De grenzen van de legaliteit

De herkozen secretaris-generaal van de KKE, Aleka Papariga, tijdens het 18e Congres. (Foto: KKE)

Anna Ioannatou

"In Griekenland kun je anti-Amerikaan zijn, je kunt anti-imperialist zijn, antiwesters, anti-Europees, je kunt tegen de Europese Unie zijn. Niks aan de hand. Het mag allemaal, het is progressief. Maar als je anti-Stalin bent beginnen de moeilijkheden. Een vreemd geval, dat land van ons. We zijn aan het communisme ontsnapt (gelukkig zijn we geen Albanië geworden [*]), maar niet aan de ideologische heerschappij van haar stalinistische verdedigers."

Bovenstaande verzuchting stond in de krant 'Eleftherotypia' naar aanleiding van het feit dat geen van de Griekse europarlementariërs stemde voor de resolutie van het Europese Parlement van 2 april jl. over Europees bewustzijn en totalitaire ideologieën, waarin nazisme en 'stalinisme' over één kam geschoren en als misdadig veroordeeld worden. Het gaat om de meest recente poging op Europees niveau het anticommunisme te institutionaliseren na een reeks van besluiten, uitspraken, memoranda, resoluties enz. in diverse Europese instellingen de afgelopen jaren.

De lidstaten van de Europese Unie leveren een op het eerste gezicht nogal tegenstrijdig ideologisch beeld op met verboden en vervolgingen van communistische ideeën en symbolen - en daarmee natuurlijk ook van degenen die deze ondersteunen - overwegend in de landen van het voormalig 'reëel bestaande socialisme', in sommige gevallen zelfs verheerlijking van de nazistische SS met standbeelden, betogingen en herdenkingen (Baltische landen).

In West-Europese landen wordt een slinksere tactiek toegepast, een geleidelijker benadering als een langzaam werkende onderhuidse injectie (er zijn nog altijd meer dan genoeg antifascistische gevoeligheden, ondanks het feit dat het onderwijs in geschiedenis allang niet meer het ware gebeuren in het verleden weergeeft en veel verzwijgt, waardoor een vertekend beeld ontstaat, of zelfs gewoon veel vervalst).

En dan het 'gekke' Griekenland, waar je je als politicus niet met goed fatsoen kunt vertonen als je fascisme en communisme als één pot nat ziet en waar de gemiddelde Griek nog altijd niet wil inzien wat hij op Stalin tegen moet hebben, die immers de leider was van land nummer één in de antifascistische strijd met veruit de meeste slachtoffers, de Sovjet-Unie.

In Griekenland heeft in de strijd tegen het nazimonster en de daaropvolgende jaren van de burgeroorlog zo'n 10 procent van de bevolking zijn leven verloren. Kennis van de ware toedracht wordt op het ogenblik meer dan tevoren uit de schoolboeken geweerd, in de hoop dat de volgende generaties Grieken zich wat meer 'aanpassen' aan de moderne Europese tijd... Aan het geschiedenisonderwijs is goed af te lezen hoe de machtsverhoudingen liggen, vooral na 1989-91 met zijn reactionaire omwentelingen.

Het dubbele gezicht van een beleid

Terwijl op Europees niveau het land zich niet lijkt te conformeren, wordt in Griekenland zelf wel flink gewerkt aan de geest en de letter van het anticommunisme via antitotalitaire bewustzijnsvorming, ook al zou een buitenstaander dit niet aflezen aan het Griekse stemgedrag in het EP n.a.v. bovengenoemde resolutie. De KKE en de 'socialistische' Pasok stemden tegen, de regerende Nea Dimokratia onthield zich en de 'radicaal linkse' Synaspismos/Syriza zorgde ervoor niet in de zaal aanwezig te zijn, evenals het ultrarechtse Orthodoxe Volks Reveil.

Stof genoeg voor interessante conclusies dus, want Pasok en Orthodox Reveillopen nationaal voorop in het zwartmaken van de KKE via een groeiende hetze en leugencampagne tegen deze partij. Vooral de 'socialistische' Pasok in de persoon van diens lid van het nationale parlement Theodoros Pangkalos, die temidden van de vele schandalen, waarbij de twee grote partijen betrokken zijn (en die de KKE voortdurend aan de kaak stelt), een provocerende leugencampagne is begonnen.

De KKE zou aandelen bezitten bij het grote telecommunicatiebedrijf 'Germanos'. De officier van justitie zou eindelijk ook eens Perissos (hoofdkwartier van de KKE) moeten bezoeken en de KKE zou zich aan de grens van de legaliteit bevinden. Dit laatste dreigement is overigens de afgelopen jaren herhaaldelijk van stal gehaald. Op grond van de inhoud van de Europese resolutie (waar zijn partij dus tegen had gestemd!) heeft hij natuurlijk gelijk: 'gruwelijke' zaken als klassenstrijd worden door de KKE als een historische noodzaak gezien, het bestaan van communistische partijen ook, de naam Stalin wordt niet gedemoniseerd, op het 18e Partijcongres in februari jl. werd uitgebreid gesproken over de opbouwervaringen van het socialisme in de Sovjet-Unie en ga zo maar door.

