Verkiezingen Zuid-Afrika

Een mars van de strijdbare vrouwen van het ANC door de townships van Zwide en Kwazakhele op 19 april 2009 (Bron Flickr).

Jan Ilsink

Het ANC heeft bij de parlementsverkiezingen in Zuid-Afrika opnieuw een klinkende overwinning behaald. De alliantie van het ANC, de vakcentrale COSATU en de Communistische Partij (SACP) heeft aangetoond nog steeds op een grote meerderheid onder de bevolking (bijna 66%) te kunnen rekenen en heeft opnieuw de tweede partij, de Democratische Alliantie, ruim 16 procent, ver achter zich gelaten.

De Zuid-Afrikaanse kiezers hebben de ruk naar links, die het ANC op zijn 52e conferentie in Polokwane in december 2007 maakte, ondersteund. Opportunisten en aanhangers van de voormalige voorzitter van het ANC en president van Zuid-Afrika, Thabo Mbeki, hebben met hun partij COPE slechts 7,4 procent van de stemmers achter zich gekregen.

Einde aan neoliberaal beleid

Het neoliberale beleid dat de regering van Thabo Mbeki mede op instructie van het IMF voerde, werd op de Polokwane conferentie krachtig gekritiseerd en leidde tot de afzetting van Mbeki als voorzitter van het ANC en zijn aftreden als president van Zuid-Afrika. Dit neoliberale beleid liet de grote meerderheid van de armen in Zuid-Afrika niet delen in de economische voorspoed die het land na de bevrijding van het Apartheidsstelsel kende. In Zuid-Afrika werden net als in Europa publieke diensten geprivatiseerd, zoals de post en telecom. Het gevolg evenals in Europa was dat bijvoorbeeld postbestellers, één van de weinige groepen zwarte arbeiders in Zuid-Afrika met een vast inkomen, werden geconfronteerd met verlaging van inkomen, uitholling van hun functie en onzekerheid over hun baan.

De Nederlandse media

Hoewel de partij COPE, gevormd door voormalige ANC-leden met hoge politieke posities die hun carrière-ambities na de conferentie van Polokwane beperkt zagen, slechts 7 procent van de stemmen behaalde, heeft zij het naar links opgeschoven ANC wel afgehouden van een tweederde meerderheid. In de verslaggeving in de Nederlandse media (radio, televisie, kranten) werd dit echter voorgesteld als een stap in democratische richting. De 'dominantie' van het ANC was doorbroken! Hiermee werd opnieuw blijk gegeven van oppervlakkigheid en vooringenomenheid van de Nederlandse burgerlijke pers.

In de berichtgeving is niet of nauwelijks ingegaan op de bijzondere positie van het ANC door haar alliantie met de vakbeweging en Communistische Partij. Op het laatste congres van de SACP in juli 2007 lag de neoliberale politiek van de regering Mbeki zwaar onder vuur. Er werd opgeroepen het ANC niet over te laten aan carrièremakers en bureaucraten, maar te 'proletariseren'. Met de koerswijziging van het ANC op de Polokwane conferentie in december 2007 werd uitvoering gegeven aan deze oproep, die met de recente verkiezingen door de bevolking is ondersteund.