Zware tijden ook op Cuba

Wil van der Klift

Ook op Cuba zijn de gevolgen van de mondiale crisis heel manifest voelbaar. De moeilijke economische situatie wordt bovendien nog verergerd door de gevolgen van de orkanen die het eiland kortgeleden troffen, maar vooral door de voortdurende blokkade van het eiland door de VS.

Vanaf het begin van zijn presidentschap, twee jaar geleden, heeft Raúl Castro gehamerd op noodzakelijke sociaaleconomische veranderingen en er geleidelijk ook een aantal doorgevoerd. Zoals gebruikelijk op Cuba werden dit soort maatregelen besproken op alle niveaus van de maatschappij. Daarmee wordt een stabiele basis gelegd voor die hervormingen. De maatregelen waarmee de CTC (Vakbondscentrale van Cuba) op 15 september jl. naar buiten trad waren dan ook zeker geen verassing.

Dat de rechtse media ermee aan de haal gingen en gaan ook niet. Zeker nu de westerse wereld in een diepe sociaaleconomische crisis verkeert zal alles worden aangegrepen om te 'bewijzen' dat het socialisme geen alternatief is en dus moet ook socialistisch Cuba het ontgelden. In het verleden werd meerdere malen gemeld dat Fidel Castro dood was of dat de Revolutie op het punt stond om in elkaar te storten. Sommige Cuba-watchers, zoals in ons land de heer Kortenhof, verdienen hun brood met dit soort analyses.

De Cubaanse revolutie, nu 52 jaar oud, wordt met enige regelmaat voorgesteld als een 'speeltje' van de gebroeders Fidel en Raúl Castro. Een revolutie van oudere mannen. Het past wonderwel in de talloze pogingen om het belang en de integriteit van de broers Raúl en Fidel te ondergraven en is speciaal bedoeld voor het eigen Nederlandse publiek.

Op Cuba speelt dit onderwerp geen rol en steunt de overgrote meerderheid van de bevolking de Revolutie en haar leiders. In het merendeel van de Nederlandse media probeert men de politiek op het eiland te verengen tot een soort familiedrama, zoals we er op de Nederlandse tv talloze kennen. Een soort Cubaans 'Goede tijden, slechte tijden'. Maar de werkelijkheid blijkt altijd weer anders.

Mondiale crisis met ernstige gevolgen

Op zestig mijl van Cuba vandaan worstelt de bevolking van de VS met stijgende werkloosheid en toenemende armoede, stagneert de economische groei en dreigt langdurige deflatie. Veel mogelijkheden om wat aan deze voortwoekerende economische problemen te doen zijn er niet meer. Sinds 2008 is de rente al tot het minimum verlaagd. Ook de geldpers draait al op volle toeren. Sinds de crisis is de Amerikaanse balans verdubbeld, een reuze opgeblazen ballon. En inmiddels ebben ook de effecten van het stimuleringspakket van 800 miljard dollar snel weg.

De Democratische Partij van Barack Obama kreeg tijdens de verkiezingen op 2 november jl. een flink pak slaag. Obama is nog meer vleugellam dan hij al was. Daarbij zal de meerderheid van de bevolking in de VS zeker geen baat hebben. Integendeel, anders dan op Cuba, is de kloof tussen arm en rijk in de VS al jaren aan het groeien. Waar op socialistisch Cuba - ondanks alle economische moeilijkheden - iedereen gratis gezondheidszorg van een goede kwaliteit heeft, neemt in de VS het aantal onverzekerde zieken alleen maar toe.

In Nederland lijken de gevolgen van de crisis nog iets verder weg van het dagelijkse leven, maar de eenzijdige op export gerichte successen van met name Duitsland en Nederland zijn flinterdun. Overal in Europa worden bezuinigingsvoorstellen uitgewerkt en in steeds meer landen ook toegepast. De betrekkelijke windstilte in Nederland zal binnenkort in ieder geval niet meer gelden voor duizenden ambtenaren die worden weggesaneerd en voor 11.000 postbodes die de laan worden uitgestuurd en waarvan er velen gedwongen ontslag krijgen.

We spreken dan nog niet over de plannen van de regeringspartners om in totaal tot 2015 18 miljard (van de beoogde 26 miljard) euro te bezuinigen. De Nederlandse gezondheidszorg staat nog steeds op een hoog peil, maar de plannen bestaan om de gezondheidszorg drastisch uit te kleden.

Het zal de komende tijd steeds interessanter worden om te vergelijken hoe de Cubaanse regering het hoofd biedt aan de mondiale crisis en hoe in Nederland het mes in de sociale voorzieningen zal worden gezet. Een socialistische staat gaat menselijker om met zijn bevolking dan een kapitalistische, ook in bijzonder moeilijke economische tijden.