Ooggetuige in Atlanta

Edith Flamand (Progressief Advocaten Netwerk)

Als onderdeel van het (zich voortslepende, red. M.) proces tegen de "Cuba Vijf" vond er op 20 augustus 2007 een derde hoorzitting plaats voor het hof van beroep van Atlanta die ik bijwoonde. Ik was ook al aanwezig op de vorige hoorzittingen van Atlanta in maart 2004 en februari 2006, samen met het Vlaamse parlementslid Kurt De Loor van de SP-a, die toen 32 handtekeningen meebracht van Vlaamse en Belgische parlementsleden.

Wereldwijd, ook in België, hechten de 'Free the Five' comités groot belang aan de aanwezigheid van internationale juristen op de hoorzittingen. De welbekende Amerikaanse burgerrechtenadvocaat, Leonard Weinglass, lid van het verdedigingsteam van de Vijf, zegt het als volgt: "Als advocaten weten we dat wij het recht hebben in beroep te gaan en te argumenteren, maar of ons beroep en onze argumenten serieus worden genomen hangt dikwijls af van de omvang van de belangstelling voor de zaak en van de solidariteit." Met andere woorden: dat de wereld toekijkt, is zeer belangrijk.

Ditmaal was ik in gezelschap van advocaat Paul Bekaert, die een mandaat had van de Orde van Vlaamse balies, die meer dan 8.000 advocaten vertegenwoordigt, en van ex-staatssecretaris voor ontwikkelingssamenwerking, Eddy Boutmans, ere-advocaat en rechtendocent. Dat de belangstelling en de steun voor dit proces toenemen konden we ook vaststellen in Atlanta zelf. Ik kan vergelijken met 2004 en 2006 en de groep die de zittingen bijwoont is met de jaren alsmaar groter en internationaler geworden.

Op de vooravond van de zitting was er een receptie voor de internationale delegaties. Daar kwam als één van de eersten aan het woord Roberto Gonzalez, broer van René, één van de Vijf. "Gisteren wilde ik mijn broer in de gevangenis bezoeken", vertelde Roberto, "maar ik kreeg geen toegang, omdat er sporen zouden zijn geweest van drugs in mijn paspoort of op mijn handen". Nochtans werd Roberto niet gefouilleerd of gearresteerd voor drugsbezit. De zoveelste illustratie van het verhinderen van het bezoekrecht van de familieleden, een bijkomende straf die de Vijf en hun families al jaren ondergaan en waartegen Amnesty International al vaker protest heeft geuit bij de autoriteiten in de VS. Roberto eindigde met: "Ik zou willen dat jullie bij het teruggaan naar huis weten dat de Vijf werkten om levens te redden en dat niemand in de gevangenis mag zitten omdat hij levens redt. In naam van de familie van de Vijf en uit de grond van mijn hart dank ik jullie daarvoor."

De dag nadien werd de zitting bijgewoond door belangrijke personen zoals gewezen minister van Justitie van de VS, tevens gewezen federaal openbaar aanklager, Ramsey Clark en onderzoeksrechter Juan Guzman uit Chili, die de zaak geleid heeft tegen dictator Pinochet. Maar ook Paolo Lins e Silva was er, de voorzitter van de UIA (Union Internationale des Avocats) een organisatie die sinds 1927 bestaat en waarvan meer dan 200 balies en advocatenverenigingen deel uitmaken, die op hun beurt meer dan twee miljoen advocaten vertegenwoordigen.

Op de zitting van 20 augustus stelde het hof scherpe vragen aan de openbare aanklager naar de bewijzen voor de tenlasteleggingen. Het ging vooral over de aanklacht 'samenzwering tot moord', waarover notabene de openbare aanklager zelf tijdens het eerste proces had toegegeven dat hij die niet kon bewijzen.

De verdediging kreeg maar een half uur, maar pleitte toch stevig over een andere zware aanklacht, die van samenzwering tot spionage. Ze beklemtoonde dat in geen enkele van de in beslag genomen documenten (en dat waren er duizenden) enige aanduiding te vinden was van mogelijke spionage.

Verder kwam ook het 'wangedrag van de openbare aanklager in Miami' ter sprake. Waarover gaat het? In Miami had de openbare aanklager tot driemaal toe de jury toegeroepen dat de "vijf naar de VS waren gekomen om de VS te vernietigen". De openbare aanklager stelde dat de verdediging hierover nu niet meer mocht pleiten, omdat dit punt al afgehandeld was. Maar het hof dacht er anders over en gaf de verdediging toch het woord. Die klaagde de beweringen van de openbare aanklager aan als een ontoelaatbare beïnvloeding van de jury. Ten slotte ging het ook nog over een geheime bespreking die er geweest was in Miami tussen de rechtbank en de openbare aanklager. Het hof legde de openbare aanklager nu op om het verslag hiervan in te leveren. Na lezing van dit verslag, een document dat de verdediging van de Vijf dus nooit gezien heeft, zal het hof oordelen of er al dan niet een bijkomende zitting moet plaatsvinden.

De advocaten van de Vijf verlieten de zitting tevreden, maar het is een feit dat er nu al bijna tien jaar geprocedeerd wordt en dat de rechters geen enkele verplichte deadline behoeven te respecteren. Zoals Gloria La Riva, voorzitster van het Free the Five committee in de VS stelde, gaat de strijd voor de vrijlating van de Vijf dan ook onverminderd door, ook buiten de rechtszaal.

Dit standpunt werd ook in niet mis te verstane termen verwoord door oud-minister van Justitie Ramsey Clark die op de persconferentie na de zitting de onmiddellijke invrijheidsstelling van de Vijf eiste met schadevergoeding en verontschuldigingen aan het Cubaanse volk. Hij vond ook dat de Vijf een visum zouden moeten krijgen om hen verder te laten werken in hun strijd tegen het anti-Cubaanse terrorisme.

Het is van het grootste belang dat de internationale campagne voor de vrijheid van de Vijf doorgezet wordt.

Bron: www.cubanismo.net/teksten_nl/vijf/vijf.htm
Laatst bijgewerkt op dinsdag 11 september 2007
zie ook: www.cubasol.nl en www.cubadefend.nl.