Europese oproep voor openbaar, gratis onderwijs voor allen!

Europese heersers voeren Lissabon-agenda op arrogante wijze uit.

Europese onderwijsbijeenkomst van communistische en werkerspartijen in Athene 8/9-4-2006. Tweede rij links: Annabelle Schouten (foto KKE).

Wij, de ondertekenaars van deze oproep, uiten onze afwijzing van en diepste bezorgdheid over de kapitalistische onderwijsherstructurering die overal in Europa wordt bevorderd. (*)

We verklaren ons solidair met de groeiende protestbeweging in vele landen en roepen progressieve intellectuelen, wetenschappers, leraren en pedagogen alsook het administratief personeel op om hun stem te verheffen en actief deel te nemen.

De maatregelen die op grote schaal worden afgewezen zijn gericht op het hele spectrum van onderwijs. Deze reactionaire hervormingen zijn bedoeld om de doelstellingen van het 'EU-White Paper over onderwijs en training' en de gerelateerde beslissingen van de onderwijsministers van de EU en de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) te implementeren.

In het bijzonder na de EU-bijeenkomst in Lissabon, na het begin van het 'Bologna-proces' en in de context van regelingen van het General Agreement on Trade and Services (GATS), in het kader van de Wereldhandelsorganisatie, is het proces van onderwijs aanpassen aan de kapitalistische markt versneld. Zonder oog te hebben voor de verschrikkelijke gevolgen is dit proces opgelegd door een deel van het grootkapitaal om een uitweg te vinden uit de economische en sociale crisis en nieuwe winstgebieden te vinden, vereist door de heftige concurrentie tussen de belangrijkste imperialistische centra.

Ondanks de verschillen in gradaties en methoden die worden gebruikt om de kapitalistische onderwijsherstructurering te bevorderen, heeft elk land bepaalde gelijke kenmerken, namelijk:

Toegenomen privatisering van het onderwijs, wat vaak een inperking van directe publieke financiering met zich meebrengt, de toename van private 'voor-de-winst' financiering, en de overdracht van onderwijskosten direct naar studenten en hun familie.
Tegelijkertijd wordt het bedrijfsleven aangemoedigd om een grotere rol te spelen in het fundamentele functioneren van onderwijs op alle niveaus, te beginnen bij het hoger onderwijs. Deze privatisering en marktwerking noodzaakt openbare scholen om volgens 'competitieve' private criteria te werken en te zoeken naar middelen voor 'eigen financiering' door te concurreren voor fondsen uit de private sector - een 'profiteursinvasie' van zakenlieden en 'financiers'.
Ontwikkeling via het Bologna-proces van een markt open voor concurrentie in de sfeer van het Europese hoger onderwijs. De ontwikkeling van zo'n Europese concurrentie in hoger onderwijs, in naam van versterking van de 'mobiliteit' en verhoging van de 'kwaliteit' van opleidingen, zal in feite leiden tot de opkomst van een klein aantal hoogwaardige universiteiten die de beste infrastructuren zullen concentreren voor onderzoek, het leeuwendeel van de fondsen en die de economisch sterkere en meer 'competitieve' studenten zullen aantrekken; terwijl aan de andere kant de grote meerderheid van hogeronderwijsinstellingen van een mindere kwaliteit zullen zijn en zullen bestaan uit verliezers van de herstructurering. Het resultaat zal zijn: 'mobiliteit' en 'hogere kwaliteit' voor de rijken en immobiliteit en slechte kwaliteit voor de armen.
Versterking van klassenbarrières met het doel een sociale elite te selecteren, via opdelen en classificatie van scholieren en studenten in klassengedifferentieerde typen, categorieën en vormen van onderwijstraining, terwijl de grote meerderheid genoegen moet nemen met een hulpmiddel en ondeugdelijke training in plaats van systematisch onderwijs.
Vermindering van algemeen onderwijs en meer algemeen openlijke degradatie van onderwijs door massaonderwijs te vervangen door individuele vormen van 'levenslang leren', marktgeoriënteerde bruikbare vaardigheden en onderwerping aan de 'arbeidsmarkt' als voorbereiding op een levenslange carrière heen en weer geslingerd tussen training en werkloosheid.
Discriminatie van migranten, aanmoediging van nationalisme en chauvinisme, pogingen om andere volkeren en culturen te belasteren door tegelijkertijd 'EU-nationalisme' en vijandigheid jegens andere volkeren en de internationale arbeidersklasse te bevorderen.
Afschaffing van de maatschappelijke doelstelling van leren door het opleggen van verstikkende controle op haar oriëntatie: richtingen en zelfs resultaten van de kant van de monopolies en imperialistische organisaties (NAVO, EU), die zich openlijk mengen in de academische activiteit van universiteiten en onderzoeksinstituten en deze ook bepalen.
Maatregelen om de imperialistische Europese Unie te bevorderen: vrijemarktideologie, ondernemersgeest, irrationalisme, antimaterialistische aanpak van geschiedenis, obscurantisme, antidialectische kijk op sociale evolutie, verdraaiing en belastering van nationale bevrijding, sociale-, antifascistische- en klassenstrijd en pogingen om al het verzet, samen met elke progressieve, communistische ideologie zwart te maken.

