Primakov: Milosevic is voor vrede, niet voor een 'Groot-Servië'

Regelmatig vinden demonstraties plaats tegen het schijntribunaal en voor de vrijlating van Milosevic.

"Slobodan Milosevic was een vredesstichter, hij vocht niet voor een 'Groot-Servië'. Terwijl het anti-Servische Westen de bloedige ineenstorting van Joegoslavië aanwakkerde", zei de Russische Yevgeny Primakov, op dinsdag 30 november jongstleden. Primakov, voormalig Russisch minister van Buitenlandse Zaken en minister president, trad op als getuige voor de verdediging van de voormalige Joegoslavische president. Nu zijn verdediging is begonnen zwijgt de Nederlandse burgerlijke pers in alle talen. Niet partijdig? Manifest trouwens ook!

Primakov zei dat de westerse media de Serviërs hebben afgeschilderd als de agressoren. En dat, na de verkiezing van Bill Clinton tot president van de Verenigde Staten, in 1992, Washington in toenemende mate anti-Servisch gezind werd. "Het werd steeds duidelijker dat zij [de VS] erop gericht waren om Servië te verzwakken, het niet de kans te geven om sterker te worden en mogelijk zelfs het proces van het totaal uiteenvallen van Joegoslavië af te ronden", vertelde Primakov aan het 'tribunaal' in Den Haag.

Primakov, minister-president van Rusland in 1998-1999, beschuldigde het Westen, en in het bijzonder Duitsland, ervan het geweld in Kosovo te hebben aangewakkerd in de late negentiger jaren. Het steunde de separatisten van het Kosovo Bevrijdings Leger (UÇK), ondanks dat zij eerder bestempeld werden als terroristen. "Met betrekking tot veel gebeurtenissen in Kosovo fungeerde het zogenaamde Kosovo Bevrijdings Leger (UÇK) als aanstichter en provocateur", zei Primakov. Vervolgens voegde hij daaraan toe dat de massale uittocht van vluchtelingen uit de regio pas op gang kwam nadat de NAVO er luchtaanvallen had uitgevoerd in maart 1999.

Zinspelend op de oorlog in Irak onder leiding van de VS, zei Primakov dat in Kosovo een precedent was geschapen voor militaire actie zonder VN-mandaat. "Dit ondermijnt zonder twijfel de internationale rechtsorde", zei hij.

Geen 'Groot-Servië'-Plan

"Hij zei dat dat alleen in theorie bereikt zou kunnen worden en ten koste van enorm veel bloedvergieten, en "ik ben niet bereid om dat te doen", aldus Primakov over het antwoord dat Milosevic hem toen gaf. "Hij had geen plannen en ondernam geen actie om een 'Groot-Servië' te creëren."

Primakov wees erop dat Milosevic in 1993 het Vance-Owen vredesplan voor Bosnië heeft geaccepteerd en een economische blokkade oplegde toen het Bosnisch-Servische parlement dit plan verwierp. "Jij wilde een vreedzame oplossing", zei hij tegen Milosevic. De Bosnische oorlog van 1992-1995 eindigde na door de VS gesponsorde onderhandelingen in Dayton, Ohio. Primakov zei dat voormalig minister van Buitenlandse Zaken van de VS, Madeline Albright, hem had verteld dat Dayton geen effect gehad zou hebben zonder de steun van Milosevic.

Primakov gaf ook aan dat Milosevic probeerde het geweld in Kosovo te beëindigen. En dat hij [Milosevic] hem als Russische minister-president, tijdens een bezoek aan Belgrado, aan de vooravond van de NAVO-bombardementen, had verteld dat hij bereid was zijn troepen uit Kosovo terug te trekken als de NAVO zijn manschappen bij de grens met Macedonië terugtrok. "We hebben nooit de kans gekregen om te vertellen wat we hadden bereikt", zei Primakov. "Ons vliegtuig was amper vertrokken of de bombardementen op het vliegveld begonnen."

De voormalige Joegoslavische president herwon in november het recht om zijn eigen verdediging te voeren, nadat het hof in september twee advocaten had aangewezen. Deze twee zouden hem verder moeten verdedigen, om te voorkomen dat zijn slechte gezondheid voor nog meer uitstel zou zorgen in dit marathon-proces.

Milosevic heeft het tribunaal ervan beschuldigd bevooroordeeld te zijn ten opzichte van hem en het Servische volk, omdat volgens hem het tribunaal in het leven is geroepen om de oorlogsmisdaden van de NAVO in Kosovo te verhullen. Hij heeft geweigerd om deel te nemen aan een proces met betrekking tot de beschuldigingen en er zijn 'niet-schuldig'-verklaringen namens hem ingediend. Milosevic, gepromoveerd in rechten in Belgrado, wil meer dan 1000 getuigen voor zijn verdediging oproepen, inclusief de Britse minister president Tony Blair, Albright en Clinton.

Bron: Reuters, 30 november 2004, vertaling J. Bernaven.