Welk belang dient Wilders?

Willem van Kranenburg en Maarten Muis

Zolang niet precies duidelijk is in dienst van welke kapitalistengroepen Geert Wilders opereert zullen de analyses van zijn politieke verhaal vaag blijven. Hij schermt heel goed zijn adviseurs, geldschieters en tekstschrijvers af dus blijft het gissen wat nu precies de functie van de PVV is voor de heersende klasse.

We weten echter uit de geschiedenis dat zulke rechtse volksmenners veel standpunten van de linkse arbeidersbeweging kapen, maar er dan zo'n draai aan geven dat de schuld van de problemen niet bij de kapitalisten wordt gelegd, maar bij makkelijke zondebokken. In dit geval de aanhangers van de islam.

Het politieke debat weet Wilders, met welwillende steun van de sensatiebeluste media, iedere keer weer te kapen, zelfs als hij niet aanwezig is. Zijn hatelijke taalvondsten geuit in de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen werden de volgende dag in de gesprekken op de werkvloer, op scholen en in de winkelcentra gretig gebruikt. De oneliners van de PVV zijn vooral 'lekker' provocerend maar leggen elke discussie meteen lam, omdat ze enkel en alleen voor de vorm en emotioneel geladen zijn en niet gebaseerd op een onderbouwde analyse van de werkelijkheid. Weerwoord op basis van feiten wordt weggezet als 'politiek-correct gebazel' en het benoemen van de politieke standpunten van de PVV als extreem-rechts en xenofoob betiteld als 'demoniseren'. Doordat de andere partijen bang zijn om de mensen die voor de retoriek van Wilders vallen nog verder van zich af te stoten, wordt vaak slechts in vage bewoordingen afstand genomen van de PVV.

De analyses in de burgerlijke pers over waarom het politieke verhaal van Wilders bij een grote groep Nederlanders aanslaat, richten zich vaak op het onbehagen dat veel mensen voelen door de veranderingen in de maatschappij. Maar de sociaal-psychologische verklaringen bagatelliseren vaak het duidelijke extreem-rechtse standpunt wat de PVV inneemt. Daarnaast gaan veel culturele verklaringen, als zou het succes van Wilders een uiting zijn van het negeren van de gewoontes en problemen van de 'gewone man', ook grotendeels mank. Er is namelijk niets 'gewoon' aan Wilders. Hij breekt onder andere met de traditie in Nederland om migranten ruimhartig op te nemen in zijn midden met behoud van de eigen identiteit. Migranten hebben ons land door de eeuwen heen vooral verrijkt.

Het is duidelijk dat Wilders' hatelijke opmerkingen naar de politieke elite in goede aarde vallen bij een groot deel van de 'genaaide werknemers'. De belangrijkste boodschap die steeds doorklinkt in de propaganda van de Partij Voor de Vrijheid is dat zij 'anti-establishment' is. En dat van een partij waarvan sommigen zelf uit het establishment komen en die als het eropaan komt altijd meestemmen in de Tweede Kamer met de plannen voor verdere sociale afbraak.

In Almere maakte de PVV in de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen veel werk van het thema 'veiligheid' en lanceerde het idee van een verbod van de hoofddoek. Er is geen link met de werkelijke situatie in Almere, een stad die ondanks dat ze in grootte de zevende stad van het land is in de veiligheidsmonitor pas op plaats twaalf is te vinden. Het verkiezingsprogramma bestaat uit leuzen zoals 'een stad vrij van straatterroristen' die inspelen op de angstgevoelens. Waar het geld concreet gehaald moet worden voor de plannen van de PVV, zoals het repressieve idee van stadscommando's,terwijl er bezuinigd moet worden vanwege de daling van de rijksbijdrage, wordt niet aangegeven. Behalve dan door het stopzetten van 'linkse hobby's'. Veel vaagheid kortom, maar wel allemaal gericht tegen 'de zittende politieke kliek' en de 'linkse kerk'.

Geert Wilders' kruistocht tegen de islam is niet nieuw. Zijn voorganger wat betreft dat verhaal, Pim Fortuyn, heeft er ook een electorale overwinning mee behaald. En hoe vaak ook een nuancering gegeven wordt over de positie van de islam als religie in Nederland, toch is de angst voor moslims bij een deel van het electoraat gaan leven. Vooral ook dankzij de gigantische internationale mediacampagnes tegen alles wat moslim en Arabier is sinds de aanslagen van 11 september 2001. Dat het radicale politieke islamisme een product is van de imperialistische bemoeienis in Afghanistan in de jaren tachtig van de vorige eeuw, wordt door Wilders en zijn medestanders iedere keer verzwegen.

Helaas is de PVV in Almere de grootste partij geworden en in Den Haag de tweede. Het is overigens vrij onwaarschijnlijk dat ze in deze steden bestuursverantwoordelijkheid zal nemen. Haar surrealistische en extreme standpunten zorgen ervoor dat de partij, daartoe door anderen 'gedwongen', voorlopig nog in de luwte kan blijven en zich nog niet hoeft bloot te geven. In de campagne voor de komende Tweede Kamerverkiezingen gaat een aantal thema's spelen die de bevolking direct gaat raken. Zoals de aangekondigde bezuinigingen van 35 miljard euro die zullen leiden tot vermindering en verslechtering van de openbare dienstverlening, een gezondheidszorg waarin de solidariteit verder onder druk wordt gezet door marktwerking en verdere afbraak van de arbeidsrechten. Er valt echt wat te kiezen.

Maar waarschijnlijk lukt het de PVV ook weer rondom de Tweede Kamerverkiezingen de kranten en televisie te gaan domineren. Daarvoor is het een te welkome bliksemafleider voor de gevolgen van de zich verder verdiepende economische crisis. Zo kan heimelijk gewerkt worden aan de bezuinigingsoperaties waarmee rechts de kosten van de crisis, met name de steun aan de banken, afwentelt op de arbeidersklasse. Terwijl de 'gewone man' bediend wordt met allerlei shockerende politieke oneliners over moslims en het daaropvolgende non-debat, slaan de profiteurs die de werkelijke economische elite van het land dienen hun slag.