De strijd tegen ideologische erosie


Griekse KNE-jongeren discussiëren én demonstreren. (Foto Manifest)  

Anna Ioannatou

Volgens diverse theorieën zou de jeugd een autonoom verschijnsel zijn. Over jonge mensen wordt gesproken alsof ze een afzonderlijke groep vormen, die onderling geen klassenverschillen hebben. Leeftijd is het gemeenschappelijke kenmerk en de generatiekloof lijkt de belangrijkste oorzaak van hun problemen te zijn.

Op het klassenverschil tussen jonge mensen werd ook gewezen op de Panhelleense Conferentie over het jeugdvraagstuk, dat eind oktober in Athene gehouden werd op initiatief van de KKE (Communistische Partij). In de stellingen voor deze conferentie stond al dat de jeugd geen afzonderlijke klasse vormt, maar net zo goed een deel vormt van de sociale klassenstructuur als alle andere mensen. En dus kan een jeugdbeweging geen autonome voorstellen doen voor een sociale uitweg.

Volgens de door andere partijen gecreëerde opvattingen hoeft de jeugd alleen maar 'progressieve' ideeën te hebben en is het niet nodig dat bijvoorbeeld de werkende jeugd de klassenbepaaldheid van haar problematiek inziet. De KNE (Communistische Jeugd) probeert de jonge mensen heel andere inzichten mee te geven. In haar maandblad 'Odigitis' werd dan ook een artikelenreeks geplaatst over dit soort opvattingen in de samenleving en uitgelegd wat opportunisme is, hoe oud het al is en welke schade het al sinds de 19de eeuw aan de arbeidersbeweging heeft berokkend. In Griekenland op dit moment vooral gepropageerd door de jeugdbeweging van de kleinburgerlijk 'linkse' Synaspismos.

Opportunisme betekent dat je het klassencriterium uit de sociale problemen haalt, problemen isoleert van hun oorzaken, die juist liggen in sociaaleconomische omstandigheden. Werkloosheid bijvoorbeeld ( meer dan 20% onder de Griekse jeugd) is zeker geen algemeen jeugdprobleem, want kinderen van rijke industriëlen, reders, bankiers en anderszins staan zeker niet in de rij voor het arbeidsbureau, zo onderricht de KNE haar (lezers)publiek. Ook zitten er in het Griekse parlement aardig wat zoontjes en soms wel eens een dochter van politieke hoogwaardigheidsbekleders van de partijen van het burgerlijke establishment.

Maar ook het gezin wordt door alle andere partijen overbenadrukt als de instelling waarin de persoonlijkheid van jonge mensen gevormd wordt. Het gezin, losgehaakt van zijn plaats in de samenleving. Ook onderwijs wordt flink uit zijn verband gehaald en zo valt de samenhang niet op tussen alle mogelijke instellingen en de omstandigheden waarin ze functioneren, voor wie, door wie en waarom. De KNE probeert in de 'Odigitis' via haar ideologische pagina's deze opportunistische (burgerlijke opvattingen dus in z.g. linksprogressieve bewegingen) essentie duidelijk te maken en met marxistische argumenten te ontkrachten.

Op bovengenoemde conferentie werd heel wat losgemaakt en behoorlijk aan bewustzijnsvraagstukken gezeten. Duidelijk werd het doorslaggevende belang aangetoond van marxistisch theoretische scholing. Anders blijken burgerlijke (rechts) opportunistische opvattingen - op dit moment sterker aanwezig dan de links opportunistische - toch makkelijker door te sijpelen, ook in de KNE en voor je het goed en wel in de gaten hebt spelen ze hun slijtende rol. Hetgeen de geschiedenis heeft aangetoond. Zaak is het dus, dat die onthullende kijk op de geschiedenis dan ook onderwezen wordt, aldus een van de conclusies van de conferentie.