Sociaaleconomische redactie
Volgens Nobelprijswinnaar Joseph Stiglitz komen de VS in een diepere recessie terecht dan voorzien, schreef Het Financieele Dagblad op vrijdag 16 juni jl. De Amerikanen zijn belazerd door de economisch adviseur van Obama, Lawrence Summers, zegt hij. Stiglitz behoort tot de kritische economen die denken dat het systeem van binnenuit kan worden verbeterd. Hij komt niet met fundamentele oplossingen, maar zijn analyse is de moeite waard om te kennen.
De regering Obama doet maar wat en is elke vorm van perspectief verloren, waarschuwt hij. "Het is onontgonnen terrein waar we ons nu op bevinden, niemand kan zich nog voorstellen om welke bedragen het gaat. In luttele maanden tijd is het begrotingstekort van 800 miljard dollar fors opgelopen. De laatste prognoses van Bloomberg over de staatsschuld bevinden zich tussen 1200 en 1400 miljard dollar. Dat is ongekend."
Stiglitz acht het waarschijnlijk dat het herstel zal stagneren en het land in een nog diepere recessie zal terugzakken. Het enige lichtpuntje dat hij kan ontdekken, is dat er een commissie van toezicht is ingesteld voor de miljarden die aan de banken zijn verstrekt.
De financiële industrie in dit land heeft geen innovaties gepleegd waar "de gewone man" iets aan heeft, aldus Stiglitz. "De industrie heeft gekozen voor zogenaamd innovatieve producten die zo ondoorzichtig zijn geworden dat niemand meer wist waar ze mee bezig waren. Geen wonder dat het niet heeft gewerkt." Het geld is volgens Stiglitz naar de verkeerde instanties gegaan. Niet naar de middelgrote en kleine banken die lenen aan het mkb. Bedrijven die een bron van werkgelegenheid zijn, die banen scheppen. Het geld ging naar banken die in plaats van een middel, een doel op zich zijn geworden.
China heeft 2000 miljard dollar aan Amerikaanse bezittingen. Andere landen hebben hun hoeveelheid dollars ook enorm verhoogd. "Ondertussen exporteerden de VS geen goederen of diensten, alleen staatsleningen. Er werden geen banen gecreëerd, alleen een handelstekort." Die instabiliteit is volgens Stiglitz funest voor de VS, maar ook voor de geopolitieke verhoudingen. "Natuurlijk kunnen wij aan onze verplichtingen jegens China blijven voldoen. We drukken gewoon dollars bij", stelt hij cynisch. "Maar ook China voelt zich belazerd door Amerika. De dollar als standaard is een doodlopende weg." Stiglitz's dringende aanbeveling luidt: weg van de dollar als internationale reservemunt.