Voor het strijden tegen deze reactionaire hervormingen roepen we progressieve intellectuelen, wetenschappers en pedagogen op alle niveaus op om bij te dragen aan de ontwikkeling van een grote beweging, verbonden met massabewegingen om onderwijs voor allen - zonder klassenbarrières en discriminatie - te eisen.

We roepen ook alle betrokkenen op niet te bezwijken onder de pogingen waarbij gebruikgemaakt wordt van autoritaire dreigementen of 'lokazen' en zich niet te laten verleiden door allerlei voordelen die 'onder de tafel' worden beloofd en de nieuwe anti-onderwijsmaatregelen dienen.

Laten we onze inspanningen verenigen met de studenten- en arbeidersbewegingen met de volgende eis:

Verenigd onderwijs voor de bevolking via een gratis, openbaar onderwijssysteem, dat voorziet in voldoende beurzen voor studenten van voortgezet en hoger onderwijs en dat wordt gefinancierd door meer gemeenschapsgeld uit het overheidsbudget. Ons doel is een onderwijssysteem dat volledig staat tegenover privatisering en klassendifferentiatie die sociale ongelijkheid al op jonge leeftijd teweegbrengt.

Wetenschappelijk onderzoek dat tegemoetkomt aan de huidige behoeften van de bevolkingen en niet ten dienste staat van de winsten en keuzen van monopolies. Onderzoeksprojecten moeten geen instrument meer zijn voor superwinsten en uitbuiting van de werkende mensen.

Dit moeten sterke middelen worden om de mensheid te verlossen van materiële armoede en intellectuele boeien.

Een kwantitatieve en kwalitatieve verbreding van algemeen onderwijs via de eenheidsschool, om te komen tot eigentijds, allesomvattend onderwijs met dezelfde omstandigheden voor alle studenten zonder klassenbarrières en differentiaties.

Professionele training uitsluitend via scholen die onderdeel zijn van het openbare onderwijssysteem en alleen na het voltooien van verplicht basisonderwijs, dat maatschappelijk gezien tegenwoordig noodzakelijk is. Verbinding en interactie tussen professionele opleidingen en wetenschappelijke studies.

Verenigd hoger onderwijs, dat via basiscolleges volledige wetenschappelijke vaardigheid bijbrengt, en daarbij het recht voor alle afgestudeerden om hun beroep uit te oefenen. Met alleen leraren en onderzoekers werkzaam in hoger onderwijs, zodat ze niet handelen als dienaren van twee meesters.

Economische en wetenschappelijke verbetering van docenten op elk niveau, zodat ze daadwerkelijk hun maatschappelijke onderwijsrol kunnen aannemen.

We denken dat positieve stappen en succes kunnen worden behaald in samenwerking met de arbeiders- en volksbeweging in een gezamenlijke strijd tegen de kapitalistische onderwijsherstructureringen, op werkplekken en in het maatschappelijke leven, tegen de monopolies en imperialistische instanties die dit puur op klasse gebaseerde beleid voeren.

De eis voor resolute reorganisatie van onderwijs in progressieve richting gaat hand in hand met de noodzaak van reorganisatie van de maatschappij als geheel.

De grote mobilisaties op scholen en universiteiten in 2005 en 2006 in vele Europese landen lieten belangrijk potentieel zien en de mogelijkheid om de implementatie van de reactionaire hervormingen en het beleid van de EU en haar 'vrije markt' in onderwijs en economie te vertragen en in sommige gevallen zelfs te blokkeren.

Deze strijd om ideeën, alsook de politieke en sociale strijd, moet verder worden ontwikkeld en verhevigd en moet de noodzaak bevorderen voor een ander onderwijs dat overeenkomt met de behoeften van de bevolkingen en voor een nieuw, ander sociaal systeem, vrij van multinationals en uitbuiting.

Openbaar, gratis onderwijs voor allen!

5 oktober 2006

(*) De CP van Griekenland (KKE) nam het initiatief. Op 14 oktober 2006 ondertekenden 26 Europese communistische en arbeiderspartijen, waaronder de NCPN (zie http://inter.kke.gr).

(Vertaling Annabelle Schouten)