Herwig Lerouge (*)
Aan de derde conferentie van de vier deelnemende communistische partijen uit België, Nederland, Luxemburg en Duitsland namen ook vakbondsmensen en activisten deel.
Een lid van de wereldondernemingsraad van VW, staalarbeiders uit België, Duitsland en Luxemburg, postbestellers uit België, vakbondsmensen uit de voedings- en elektronische industrie uit Duitsland en Nederland, activisten van werklozencomité's uit Nederland en Duitsland en kaderleden van de PVDA, de Duitse Communistische Partij (DKP), de Nieuwe Communistische Partij van Nederland (NCPN) en de Communistische Partij van Luxemburg (KPL) hielden op 29-30 maart een conferentie in Luxemburg.
Het was de derde keer dat ze samenkwamen om ervaringen uit te wisselen en de acties tegen de Europese maatregelen inzake flexicurity, liberalisering van de openbare diensten, kortom de uitvoering van de Lissabon-agenda van 2000, beter te coördineren. De deelnemers streven ook naar een betere samenwerking in de grote industriële sectoren. De conferentie is een offensief antwoord van de vier partijen op alle pogingen tot verdeling van de arbeidersbeweging.
De vorige conferenties hadden tot doel een beter inzicht te krijgen in de plannen van de Europese Unie en in de manier waarop ze in de verschillende landen worden doorgevoerd. De Europese dokwerkers, met Niek Stam uit Nederland, kwamen er uitleggen hoe men overwinningen kan behalen in de strijd tegen de Europese plannen. Dankzij de contacten gelegd tijdens die conferenties kon de PVDA een bijdrage leveren aan de solidariteit tussen de Duitse en Belgische Volkswagenarbeiders in hun strijd tegen de sluitingsplannen van VW Vorst.
De derde conferentie had als doel deze contacten uit te breiden tot andere sectoren, in de eerste plaats diegenen waar al onze partijen actief zijn. Verschillende vakbondsactivisten brachten hun verhaal over arbeiderssolidariteit.
Horst Gobrecht (DKP) vertelde hoe tijdens een staking bij Nestlé Duitsland de arbeiders van Nestlé België weigerden als stakingsbreker op te treden.
Staalarbeiders uit Luik, Saarland (Duitsland) en Luxemburg brachten verslag uit over de situatie in hun bedrijven en het werk van hun partij. Ze spraken dezelfde dag nog af hoe ze verder zouden samenwerken. Als je over de grenzen heen samenwerkt kun je ook sluitingsplannen van een multinational als Volkswagen dwarsbomen, zei Uwe Fritsch (DKP), lid van de Europese en wereldondernemingsraad van VW. Zo hebben ze afgedwongen dat bij een dreigende productievermindering geen afdeling gesloten wordt, maar de productievermindering wordt verdeeld. Jef Bossuyt (PVDA-post) legde uit hoe de liberalisering van De Post in België wordt doorgevoerd. Sonja Heyman, zelf vakbondsafgevaardigde bij de post, gaf een enthousiast relaas van de strijd tegen de geplande sluiting van twee postkantoren in Deurne. Haar verhaal en dat van François Ferrara van de PVDA-afdeling Luik, over de succesvolle acties tegen de sluiting daar, lokte bij de kameraden uit de andere landen heel positieve reacties uit. De Nederlandse kameraden stelden voor om hen in contact te brengen met gelijksoortige actiecomité's in Nederland waar de afbouw van de post dienstverlening al veel verder gevorderd is. JuliaMonossowa (DKP-Duitsland) beschreef de schrijnende situatie van de werklozen sinds de ondraaglijke Harz IV-hervorming van de vorige regering Schroeder. Sindsdien vallen werklozen na een jaar werkloosheid in een mensonwaardig systeem van bijstand: ze moeten eerst alles verkopen wat ze hebben, in sommige gevallen naar een goedkopere woning zoeken, ze krijgen pas bijstand als hun partner niet voldoende verdient om het huishouden te betalen en ze moeten banen aanvaarden die maar een euro per uur meer opbrengen dan hun uitkering. Dat leidt tot schrijnende toestanden en vooral tot paniek bij al diegenen die nog werk hebben: die zijn bereid om ook minder loon en langere werktijden te aanvaarden om toch maar niet in die situatie terecht te komen. De positie van de uitkeringsgerechtigden moet zeer nodig hoger op de agenda van de arbeidersbeweging komen, ook vanwege de neerwaartse druk op de postie van de werkenden.
Jo Cottenier (PVDA) presenteerde een syntheseverslag over de stand van zaken in de Europese flexicurity-plannen en het verzet ertegen. Door een algemene aanval op het arbeidsrecht, flexicurity genaamd, wil Europa de arbeidsmarkt veramerikaniseren. Om dit te verhinderen moeten de vakbonden tot hun oorspronkelijke rol terugkeren: de werkende mensen verenigen, ook het toenemende aantal mensen met nepcontracten.
Hij stelde verder voor om met de vier partijen samen een zwartboek op te stellen over de schrijnende situaties waartoe de flexicuritystrategie vandaag al leidt in de verschillende landen. Zijn voorstel kende grote bijval. Op initiatief van de Nederlandse delegatie wordt gesproken van zwart-roodboek, omdat er naast de beschrijving van de misstanden (zwartboek) ook alternatieven zullen worden ontwikkeld (roodboek). Inmiddels zijn de eerste afspraken in Luik gemaakt. De rode draad zal zijn het vernietigen van kwalitatieve banen en het op grote schaal aanbieden van slecht werk: 'Slecht werk verdringt het goede'.
Nederland is in veel opzichten al een Europees model voor flexibiliteit middels uitzendwerk, tijdelijke contracten en deeltijdarbeid, zei Wil van der Klift, internationaal verantwoordelijke van de NCPN. De regering Balkenende IV wil nu dat werknemers snel en zonder opgaaf van redenen ontslagen kunnen worden. Ze stuurt zo aan op een nieuwe confrontatie met de vakbonden. Lutz Kressin legde uit wat er in Nederland aan verzet plaatsvindt, mede aan de hand van een verslag van een speech die zijn collega Egbert Schellenberg eerder in België had uitgesproken. (zie ook eldres in Manifest) De Nederlandse delegatie bestond uit negen personen: John Bergmans, Roberto Diaz da Silva, Krijn Hamelink, Jan Ilsink, Wil van der Klift, Lutz Kressin, Willem van Kranenburg, Maarten Muis en Job Pruijser.
De Luxemburgse gastheren legden veel nadruk op de noodzaak om de sociale strijd zoveel mogelijk te verbinden met de strijd voor het socialisme. Op (langere) termijn heeft het kapitalisme de mensen niets te bieden. Juist deze benadering onderscheidt communisten van de andere bondgenoten in de strijd voor sociale rechtvaardigheid.
Er wordt alweer hard gewerkt aan vervolgstappen en de voorbereiding van de volgende conferentie.
(*) Artikel is enigszins bewerkt en aangevuld door Wil van der Klift.