Verklaring partijbestuur NCPN naar aanleiding van Nederlandse 'NEE' tegen de Grondwet.


Een mix van Harry Potter en brave stijfburgerlijkheid, zonder enig charisma? Lang zal deze neoliberale politieke dreumes waarschijnlijk niet meer te gaan hebben: aangeschoten wild dat is wel zeker. Net als Boris Dittrich die op het verkeerde moment op het verkeerde paard gokte.  


Chirac en Schröder hebben al in het openbaar afscheid genomen van elkaar, maar vooral van het politieke toneel.  

Nee tegen de grondwet,

Kansen voor een sociaal Europa

Na het Franse 'non' volgde een nog duidelijker Nederlands 'nee'. De bevolking in Nederland heeft woensdag met een overweldigende meerderheid de Europese Grondwet afgewezen. Bij een opkomst van meer dan 63 procent stemde 61,6 procent van de kiezers tegen en 38,4 procent voor. De afwijzing in Nederland was zelfs nog groter dan in Frankrijk, waar zondag 55 procent van de bevolking tegenstemde. Ook de opkomst was veel hoger dan verwacht. Recente onderzoeken bevestigen dat het 'nee' in een diep gevoel van afkeer wortelt tegen de rechtse machtselite, die zich van de (noden van de) bevolking niets aantrekt en hun eigen zakken spekt. Van de FNV-leden stemde 69 procent tegen de grondwet, mede geïnspireerd door het afbraakbeleid van het kabinet Balkenende II.

Net als in Frankrijk stemden gemeenten met een grote arbeidersbevolking massaler tegen de grondwet dan gemeenten met veel welgestelden. De werkenden en uitkeringsgerechtigden in de arbeidersgemeenten zoals in Oost-Groningen (meer dan 80%), Rotterdam (67,6 %), Lelystad (69%), Purmerend (71%), Kerkrade (72,4%), Zaanstad (69,4%), Vlaardingen (70%) wezen deze grondwet van de rijken af. De Volkskrant wees er terecht op dat Reiderland een belangrijke machtsbasis is van de NCPN. Ondanks beweringen dat de stemmers onvoldoende geïnformeerd waren over de grondwet is duidelijk geworden dat de bevolking wel degelijk beseft dat het huidige 'Europa' een project is dat haar weinig goeds te bieden heeft en dat de nationale regeringen uitvoerders zijn van de verlangens van het 'Europese' bedrijfsleven.

Grondwet inclusief verdragen

Met het 'Nee' tegen de grondwet, waarin ook reeds door regeringen overeengekomen Europese verdragen zijn 'opgenomen' als 'Nice' (bestuursstructuur EU) en de 'Lissabon-agenda' (economisch neoliberaal programma), zijn deze akkoorden eveneens uitdrukkelijk ter discussie gesteld. Tot grote schrik van de grote ondernemers en hun vertegenwoordigers in de politiek, want ze haastten zich op de avond van het referendum te verklaren dat zonder de grondwet Europa gewoon 'door' kon gaan, voortbouwend op het verdrag van Nice en het Akkoord van Lissabon. Maar de grondwet is vooral ook een poging om alle voorgaande verdragen definitief vast te leggen. De afwijzing van de grondwet betekent echter ook een afwijzing door de bevolking van deze verdragen.

Aziatische arbeidsvoorwaarden

In het verdrag van Nice van 2001 werd de uitbreiding van de Europese Unie met nieuwe lidstaten geregeld en de besluitvormingsstructuur aangepast. In de Lissabon-agenda is in 2000 afgesproken Europa in tien jaar 'concurrerend' te maken met de VS door het doorvoeren van een pure vrije markteconomie zonder staatsinmenging, verslechtering arbeidsvoorwaarden, afbraak en privatisering sociale voorzieningen en oprichting van een Europees interventieleger. Inmiddels is de termijn verlengd naar 15 jaar, maar wordt de concurrentie zelfs nog verhoogd. De Europese arbeidersklasse worden Aziatische arbeidsvoorwaarden opgedrongen.

Neoliberaal Europa

In de 'brede maatschappelijke discussie' over 'Europa', die partijen in de Tweede kamer na het Grondwetdebacle in het vooruitzicht stellen, zal dit Europese neoliberale programma en zijn gevolgen voor de bevolking in Nederland hoog op de agenda moeten staan. Tegen de wensen van het 'vóór-kamp' in, die het alleen wil hebben over de voor de grote bedrijven negatieve aspecten van Europa, de hoge financiële bijdrage aan Europa en de bevolking tracht wijs te maken dat elke Europese regelgeving schadelijk is. Nee het zal moeten gaan over wat de voordelen van de rijken zijn en wat in het voordeel van de meerderheid van de bevolking. Het zal moeten gaan over de 'plannen van Hogervorst': het overhevelen van 90 miljoen euro van de huisartsen naar de zorgverzekeraars, dat immers een uitvoering is van de neoliberale agenda, zoals ook in de grondwet opgenomen. Het zal moeten gaan over de eisen van het brandweer- en ambulancepersoneel, tot behoud van hun functioneel leeftijdsontslag (FLO). Het voorstel tot verdwijnen van deze arbeidsvoorwaarde is eveneens een direct gevolg van de Lissabon-agenda. De 'brede maatschappelijke discussie' zal kunnen opleveren dat de bevolking gaat beseffen dat de Lissabon-agenda van tafel geveegd kan en moet worden. Dit bewustzijn zal een belangrijke stap zijn in de opbouw van een sociaal en democratisch Europa.

