Zal BDP, verboden DTP wel vervangen?

Een woordvoerder van de DTP, Emine Ayna, staat de pers te woord na een serie arrestaties van Koerdische activisten, waaronder veel DTP-leden, in April 2009. De toenemende repressie van Koerdische activisten culmineerden kortgeleden in het verbod op de politieke partij DTP. (Foto Nationalia)

Eda Yenil

Na een twee jaar durend proces is de Democratische Samenlevingspartij (DTP) verboden door het Constitutioneel Hof, de hoogste rechtbank in Turkije. Partijleden Ahmet Türk en Aysel Tugluk zijn per direct ontheven uit hun functie als parlementslid, meerdere leden kregen een verbod op politieke activiteiten.

Omdat premier Erdogan in mei 2009 de komst van de plannen van de Turkse regering met betrekking tot de Koerdische kwestie aankondigde, verwachtten sommigen dat de zaak anders zou eindigen.

Verwacht of onverwacht, het is nu een feit dat de DTP verboden is als partij. De leden van de partij hebben ook meteen andere stappen ondernomen om verder te kunnen gaan. Zo is een al eerder opgerichte partij, de Partij voor Vrede en Democratie (BDP) meteen de eerste dag na bekendmaking van de uitspraak geactiveerd door de leden van de DTP. Alle borden van de DTP zijn vervangen door borden van de BDP en de leden van de verboden partij zijn overgestapt naar de nieuwe. Hoewel de parlementsleden na de uitspraak uitdrukkelijk hebben gezegd dat zij eventueel een buitenparlementaire strijd willen aangaan, hebben zij na de uitspraken van de leider van de PKK, Abdullah Öcalan, toch besloten om in het parlement te blijven.

Het Hof heeft zijn uitspraak min of meer gemotiveerd als volgt: "Doordat de DTP banden onderhield met de PKK, is besloten tot het verbod". Maar politiek gezien denken veel analisten dat de achterliggende gedachte om de DTP te verbieden wel anders zal zijn dan wat is bekendgemaakt. Enige mogelijke overwegingen zijn al geopenbaard.

De vraag waarom er alleen maar twee leden van de partij ontheven zijn uit hun functie als parlementslid, brengt andere twijfels met zich mee. Omdat er alleen maar twee leden ontheven zijn houden de overblijvende leden nog de mogelijkheid om een nieuwe fractie binnen het parlement te kunnen vormen met steun van een onafhankelijk parlementslid. Dit is ook in de afgelopen dagen gebeurd. De nieuwe partij heeft alleen een ander partijprogramma. De eerste analyses van het partijprogramma tonen al direct verschillen met het programma van de DTP. Zo lijken de politieke opvattingen van de partij verzacht te zijn en wordt meer nadruk gelegd op de samenwerking met de EU.

Tevens geven de media meer aandacht aan de aanwezigheid van verschillende stromingen binnen de DTP. Zo zijn er al verschillende bijeenkomsten geweest met columnisten uit kranten van wie bekend is dat zij liberale stromingen steunen. Door een weekblad dat volledig achter de opvattingen van de regeringspartij staat, is er zelfs de vraag gesteld of uit de DTP een Gerechtigheids- en Ontwikkelingspartij (AKP), de huidige regeringspartij, speciaal voor Koerden zou kunnen ontstaan nu de partij verboden is en een nieuwe partij wordt geactiveerd. Een DTP dat meer op de AKP lijkt zou wel gunstig zijn voor de regeringspartij. Misschien was dit ook de bedoeling van de plannen van de Turkse regering met betrekking tot de Koerdische kwestie. De Koerdische strijd zover ombuigen dat er geen strijd meer zal bestaan.