Tribunaal hervat proces tegen Milosevic

Recente demonstratie tegen ICTY. (foto Manifest)

De Nederlandse regering maakt het Mira Markovic, de vrouw van Slobodan Milosevic, onmogelijk om op bezoek te komen.

Na het zomerreces hervatte het Joegoslavië-Tribunaal in Den Haag woensdag 17 augustus jl. het Milosevic-schijnproces, dat inmiddels ruim 3,5 jaar aan de gang is. In 2002 begon het politieke theater. Eerst hebben de aanklagers hun zaak gepresenteerd. Nu is Milosevic al een jaar bezig.

Milosevic werd aangeklaagd wegens oorlogsmisdaden, genocide (volkerenmoord) en misdaden tegen de menselijkheid, gepleegd tijdens de oorlogen van de negentiger jaren in Kosovo, Kroatië en Bosnië. Na de twee jaar durende schertsvertoning van Del Ponte, waar ruimschoots aandacht aan werd besteed in de media, gelooft niemand met enig gezond verstand en een open geest nog in de schuld van Milosevic.

Sinds augustus 2004 is Milosevic - afgelopen zaterdag vierde hij, sinds 2003 alleen, omdat de Nederlandse regering een bezoekregeling voor zijn vrouw torpedeert, zijn 64ste verjaardag - bezig zijn eigen getuigen op te roepen en zijn bewijs te presenteren. In de media heerst doodse stilte, zij melden alleen nog de incidenten tijdens de procesgang. Dat is niet voor niets, al een jaar lang wordt er in het ICTY politieke les gegeven die men in het Westen liever niet hoort.

De rechters hebben hem daarvoor in totaal maar 150 zittingsdagen de tijd gegeven. Milosevic, die zichzelf verdedigt, heeft daarvan al meer dan eenderde 'verbruikt', maar kon nog niet aan de hoofdstukken Bosnië en Kroatië beginnen: de hele verdediging tot nu toe had betrekking op Kosovo. Milosevic wijst herhaaldelijk op de noodzaak van meer tijd, al was het maar dat veel tijd verloren gaat met het vertalen. De rechters proberen Slobodan Milosevic onder steeds grotere druk te zetten nu het einde van het proces nadert. Geen truc is te gek. De aanklager bij het Joegoslavië tribunaal, Geoffrey Nice, wil Slobodan Milosevic nu plotseling opnieuw aan de tand voelen over 'volkerenmoord' in Bosnië-Herzegovina op basis van een onduidelijk filmpje dat 'ploseling opdook'. Nice beweert dat hij vijf nieuwe getuigen heeft weten te vinden. Bovendien zou hij in het bezit zijn gekomen van 49 documenten die hij eerder niet tot zijn beschikking had. Hij hoopt alsnog te kunnen aantonen dat Milosevic 'gelinkt' kan worden aan de burgeroorlog die zich daar afspeelde. Nice heeft de rechters bij het tribunaal gevraagd hem daartoe de kans te geven. Nice sloot zijn zaak tegen Milosevic begin vorig jaar af. Dit 'openbreken' van de procesgang is vooral bedoeld om de verdediging van Milosevic in de wielen te rijden. Rechters en aanklagers van het tribunaal trachten ook onder de diagnose uit te komen van de betrokken artsen en proberen de tijdsduur die hij in de rechtzaal moet zijn te verhogen. Op deze wijze wordt zelfs de gezondheid van Milosevic op de proef gesteld.

Wat het Kosovo-gedeelte betreft, moeten enkele van de meest interessante getuigenissen nog komen. Milosevic wil (ex-)kopstukken van NAVO-landen, zoals Clinton, Chirac, Blair en Schröder, laten dagvaarden, om ze aan de tand te voelen over de NAVO-bombardementen op Joegoslavië tijdens de Kosovo-crisis in 1999. De hem opgedrongen advocaat Steven Kay heeft het nodige papierwerk gedaan, en het probleem van de dagvaarding van de toppolitici komt waarschijnlijk spoedig aan de orde. Waarschijnlijk niet zoals Milosevic het zich heeft voorgenomen.

De redactie van Manifest werkt intussen gestaag door aan de vertaling van (delen van) de openingsspeech die ex-president Slobodan Milosevic vorig jaar op 31 augustus en 1 september hield. Een historisch document!