Amerikanisme en anti-Amerikanisme

Anna Ioannatou

Volgens Condoleezza Rice is Griekenland Washington's beste vriend op de Balkan en Griekenland's nieuwe VS-ambassadeur vindt dat het land een uiterst belangrijke rol op de Balkan kan spelen als onderdeel van de strategische samenwerking tussen beide landen. Het recente bezoek van de Griekse premier aan Balkanlanden werd dan ook geprezen door de VS-ambassadeur, want de premier had de Serviërs ertoe aangespoord de onafhankelijkheid van Kosovo te accepteren en met het Joegoslavië Tribunaal in Den Haag mee te werken.

Griekenland doet het goed, naar Amerikaanse begrippen. De Amerikaanse regering steekt niet onder stoelen of banken dat zij dit land graag nog meer wil betrekken bij de zogeheten 'kruistocht' voor de bevordering van de 'democratie' in het Midden-Oosten, op de Kaukasus en uiteraard de Balkan.

De nieuwe Amerikaanse ambassadeur doet niet onder voor zijn voorganger in het taken uitdelen aan de Griekse regering. Zo moedigde hij de Griekse regering ook aan over te gaan tot de neoliberale 'structurele veranderingen'.

The American friend...

De Griekse premier Karamanlis bezocht Bush op 20 mei jl. Na afloop van deze ontmoeting kwamen er geen wederzijdse verklaringen. Volgens de Amerikaanse ambassadeur "mondt het soort betrekkingen, dat wij historisch hebben, nooit uit in onthullingen." De tevredenheid van Bush was echter duidelijk. Griekenland's aanwezigheid in de club van 'bereidwillige bondgenoten' was weer eens aangetoond: het land wordt nauwer betrokken bij de interventieplannen van de VS in het Midden-Oosten en op de Balkan. Tevens worden Amerikaans geïnspireerde 'oplossingen' voor Cyprus en de Egeïsche Zee bevorderd.

Immers, de Amerikaanse president sprak van "een strategische samenwerking tussen de VS en Griekenland voor de vrijheid in het Midden-Oosten en op de Balkan." De Griekse premier beloofde van zijn kant "de samenwerking inzake gemeenschappelijke doelen uit te breiden." Op de vraag van een journalist, of Griekenland lucht- en waterwegen (Thessaloniki - Egeïsche Zee - de Amerikaanse basis op Kreta Soeda) ter beschikking zal stellen voor het vervoer van oorlogsmateriaal naar Irak, antwoordde de premier dit niet uit te sluiten. Voorts verklaarde hij bereid te zijn aan alle verplichtingen tegemoet te komen die voortvloeien uit het NAVO-lidmaatschap. In elk geval zou Griekenland meedoen aan het bevorderen van de 'democratie'...

Cyprus en het vorig jaar door de Grieks-Cyprioten met overweldigende meerderheid verworpen plan-Anan was een ander uiterst belangrijk punt op de agenda. De Amerikaanse ambassadeur had voor de ontmoeting al verklaard, dat "president Bush van meneer Karamanlis wil horen hoe deze de situatie ziet, of meneer Papadopoulos (president Cyprus) echt geïnteresseerd is in een oplossing en of er effectieve onderhandelingen kunnen plaatsvinden."

...en zijn Griekse hulpje

En dan de strijd tegen het internationale 'terrorisme' niet te vergeten. Men is het eens over het veiligheidsmodel Olympische Spelen. Dus: nul-tolerantie t.o.v. democratische rechten. De Griekse premier liet in een interview weten, dat democratie, vrede en stabiliteit in Zuidoost-Europa een gemeenschappelijk doel vormt voor zowel de VS als Griekenland. Hij sprak de hoop uit, dat de Amerikaanse regering eindelijk overtuigd is van de belangrijke rol die Griekenland in de regio speelt als enige lidstaat van deEuropese Unie en NAVO.

Een kleine imperialist met grote ambities? De lange arm van de VS in de regio? Of gewoon nog een schoothondje van Bush? U mag kiezen. En dat allemaal in het land met het meest algemene anti-Amerikanisme onder de bevolking. Zich systeemgetrouw gedragen bij verkiezingen, maar verder luidruchtig oppositioneel zijn is een veel voorkomend verschijnsel in Griekenland. Op het eerste gezicht misschien tegenstrijdig, maar daarom nog geen reden om dit verschijnsel niet serieus te nemen. Het zich morrend bij het oude houden is een wijd verbreid fenomeen in veel kapitalistische landen op het ogenblik, dat meer te maken heeft met gebrek aan vertrouwen in radicaal alternatieve oplossingen dan met steun aan het bestaande.