Een spook waart door Duitsland...

DKP-blok tijdens de Liebknecht-Luxemburg-demonstratie op 14 januari 2007 (Foto Flickr)

Marcel de Jong

... 'Het spook van het communisme', zou je kunnen zeggen in navolging van Karl Marx in het 'Communistisch Manifest'. Leest men de burgerlijke Duitse kranten, kijkt men naar politieke tv-uitzendingen, dan staat het communisme aan de voordeur van Neerlands oosterburen. Wat is er gebeurd?

Nee, de revolutie laat helaas nog steeds verstek gaan. Maar er is wel iets gebeurd wat tot voor kort nog ondenkbaar was: bij de verkiezingen in Nedersaksen werd op de lijst van 'Die Linke' een lid van de Duitse Communistische Partij in het parlement van dat bondsland gekozen. Dat is een primeur in de 40-jarige bestaansgeschiedenis van de DKP. En er dreigde nog meer gevaar voor het burgerlijke parlementarisme.

In het bondsland Hamburg waar op 24 februari een nieuwe senaat werd gekozen, stond de communist Olaf Harms op plaats 10 van de lijst. Met een aardig resultaat (rond de acht procent) was hier nog een kans om in een parlement op het niveau van een bondsland te komen. Daar wilde men dan toch een stokje voor steken. Het is voor de gezapige regenten van de sociale en democratische afbraak al erg genoeg dat er met 'Die Linke' een nieuwe concurrent op het pluche komt te zitten (in de hoofdstad laten de sociaaldemocraten zien dat je met hen wel overweg kunt), maar échte communisten, dat is te bar.

Dus werd er een schouwspel in scène gezet dat zijns gelijken niet kent. De Nedersaksische afgevaardigde van de DKP, Christel Wegner, werd door het tv-magazine 'Panorama' geïnterviewd. Niet over wat ze in de komende vijf jaar voor haar kiezers in het parlement denkt te bereiken, dat was niet zo spannend, maar een voor de (West-)Duitsers veel moeilijker te verteren onderwerp kwam ter sprake: de 'Stasi' en 'de Muur'. Een vol uur sprak men met haar over het recht van staten en samenlevingen om zich te verweren tegen gevaren van buitenaf. Het kernpunt van haar uitspraken was dat ook een toekomstige socialistische samenleving daar het recht toe moet hebben. De woorden 'Stasi' en 'Muur' kwamen in haar betoog niet ter sprake. En ook de reporters vroegen er tijdens het gesprek niet naar.

Tijdens de uitzending van het programma deed men het echter voorkomen dat Christel Wegner volmondig de veiligheidsdienst van de DDR en haar grensbeveiligingsmaatregelen ondersteunde. Haar uitspraken waren vindingrijk in elkaar geknutseld en het commentaar van de journalisten leek alsof het om een gesprek ging.

De burgerlijke media hapten toe. De DKP verscheen overal op de voorpagina en ook in de Duitse Bondsdag was de partij hét thema van de dag. Het partijcongres van 23 en 24 februari in het Hessische plaatsje Mörfelden stond in het middelpunt van de publieke belangstelling. Zoveel pers hadden we in jaren niet meer gezien. Er werd uiteraard niet positief bericht. In de ogen van de 'openbare mening' is de DKP een uitstervend clubje van hardleerse 'Betonkoppen'. Maar we hadden niets anders verwacht. En dat beetje media-aandacht was eigenlijk wel aardig.

Minder leuk was dat ook de rechtse krachten binnen 'Die Linke' het incident gebruikten om het bondgenootschap met de DKP landelijk en regionaal op te zeggen. Christel Wegner werd uit de fractie gegooid en haar zetel werd teruggevorderd. De leugens van 'Panorama' werden zonder blikken of blozen overgenomen en misbruikt om verdergaande doeleinden door te drukken.

De voorzitter van de 'Links'-fractie in de Bondsdag, Gregor Gysi, maakte duidelijk dat met zijn partij een 'VERMAATSCHAPPELIJKING' van de productiemiddelen niet mogelijk zou zijn. Een socialistische staat, zoals de DDR is geweest, wil men in die kringen niet terug. Een ding is duidelijk: de linkse eenheid waarop menigeen na de stichting van 'Die Linke' had gehoopt, is nog een flink stuk verwijderd van de werkelijkheid. 'Die Linke' beschouwt zich als enige vertegenwoordiger van 'links' (wat men daaronder ook mag verstaan) en zal in de toekomst ook geen kandidaten die lid zijn van andere partijen op haar lijsten meer toelaten. Op federaal niveau is dat geregeld door een speciaal daarvoor ontworpen wet. Men verwacht dat de bondslandregeringen deze regeling zullen overnemen en het beleid van de 'Linke' laat vermoeden dat ook alle verkiezingslijsten op plaatselijk niveau op de schop gaan.

Het gaat erom 'Die Linke' aanvaardbaar te maken voor de andere burgerlijke partijen. Dat gaat niet zolang er communisten in die club zitten. Het bestaan van de DKP en nu zelfs van communistische verkozenen op de lijst van 'Die Linke' verstoort deze plannen. De invloed van de communisten ziet men het liefst teruggeschroefd tot nul.

Het is echter nog maar de vraag of de hausse van de 'Linke' zal blijven aanhouden, als de kiezer merkt dat er een tweede sociaaldemocratische partij in de parlementen zit. "Ik ben in de loop van mijn leven lid geweest van twee partijen die beide naar rechts zijn opgeschoven. Intussen ga ik er vanuit dat 'Die Linke' niet de laatste partij is waarin ik ben georganiseerd", zei een functionaris van de 'Linke' in Recklinghausen, die vroeger lid was van de Groenen.

Goed dat er dan nog steeds een communistische partij - de DKP - is.