Deze Pangalos komt regelmatig met uitspraken zoals: als de KKE (het Democratische Leger) destijds de burgeroorlog (1946-49) gewonnen had, zou deze partij miljoenen mensen hebben laten afslachten. Partijleden en mensen die op de KKE stemmen zijn van lotje getikt, want de KKE wil in Griekenland een soort Sovjet-Unie opbouwen. Hij respecteert het dat de KKE niet met de Pasok wil samenwerken, maar dat die partij samen met de centrumrechtse Nea Dimokratia tegen de Pasok ageert, dat respecteert hij helemaal niet.

Daarmee wordt nog een oude koe uit de sloot gehaald, die van het z.g. 'heilloze bondgenootschap' tussen communisten en rechts, waarover al eerder in Manifest werd geschreven. Ondertussen laat de Nea Dimokratia de anti-KKE lastercampagne - vlak voor de Europese verkiezingen - helemaal aan de 'socialistische oppositie' over. De traditionele sociaaldemocratie neemt de hoofdrol over in de anticommunistische hetze, een al meer dan een eeuw oud conflict zet zich voort.

Kortom, de KKE is een partij die de kapitalistische legaliteit (!) overtreedt, aan de grens van de (il)legaliteit staat, d.w.z. van wat het kapitalisme en zijn vorm van burgerlijke democratie toelaatbaar acht. Pikant 'detail' in de geschiedenis van bovengenoemd heerschap is dat hij in de jaren '60 kaderlid was van de KKE en bij de beruchte 12de Plenaire van 1968 was, waarin in harde illegale omstandigheden (militaire dictatuur 1967-74) de strijd met het opportunisme aangebonden werd, uiteindelijk leidend tot een partijsplitsing met aan de ene kant de 'eurocommunisten' en aan de andere kant de 'Moskou-dogmatici'.

Van de KKE wordt geëist zich te conformeren aan wat het monopoliekapitalisme toelaatbaar acht, de eigendommen (dus de grote productiemiddelen) van de grote kapitaalbonzen te respecteren. Kortom haar redenen van ontstaan en bestaan te ontkennen. Rosa Luxemburg's actualiteit stijgt weer...

Isolement: een loos argument

De beschuldiging van zich isoleren wordt al jaren regelmatig gericht aan het adres van de KKE, op Europees niveau en landelijk. Ook hier schreven we al eerder over. De enige partij in heel Europa die uittreding uit de EU wenst. Kortgeleden werd de KKE verweten dat zij geen gemeenschappelijke verklaring ondertekende van de partijen die deel uitmaken van de GUE-NGL in het Europees Parlement. Bovendien zit de KKE niet in de Partij van Europees Links (PEL). Dat dat isolement niet klopt mag o.a. blijken uit het feit dat88 partijen op het recente Partijcongres aanwezig waren en last but not least, de recente Gemeenschappelijke Verklaring voor de Europese Verkiezingen van 21 communistische en arbeiderspartijen uit 19 landen van de EU, gepresenteerd in Athene op een speciale persconferentie georganiseerd door de KKE (deze verklaring is ook door de NCPN ondertekend).

Hoe moeilijk 'gemeenschappelijk' met de PEL kan zijn mag uit het volgende voorbeeld blijken. Toen tijdens de extreem gewelddadige invasie van Israël in de Gaza Strook tegen de Palestijnse bevolking de KKE en de KNE (Communistische Jeugd) voorop stonden in hun solidariteitsacties met het zwaar beproefde Palestijnse volk, deden kaderleden van 'Die Linke' in Duitsland mee aan solidariteitsbetogingen met Israël. 'Die Linke' was op dat moment voorzitter van de PEL en uiteraard zitten hun Europarlementariërs in de GUE-NGL...

Om nog even op legaal of illegaal terug te komen. Uit de referenda en de opiniepeilingen (nog niet over het opkomstpercentage gesproken bij de Europese verkiezingen) van de afgelopen 20 jaar is een duidelijke achteruitgang te constateren in de steun van de bevolkingen aan een Europese Unie onder kapitalistische omstandigheden, die - zoals Lenin al schreef in 1918 - alleen maar een reactionaire kan zijn. De overduidelijke tendens is dat de Europese burgers dit bouwwerk van steeds ondemocratischer, onpopulairdere, repressievere maatregelen steeds minder wenst te legaliseren. Alle andere partijen, behalve de 21 van de gemeenschappelijke verklaring met de KKE stellen voor het kwijnende Europese visioen op te peppen. Daar geloven nog genoeg mensen in, maar steeds meer zien in dat dit zo niet verder kan gaan, want de sociale afbraak blijft maar doorgaan. Dit is de echte legaliteitskwestie die aan de orde is: kan een Europese Unie met een uiterst zwakke steun van de bevolking zich nog legaliseren... ten overstaan van die bevolking? Daarentegen zeggen de KKE en de 21 andere partijen van bovengenoemde verklaring 'ja' tegen elke volkerenunie, als die maar socialistisch mensgericht is. 'Ja' dus tegen 'Europa', maar dan wel een echt socialistisch Europa... zonder uitbuiting van de werkende klassen en zonder sociale afbraak!