Belangenverstrengeling


Griekse communisten verdedigen democratie in Griekenland. (Foto manifest)  

Anna Ioannatou

Een Griekse wet die beoogt de groeiende verstrengeling van bedrijfsleven en media tegen te gaan, bleek een steen des aanstoots voor de Europese Commissie. Met de wet wordt in wezen artikel 14 van de Griekse Grondwet toegepast: wie in publieke werken investeert, dient te bewijzen niet meer dan één procent aandelen in de media te bezitten. Zo zou de kans op eerlijke informatie voor de bevolking toenemen!

De Europese Commissie oordeelde dat deze wet niet verenigbaar is met het communautaire recht, namelijk in strijd is met de fundamentele in de Verdragen vastgelegde vrijheden van de Europese Unie (vrijheid van kapitaal-, goederen- en personenverkeer). Als de Griekse regering niet de verenigbaarheid kan aantonen, zal het land voor het Europees Gerechtshof gedaagd worden.

De zaak is allerminst alleen een juridisch conflict. Enorme belangenconflicten van grootaannemers en -leveranciers van de overheidssector, die zich op politiek niveau uiten in een conflict over deze wet tussen de beide grote partijen van het kapitalistische establishment, schuilen hierachter. In dit geval stelde de 'socialistische' Pasok (regeerde voor 20 jaar bijna ononderbroken tot maart 2004) zich helemaal op aan de zijde van de Europese Commissie.

Kaarten en koek

Eigenlijk is er niets nieuws onder de zon, want de 'vrije' kapitalistische markt is altijd een en al grote belangenverstrengeling geweest, die in onze tijd superafmetingen aanneemt. De grote kapitaalbelangen worden op politiek niveau vertegenwoordigd door 'hun' partijen en zijn tevens terug te vinden in grote organisaties als de Europese Unie. De kiezer krijgt weinig kans dit in de gaten te hebben, de media bevinden zich immers ook in de verstikkende omhelzing van het grootkapitaal, waar de Griekse regering zogenaamd bezorgd over is.

"De kaarten worden opnieuw geschud", was dan ook het laconieke antwoord van Aleka Papariga, algemeen secretaris van de Communistische Partij van Griekenland (KKE), op een persconferentie (28-3-2005), waar gevraagd werd naar haar mening over het 'conflict' tussen Europese Commissie en Griekse regering.

Volgens een officiële mededeling van het persbureau van deze partij "wordt met deze wet een poging ondernomen de koek opnieuw te verdelen tussen de verschillende kapitaalgroepen en is er geen sprake van een poging tot betere media-informatie naar de bevolking toe."

Daarmee is de zaak voor de KKE uiteraard niet afgedaan. Volgens dezelfde persmededeling is de aanmanende brief van de Europese Commissie aan de Griekse regering, waarin om uitleg gevraagd wordt, "een brute inmenging in binnenlandse aangelegenheden". Immers de Grondwetten van de EU-lidstaten staan boven het communautaire recht.

De vraag is echter in hoeverre en hoe lang de regeringspartij nog tegen de communautaire dreiging bestand is. De Europese Commissie wil het Hof in Luxemburg vragen om opschorting van de gewraakte wet en om bevriezing van communautaire gelden aan Griekenland voor gecofinancierde openbare werken, die onder die wet vallen. De regering blijft tot nu toe wel herhalen, dat zij de Grondwet van het land en de transparantie in het openbare leven zalblijven verdedigen. Maar regeringsbronnen in Brussel laten de kwestie open of er niet toch gesleuteld zal worden aan de bepalingen van de wet.

Zeker is dat de bevolking ook van deze koekherverdeling geen kruimel krijgt. Integendeel. De bezuinigingsmaatregelen om de enorme overheidstekorten te verminderen (Griekenland heeft het meest van alle lidstaten de toegestane drie procent-grens van het Stabiliteitspact overschreden) leiden steeds meer tot inkrimping van sociale rechten en inkomen, terwijl het leven met rasse schreden duurder wordt.