Politieke en maatschappelijke kloof

De boodschap van de honderdduizenden demonstranten, op 2 oktober vorig jaar op het Museumplein, aan de Nederlandse regering en partijen in de Tweede Kamer was al duidelijk geweest: vakbondsleiding, werkgeversbazen en politici wilt u nu eindelijk eens luisteren en stoppen met uw arrogante optreden? Toen al bleek dat deze boodschap vrij snel terzijde werd geschoven. Even leek het erop dat de top van de vakbeweging de boodschap wel ter harte had genomen. Maar niets bleek minder waar. Openlijk riep ex-FNV-voorzitter Lodewijk de Waal op om vóór de Grondwet te stemmen. Optreden van de baas van de Europese vakbeweging (ETUC) Monks, artikelen in de kranten en het nadrukkelijk uitblijven van een heldere en duidelijke oproep om tegen deze neoliberale, antisociale grondwet te stemmen, laten geen onduidelijkheid bestaan over de positie van de vakbondsleiding. Zij toont de kloof tussen de top en de achterban van de vakbeweging, die massaal (69%) tegen de grondwet is. Als Agnes Jongerius, de nieuwe FNV-voorzitter, ná de uitslag de politici verwijt dat ze arrogant zijn en dat mensen niet als kleine kinderen willen worden behandeld, is dat op zijn minst huichelachtig. Als ze zegt dat Europa socialer moet, zonder zich keihard uit te spreken tegen de 'richtlijn Bolkestein', de 'Lissabon-agenda' en de door Europa georkestreerde afbraak van sociale verworvenheden, is dat volksverlakkerij. Een verontschuldiging aan de achterban en een oproep om de nu ontstane situatie te benutten om het neoliberale project Europa te keren, was op z'n plaats geweest.

Op een paar partijen na, waarbij vooral de SP en ChristenUnie opvielen, riepen alle partijen in de Tweede Kamer op om ja te stemmen. Voortdurend werd door de partijbonzen hardleers en arrogant benadrukt dat de 'nee'stemmers het niet begrepen. Opnieuw, na de overrompeling van Pim Fortuyn en de grote demonstratie op het Museumplein, is gebleken hoe ver de Binnenhof-politici af staan van de gewone mensen, die dondersgoed aanvoelen waar het allemaal om gaat. Alle dikke praatjes kunnen echt niet verhullen dat hun portemonnee alleen maar platter wordt, terwijl de bonussen en salarissen van de dienaren van het kapitaal de pan uitrijzen.

Crisis niet alleen in Nederland

Het kapitalisme verkeert in crisis. De onderlinge concurrentie tussen kapitaalsgroepen neemt toe. Het Europese kapitaal staat voor een onoplosbaar dilemma. Om te overleven moet het kapitaal de uitbuiting van de werkers nog verder opvoeren; om de ontevredenheid in te dammen moeten concessies worden gedaan. Dit is de situatie in Frankrijk, waar Chirac premier Raffarin de laan heeft uitgestuurd, in Duitsland, waar de afbraakpolitiek van Schröderbij de deelstaatverkiezingen in Noordrijn-Westfalen is afgestraft, in Italië, waar de regering Berlusconi wankelt en in nog meer landen. In Nederland is de populariteit van het kabinet Balkenende naar een dieptepunt gezakt. Voor duurzame oplossingen zal de meerderheid van de bevolking tevredengesteld moeten worden ten koste van de rijken, ten koste van de zakkenvullers.

Hoop

Er is hoop. Ondanks of zelfs dankzij de overkill aan mediageweld om vóór te stemmen, heeft de meerderheid van de bevolking dit niet gevolgd. Zij heeft zich niet laten intimideren. Het 'klasseninstinct', gebaseerd op de eigen ervaring met de afnemende kwaliteit van geprivatiseerde voorzieningen en met 'de eigen' portemonnee, was sterker. De verwerping van de Europese Grondwet door de bevolking in Frankrijk en Nederland schept een basis voor een nieuwe politiek, voor behoud en verbetering van arbeidsvoorwaarden en sociale en medische voorzieningen. Maar dan moeten de leden van de vakbeweging in Nederland hun leiding wel tot de orde roepen. En moet de vakbeweging de neoliberale koers openlijk afwijzen en leiding geven aan de Europese strijd van de werkers tegen de transnationale ondernemingen met hun zakkenvullers aan de top.