Sociaaleconomische redactie
Voor zover er iets van bekend is, wordt er in het Catshuis gewerkt aan een nationale nullijn voor de lonen, een forse ingreep in de werkloosheidswet en het ontslagrecht en het fors vervroegen van de verhoging van de AOW-leeftijd. De stilte die het kabinet in acht neemt lijkt ingegeven door de vrees voor de onrust en het verzet die de ingrepen zullen veroorzaken.
Een nationale nullijn, eventueel zelfs wettelijk vastgelegd, is overigens onhaalbaar. Niet voor niets tamboereren de werkgevers voortdurend op dit punt. Voor het kabinet, geholpen door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), blijft over om het bevriezen van de lonen proberen door te voeren in de overheidssectoren.
De verschuivingen binnen de grote FNV-bonden richting strijdbaarheid en actie, spelen daar waarschijnlijk een grote rol in. De grootste bonden binnen de vakcentrale willen niet doormodderen met polderen. Dat hebben Wientjes en de andere bazen in de grote bedrijven en banken haarfijn door.
Daarvoor werden ook Noten en Wijffels uit de hoge hoed getoverd en Klijnsma aan het werk gezet om het polderen te behouden.
Het wordt alles of niets, zoals zichtbaar wordt in de opstelling van de schoonmaakwerkgevers, die proberen de schoonmaakacties te breken. De organisatie van schoonmaakbedrijven (OSB) heeft op woensdag 4 april jl. de onderhandelingen voor een nieuwe cao schoonmaak 'kapot laten vallen'. De angel van het conflict is: respectvolle omgang met zieke schoonmakers. De schoonmakers presenteerden opnieuw verschillende oplossingen. De schoonmaakbazen veegden ze allemaal van tafel. Maar ze zullen nog lelijk op hun neus kijken. De strijd zal doorgaan, desnoods wordt er gewonnen van werkgever tot werkgever. Schoonmaakbedrijf Effektief kwam al met de bond overeen dat er voortaan wordt doorbetaald bij de eerste ziektemelding. De schoonmakers laten zich niet na een veertien-weken-durende-staking met lege handen naar huis sturen. De staking is de langste Nederlandse sectorstaking sinds 1933. De tijd dat schoonmakers konden worden genegeerd is voorbij. En langzaam maar zeker geldt die opstelling ook voor andere bedrijfstakken en groepen werknemers.
Het tijdperk van de afspraken op hoofdlijnen in het SER-gebouw lijkt voorbij. Daarom worden alle lakeien van het kapitaal, de vertegenwoordigers van de 'gele' polderbond CNV en andere opiniemakers in stelling gebracht om de FNV weer in het gelid te krijgen. Daarom krijgen Jaap Smit, de huidige voorzitter van het CNV en de oud-CNV-leider Doekle Terpstra, bekend van radio en tv, voortdurend de mogelijkheid om hun negatieve polderpraatjes te spuien.
Maar in de Malietoren worden de baasjes zenuwachtig. De werkgevers vrezen voor een 'historische fout' van de FNV, nu binnen deze Federatie, met name binnen AbvaKabo FNV, FNV Bondgenoten, maar ook FNV Bouw, een ruk naar strijdbaarheid en verzet zichtbaar wordt. De vakbonden zijn bezig om een vuist te maken, maar dat gaat niet zonder slag of stoot, na jaren van polderen en achterkamertjesafspraken. Maar vaststaat inmiddels wel dat deze bezuinigingsronde, die in combinatie met het al afgesproken regeerakkoord van een historische omvang is en diep ingrijpt in de sociale verhoudingen, er niet zonder massaal verzet doorheen komt. Er wordt al volop gewerkt aan strijdbare antwoorden. Even een paar leuke afspraken maken in een nationaal akkoord is er niet meer bij. Even het ontslagrecht en de WW-duur aanpakken zal niet meer zonder slag of stoot worden aanvaard. Er staat teveel maatschappelijke weerstand te wachten. De emmer met woede en weerzin begint vol te raken. De voorbeelden van verzet in Griekenland, Spanje en Portugal spreken boekdelen.