Ook in het buitenland overigens met stakingen en betogingen in België, Duitsland, Frankrijk... "De geschiedenis van iedere maatschappij was tot nog toe niets anders dan de geschiedenis van de klassenstrijd." Met die woorden begint het eerste hoofdstuk van Het Communistisch Manifest, het boek dat ten grondslag ligt aan het marxisme. Maar wat wil dat precies zeggen?

De regeringen van de welvarende staten weigeren de rijken te belasten om met dat geld hun bevolking een beter onderwijs of betere gezondheidszorg te geven. De volkeren (denk aan Irak, Palestina, Afghanistan, Colombia, Argentinië, Brazilië...) verzetten zich daar tegen.

Al meer dan een eeuw analyseren de marxisten de realiteit waarmee de werkers geconfronteerd worden. Een goede gelegenheid om die teksten opnieuw ter hand te nemen en te kijken wat we eruit kunnen leren voor onze strijd vandaag.

Het marxisme, nog steeds jong

Je bent jong (van leeftijd of geest), verontwaardigd door onrecht en je wil er energiek tegenaan gaan. Je bent geïntrigeerd door het communisme, maar weet er nog niet zo veel van. Geen betere manier om er kennis mee te maken dan door het boek Het Communistisch Manifest te lezen.

In 1847 waren Karl Marx en Friedrich Engels nog niet eens 30 jaar. Ze woonden in Brussel. In onze hoofdstad zetten ze zich samen in om een programma op papier te zetten voor de opnieuw opgerichte Liga der Communisten. Met als resultaat een opruiend en subversief boekje, dat één van de meest gelezen geschriften aller tijden werd.

Het doel van de cursus op de Marxistische Winteruniversiteit is dat boekje samen te lezen en er de lessen uit te trekken. Want Het Manifest is verbazingwekkend modern (het voorspelt zelfs de mondialisering!), het reikt de lezer de basisinstrumenten aan om de wereld van vandaag te kunnen begrijpen en hem te veranderen. Voor de lessenreeks is geen voorkennis vereist.

Interactieve benadering

Als lezen niet je sterke kant is, als je graag leert via discussie, rollenspel en audiovisuele methodes, dan hebben we voor jouw een lessenreeks voor 'beginners'. Zoals op elke winteruniversiteit hebben we ook deze keer een les 'Inleiding tot de marxistische filosofie', waarin we de meest fundamentele vraagstukken bestuderen, vragen die betrekking hebben op ons leven zelf.

Regelmatig maken we mee hoe grote bedrijven de wetten aan hun laars lappen. De politieke leiders worden dan gedwongen toe te geven dat ze machteloos zijn. Als het zo is dat de staat steeds aan de kant van de grote ondernemers blijkt te staan, wat kunnen wij dan doen om dat te veranderen? Wij zoeken samen naar antwoorden tijdens de les 'Waarvoor dient de staat?'

Terwijl de middelen meer dan ooit voorhanden zijn om elke inwoner van de wereld eten, drinken, een dak boven het hoofd, onderwijs, gezondheidzorg te geven neemt de armoede zelfs nog toe. De promotors van het kapitalismezeggen: "De mislukking van de socialistische landen in Oost-Europa en Rusland bewijst dat er geen alternatief is." Maar kunnen we niet eerder zeggen dat wat we tot nu zagen slechts de kinderjaren van het socialisme waren? En zo ja, tonen socialistische landen als Cuba ons dan de te volgen weg? Diep die vraag uit tijdens de les 'Socialisme, wat is dat?'

Tot slot en nog steeds onder het hoofdstuk 'lessen voor beginners', stellen we je een les voor over 'de arbeidersklasse: bestaat die nog?' En wie maakt er dan deel van uit? Is ze nog wel strijdbaar? Imelda Haesendonck, auteur van het boek 'De fabriek' ( uitg. EPO), en Bob Roeck, vroeger afgevaardigde van Caterpillar (Gosselies), zullen in de les 'Afscheid van de arbeidersklasse' op die vraag ingaan.

Verdiepingslessen

Eerst: 'extreem-links tegen het communisme'. Die les stelt je in staat de marxistische methode aan te leren door de studie van 'De kinderziekte van het communisme', een tekst die Lenin in 1920 schreef. In die tijd leek het erop dat een communistische revolutie nog mogelijk was in Duitsland. Maar de Duitse communisten waren verdeeld. Een plaatselijke groep beschuldigde de leiding van de partij ervan de 'partij van de massa's' te willen vervangen door een 'partij van leiders' en dat ze haar ziel verkocht door te gaan optreden in de reactionaire vakbonden en deel te nemen aan het burgerlijk parlement. Wat kunnen wij vandaag leren uit een conflict dat 80 jaar geleden plaatsvond?

Vervolgens: Hoe te vechten voor werk? Zijn we niet noodgedwongen verliezende partij tegenover sluitingen en verplaatsingen? Hoe kun je een ondernemer verplichten een niet rendabel bedrijf open te houden? Is het niet beter een job te aanvaarden die minder betaald wordt dan werkloos te zijn? Als we ons pensioenstelsel willen behouden, dan zullen de mensen toch langer moeten werken, of niet? Wat leert Marx ons over de strijd voor werk?

En tot slot: 'Marxism & Terrorism', een cursus in het Engels. De communisten zijn gekant tegen het terrorisme. Maar dat heeft de regering van de Verenigde Staten niet belet verschillende communistische partijen, zoals de Communistische Partij van de Filippijnen, op te nemen in hun lijst van "terroristische" organisaties. Paradox? Niet echt.

De Marxistische Winteruniversiteit praktisch

Wanneer? Van 26 december om 16.00 uur tot 30 december 18.00 uur.
Waar? Tehuis voor Schipperskinderen, Thonetlaan 106, 2050 Antwerpen (Linkeroever)
Prijs? 100 euro voor vier dagen of 25 euro per dag, cursussen en volledig pension inbegrepen (75 of 19 euro per dag voor wie inschrijft en betaalt voor 30 november).

Lessen

Niveau I
  1. Inleiding tot de marxistische filosofie (26-30/12)
  2. Waarvoor dient de staat? (26-28/12)
  3. Socialisme, wat is dat? (28-30/12)
  4. Afscheid van de arbeidersklasse? (27-28/12)
Niveau II
  1. Het Communistisch Manifest (26-29/12)
  2. Extreem-links tegen het communisme (26-28/12)
  3. Hoe strijden voor werk? (26-30/12)
  4. Marxism & terrorism (29-30/12) (in het Engels)

Informatie

Tenzij anders vermeld, worden alle cursussen in het Nederlands en Frans gegeven. De lessen waarvoor er op 30 november niet minstens zes inschrijvingen zijn worden geschrapt. Kinderopvang is mogelijk. Prijs: 10 euro per dag. Uiterste inschrijvingsdatum kinderopvang: 30/11/04

Inschrijvingen (worden afgesloten op 13 december) en inlichtingen: e-mail: imast@marx.be, tel : 32 02 50 40 144 of partijkantoor NCPN.

De marxistische universiteit is een organisatie van het Instituut voor Marxistische Studies.