Speech Anabella Rozemberg (juni 2011)

Rechtvaardige transitie en waardig werk, strijdpunten van het IVV in de klimaatkwestie

Anabella Rozemberg is de topvrouw van de Internationale Vereniging van vakbonden (IVV) voor de klimaatkwestie. Een Argentijnse vakbondsactiviste die ook vloeiend Frans en Engels spreekt. Zij is de woordvoerster op de internationale klimaatonderhandelingen. In juni sprak ze in Brussel op een seminarie van de Belgische Klimaatcoalitie. Hier mijn weergave van haar betoog:

Aan de onderhandelingstafel zeggen ze mij: "Anabella, 'rechtvaardige transitie en waardig werk', we horen niets anders uit je mond". Wij focussen inderdaad op die twee begrippen. Dat is het fundament van ons klimaatbeleid. Zo'n tien jaar geleden hadden wij als wereldvakbond géén klimaatbeleid. Veel afdelingen stonden zelfs vijandig tegenover een klimaatbeleid van de vakbond, zij zagen het als een bedreiging voor de werkzekerheid. Het concept 'rechtvaardige transitie' is daarom essentieel om het geheel van de vakbonden achter een positief klimaatbeleid te scharen. Wij willen langs de goede kant staan in het wereldwijde klimaatdebat. Er mag geen kloof zijn tussen het algemeen belang op klimaatvlak en het algemeen belang op sociaal vlak.

"Rechtvaardige transitie" is niet zomaar een maquillage, maar een groots sociaal project van democratische omvorming van de maatschappij tot op de werkvloer. De sokkel van dit begrip is:

  1. Investeren in nieuwe jobs, in nieuwe technologie. Niet passief afwachten op vergroening van de bestaande jobs, maar dat actief aanpakken.
  2. Gericht onderzoek. In de huidige economie wordt blind gevaren. We weten te weinig hoe de negatieve klimaatimpact van het huidige beleid over de verschillende landen verdeeld is.
  3. Opleiding. Scholen van de arbeiders. Oprichten of heractiveren van vormingsinstellingen voor betere technologie.
  4. Sociale bescherming. Arbeiders zijn kwetsbaar vanwege het gevaar uit de boot te vallen in een nieuwe economie.
  5. Sociale dialoog. De vakbond betrekken op alle lokale en regionale niveaus, tot op de werkvloer.

'Rechtvaardige transitie' kan niet hetzelfde zijn voor iedereen. De gevolgen van de klimaatontaarding verschillen nogal sterk volgens regio en in de tijd. Neem nu een landbouwland als Oeganda. Dat zal over 20 jaar geen koffie meer kunnen verbouwen, terwijl hun economie daar helemaal op steunt. In veel landen is er geen financiële marge voor nieuwe investeringen. In vele landen bestaat er geen sociale bescherming. In de nieuwe opkomende industriële staten zien we dat er wel een sterk industrieel antwoord komt op de klimaatverandering wat goede kansen schept voor ecologische verbetering, maar ze kennen daar géén sociale bescherming. In veel andere landen komt de ecologische transitie niet ter sprake, maar zal de bevolking wel de impact van de klimaatontaarding voelen.

We moeten opnieuw mobiliseren voor het klimaat. We willen een nieuw plafond vastgesteld zien op de wereldwijde emissies. Dat wordt belemmerd door het wantrouwen tussen de verschillende landen. Na Kopenhagen overheerst het gevoel dat een nieuw akkoord er niet komt. Wij ijveren dat Europa en ook België hun voorhoederol van weleer opnieuw opnemen. Wij ijveren tegen de huidige verwatering van het klimaatbeleid. Wij willen een overbrugging van de financiële tekorten voor een transitiebeleid. Het zal niet gemakkelijk zijn.

Wij richten ons nu op Rio+20, de wereldwijde conferentie van staatshoofden die in 2012 doorgaat, 20 jaar na de eerste conferentie van Rio de Janeiro in 1992, waar de wereldwijde klimaatdiscussies gestart zijn. Wij hebben ambitieuze vragen:

  1. Een belasting op de financiële transacties.
  2. Een minimumdrempel van sociale bescherming voor iedereen.
  3. Een engagement om een minimumpercentage aan groene economie te halen in het bnp.

Wij vragen overal om niet te wachten op een internationaal akkoord, maar nu reeds te investeren in sociaal rechtvaardige en ecologische efficiënte transitie.

Lees de Resolutie van het IVV van juni 2010 over het klimaat op onze website http://www://pvda.be/actief/campagnes/milieu-en-klimaatbeweging.html. Wiebe Eekman vertaalde naar het Nederlands.