Piet Schouten
Het AD meldt in een artikel op 1 oktober j.l. dat de Amerikaanse 'hogepriester van het kapitalisme', Alan Greenspan, (ex-voorzitter van de Amerikaanse centrale bank, FED) een promotietour door Nederland voor zijn nieuwe boek maakt. Greenspan onderstreepte vooral dat hij niets van ontslagbescherming moet hebben.
In de Verenigde Staten kunnen werknemers volgens het principe van 'hire and fire' eenvoudig op straat worden gezet, maar ook makkelijker worden aangenomen. Dat zorgt er, volgens Greenspan, voor dat de werkloosheid in de VS al jaren structureel lager is dan in Europa. Dat het daar halve banen en laagbetaalde banen betreft, waarbij velen onverzekerd rondlopen, zegt deze vertegenwoordiger van het financierskapitaal er niet bij. Het bezoekje van Greenspan op uitnodiging van ING, belegd in het Amstelhotel en het Concertgebouw, kostte 'slechts' 100.000 euro...
Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is voor Nederland uitvoerder van de ideeën van Greenspan, verenigd rond de Lissabon-agenda, en wil het 'ontslagrecht' versoepelen. Dat betekent dat werkgevers hun mensen sneller, goedkoper en zonder opgaaf van reden kunnen ontslaan. De toetsing vooraf door de kantonrechter verdwijnt. Zodoende worden de werknemers "vogelvrij" verklaard.
De PvdA en het CDA lijken lijnrecht tegenover elkaar te staan in de discussie over het afschaffen van de ontslagbescherming in Nederland. In werkelijkheid is het een schijngevecht, getuige de draaikont-politiek van de PvdA over bijv. Afghanistan en referendum. De vraag rijst in hoeverre we de dreigementen van de PvdA voor een kabinetscrisis serieus moeten nemen, ondanks het feit dat het congres van de PvdA zich uitsprak tegen aantasting van het ontslagrecht. PvdA-congressen beluiten immers niet! Terecht voeren de vakbonden acties bij de bedrijven om te voorkomen dat de sociale beschermingsregel verdwijnt. Het afschaffen is onzinnig, want de werkloosheid in Nederland is al bijzonder laag, constateerde FNV-voorzitter Agnes Jongerius onlangs.
FNV Bondgenoten waarschuwt het kabinet dat, als de versoepeling van het ontslagrecht doorgaat, de bond het land platlegt. De vakbond heeft grootschalige demonstraties aangekondigd op 24 november. Als die niets uithalen, volgen massale stakingen. In het land is de actiebereidheid van de werknemers en hun woede over het plan Donner overal speurbaar, zo blijkt uit reacties die binnenstromen bij de regiobestuurders van FNV en CNV. FNV voert acties onder het motto: 'Flitsontslag? Exit!' Er zijn 100.000 pamfletten tegen het flitsontslag uitgedeeld en mensen van FNV Bondgenoten hebben gesproken met tienduizenden werknemers.
Managers, zoals Peter Bakker van TNT, chanteren het overgebleven personeel met of nog eens 4000 collega's eruit, of 10 procent inleveren van loon. De werkdruk is enorm, er wordt al heel veel overgewerkt. In Manifest hebben we de acties van TNT-werknemers op de voet gevolgd. Het is zo klaar als een klontje dat er nog meer acties gaan volgen. Zeker wanneer de 'heren en dames' aandeelhouders de kas plunderen en managers, zoals Bakker, zich verrijken met miljoenen over de ruggen van de arbeiders en mensen rechteloos de WW injagen. Ook in de omliggende landen zoals o.a. België, wordt volop actie gevoerd om de 'kraak van de eeuw', zoals die vaak omschreven is dooronze zuiderburen, een halt toe te roepen.
Ondanks alle mooie praatjes van dit kabinet over 'verbetering van de economie' worden de komende kabinetsperiode ruim 13.000 arbeidsplaatsen geschrapt. Niemand zal tegenspreken dat het goed is om te werken in een organisatie die beter aansluit op maatschappelijke vraagstukken en opereert als één rijksorganisatie, zoals de vier bonden dat in hun nota van juli 2007 omschrijven. Het is echter opletten geblazen voor zowel bonden als de or's bij de diverse rijksdiensten, omdat deze regering alleen maar boekhoudertje speelt en zoveel mogelijk arbeidsplaatsen schrapt. Juist op plaatsen waar de werkdruk de afgelopen jaren enorm is toegenomen, zoals bij de penitentiaire inrichtingen en de belastingdienst, zal eerst, samen met de werknemersorganisaties, een plan gemaakt moeten worden. Het gaat de Haagse regenten nog niet snel genoeg om Agenda 2010 uit te voeren en de collectieve sector verder uit te hollen, zoals in andere Europese landen getracht wordt. Fraaie termen als 'efficiency-operatie' en 'flexibilisering' vliegen regelmatig over de overlegtafels.
De kwestie van het 'ontslagrecht' zal op termijn ook voor ambtenaren gaan spelen, aangezien de Tweede Kamer heeft uitgesproken dat de ambtenaren in dezen zullen moeten volgen.
Sinds het voorjaar is er nog geen fatsoenlijke oplossing voor het FLO (Functioneel leeftijdsontslag)-probleem voor brandweer en ambulancepersoneel. Dat kost de gemiddelde ambtenaar amper 1 euro per maand, en kost de VNG niets. Ralph Pans, voorzitter van de VNG-directieraad (en kandidaat bij de Utrechtse poppenkast voor het burgemeesterschap), liet zich tijdens zijn NRC-gastcollege op Prinsjesdag positief uit over de gevolgen van de Miljoenennota voor gemeenten. Onder andere de uitkleding van de AWBZ en overheveling van verantwoordelijkheden naar gemeenten voor werk en bijstand, en de WMO worden door hem opgehemeld. We zien wat de gevolgen zijn voor de bevolking: afbraak van sociale zekerheid en zorg, en voor de gemeenteambtenaren: meer werkdruk. De plannen van Pans c.s. passen perfect in het raam van het afwentelen ("decentralisatie") van de landelijke problemen op de schouders van de gemeenten. Met termen als onderlinge prestatievergelijking (benchmarking) worden gemeenten elkaars concurrent. Diverse gemeenten hebben al hun proteststem laten klinken in Den Haag.
Net als de Engelse werkers bij de postdienst in verzet zijn tegen massaontslagen en de Duitse en Franse collega's zich op hun beurt eveneens verzetten tegen massaontslagen bij de overheid, in de zorg en in het onderwijs, zal ook in Nederland de strijd gevoerd moeten worden. De top van de vakbeweging zal moeten beseffen dat de term klassenstrijd meer dan ooit tevoren terug is! Op de steun van de NCPN, en van alle strijdbare mensen bij het rijk, gemeenten en maatschappelijke organisaties kunnen de werknemers rekenen!