MOOIE WOORDEN

Vrijheid, goed voor u. Maar ook voor u?

Rinze Visser

Gelezen in een tijdschrift: "Voorbeelden van goedbedoelde maar misplaatste idealen zijn er genoeg. Zo houdt de overheid de meeste huren laag. De gedachte daarachter is dat mensen met een lager inkomen ook betaalbaar kunnen wonen. Het probleem is alleen dat de huren zo laag zijn dat het voor woningbouwverenigingen niet rendabel is om nieuwe huizen te bouwen: de huur levert niet genoeg op om de bouwkosten te dekken. Het gevolg is een groot tekort aan huurwoningen, vooral in de grote steden".

Een zekere Bas Jacobs - schrijver van 'De Prijs van Gelijkheid' - stelt zich naar aanleiding hiervan de voor hemzelf retorische vraag: "Wie zijn de pineut? De mensen voor wie die goedkope huurwoningen zijn bedoeld en nu geen betaalbaar huis meer kunnen vinden".

Op de televisie bestaat een taalspelletje waarin ook de vraag voorkomt: wat klopt er niet in deze zin? Ja, wat klopt er niet in deze zin? Omdat de overheid (?) de huren laag (?) houdt worden er onvoldoende woningen met lage(?) huren gebouwd en zijn er onvoldoende huizen die voor mensen met lage inkomens betaalbaar zijn. Dus als de overheid de huren niet kunstmatig laag zou houden, zouden er meer huurwoningen worden gebouwd...

Maar de huren zouden dan immers veel hoger zijn! Dan zouden er voor de doelgroep helemaal geen betaalbare woningen meer zijn, als de vrijemarktprijzen gelden. Als de heer Jacobs en anderen vinden dat alle overheidsbemoeienis om huren nog enigzins betaalbaar te houden zou stoppen om de vrije markt zijn werk te laten doen, dan zijn de door hen bedoelde mensen pas écht de pineut. Deze meneer en al die andere predikers van de vrijemarkt en terugtredende overheid weten heus wel dat de huidige politieke meerderheid die richting uit wil, maar het gaat hen lang niet snel genoeg. Het zoveelste bewijs dat men probeert met kronkelredeneringen een valse sociale legimitatie aan een asociale politiek te geven. Er wordt op u geschoten. Goed voor u...

Er wordt gesproken van 'woningbouwverenigingen' die niet of nauwelijks nog bestaan. Omdat deze, om beter op de kapitalistische markt te kunnen opereren, omgevormd zijn tot stichtingen. Jazeker, er klopt dus meer niet in deze zin. Verder worden om de valse geloofwaardigheid in stand te kunnen houden, voor het gemak meerdere bestaande obstakels, zoals ruimtelijke ordening, provinciale en regionale woningcontingenten, buiten beschouwing gelaten. Niets is te dol - zelfs geen leugens - om de vrije markt, de totaal geliberaliseerde maatschappij zonder ook maar enige overheidsbemoeienis te promoten en als, vooral voor de armsten, meest rechtvaardige en meest sociale samenleving voor te stellen. Het is dus voor het weerloze konijn het beste zich in één ruimte met de hongerige tijger te bevinden...

Daarom moet ook het minimumloon afgeschaft worden. Want dat is in de ogen van de vrijemarktfetisjisten niet een drempel tegen extra uitbuiting, maar zorgt ervoor dat bazen daardoor geen mensen aannemen. Loonsverlaging is dus goed voor de arbeiders, want dan word je niet ontslagen of niet aangenomen omdat je te duur bent. Regelmatig kom je in het openbaar geventileerde opvattingen tegen waarin gepleit wordt voor het opruimen van de laatste restanten gelijkheid. Zit niet in de hoofden van de mensen - ook in die van wie het in deze maatschappij goed hebben - het denken in gelijkheid ingebakken? Noemden we dat niet altijd beschaving? Dat hebben we dus volgens devrijemarktpropagandisten altijd fout gedacht..! Het is de ongelijkheid die wij beschaafd moeten vinden. Want na de afschaffing van het wettelijk minimumloon bestaan er immers wettelijk geen mensen meer met een minimumloon. En na de afschaffing van het laatste restje huurbescherming bestaan er ook geen huurders meer die beschermd moeten worden. Wat een maatschappij, waar alle door de rijken onrechtvaardig gevonden zaken afgeschaft zijn!

Zo lezen we ook steeds vaker berichten dat de goedverdieners van subsidies profiteren, altijd geïllustreerd met het afgekloven cliché dat je in de concert- en schouwburgzalen geen arbeiders tegenkomt. Jazeker, de bouwvakker en de gezinsverzorgster kunnen zich ook niet de aanschaf van een sterk afgeprijsd privévliegtuig permitteren. Maar de boodschap is wel duidelijk: afschaffen die subsidie en toeslagenhandel..!

Wie ogen en oren openhoudt en opmerkzaam blijft heeft weet van de veranderingen die er plaatsvinden en al plaatsgevonden hebben, hier en in andere landen. Hoe de lange tijd in bedwang gehouden en losgelaten Russische beer van het kapitalisme nu huishoudt, hier en daar. Hoe het geliberaliseer en geprivatiseer toeslaat.

En dan gaat het om meer dan de direct tastbare en herkenbare sociale verworvenheden. Wat zullen de gevolgen zijn voor de volksgezondheid nu de vleeskeuring geen overheidsinstelling meer is en geprivatiseerd is? Wat zullen de gevolgen zijn van de prijsopdrijverij door het verwilderde kapitalisme, waarin de maat van alle dingen de luxe en geldsmijterij van de rijken en beroemdheden zijn?

Als er in New York een restaurant waar doorgaans mensen uit de middenklasse eten zijn deuren sluit omdat van de ene dag op de andere de huur van het pand zeventienmaal(!) zo hoog werd, roept dat vragen op. Zoals: wat zullen de gevolgen zijn van de in de politieke mode zijnde opknapbeurten van volkswijken? Van de revitaliseringen en reconstrueringen? Wat is de ideologische achtergrond van het willen realiseren van 'prachtwijken' die deze regering uit de geëtiketteerde 'achterstandswijken' wil laten ontstaan?

Want waar de 'dure jongens' de maatstaf zijn, waar de duurtepaleizen oprijzen, daar zal de betaalbaarheid voor de anderen het afleggen. Verschil, groot verschil zál er zijn. Dat is de politieke werkelijkheid. Verschil, groot verschil móet er zijn, dat is de ideologische werkelijkheid die meer en meer terrein wint. En dié werkelijkheid zal door de machthebbers met argumenten als democratie, vrijheid van meningsuiting en 'tegen de dictatuur' met hand en tand, met of zonder wapens, verdedigd worden.