Redactie Manifest
De (geschoonde) inflatie in Nederland is in december 2012 weer gestegen, vooral de voedingsmiddelen werden duurder (3,7%), de sterkste stijging sinds maart 2009. De inflatie was in 2012 het hoogst in vier jaar. Ook de lonen stegen in 2012 nog enigszins, maar voor het tweede jaar op rij minder dan de inflatie, meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) begin januari 2013. De niet geschoonde prijsverhoging is veel hoger, waardoor de achteruitgang in koopkracht nog groter was (*).
Ten opzichte van 2011 nam het gemiddelde prijspeil in december met 2,9 procent toe. In november was het nog 2,8 procent. De toename in de laatste maand van vorig jaar komt vooral door de sterke stijging van de voedselprijzen. Over heel 2012 kwam de inflatie uit op 2,5 procent. Dat is het hoogste niveau sinds 2008. In 2011 bedroeg de geldontwaarding al 2,3 procent.
De hogere inflatie in het afgelopen jaar kwam vooral doordat de huurprijzen van woningen forser stegen. Verder werden vooral autobrandstoffen duurder, met een gemiddelde prijsstijging van ruim 7 procent. Deels door de hogere olieprijs, maar ook door accijnsverhoging in januari en de hogere btw die sinds oktober geldt. Ook bus- en taxivervoer, gas en sigaretten werden in 2012 flink duurder. Levensmiddelen werden gemiddeld 2 procent duurder.
Lonen nauwelijks gestegen
De cao-lonen zijn vorig jaar met een schamele 1,6 procent gestegen. Dat is weliswaar 0,5 procentpunt meer dan in 2011, maar desondanks minder dan de prijsinflatie van 2,5 procent in 2012. Daarmee stijgen de prijzen al 2,5 jaar harder dan de lonen, aldus het CBS. De koopkracht wordt hierdoor verder uitgehold. Bovendien ijlde de loonsverhogingen nog na. In veel cao's worden meerjarenafspraken gemaakt. De loonsverhogingen waren het resultaat van een korte economische opleving in 2011. In de loop van 2012 afgesloten cao's waren al aanzienlijk lager. De verwachtingen voor 2013 zijn slecht, de trend is naar beneden gericht.
Behalve in de horeca ligt de loonstijging per bedrijfstak tussen de 1,3 en 1,8 procent. Sommige verschillen met vorig jaar vallen op. In het openbaar bestuur bijvoorbeeld stegen de lonen met 1,5 procent, terwijl daar in 2011 nog de nullijn werd gehanteerd. Ook in de bouw was het verschil in loonstijging met een jaar eerder relatief groot. De lonen die in cao's werden overeengekomen namen met 1,8 procent toe. In 2011 was dat nog 0,8 procent.
(*) Inflatie op basis van de consumentenprijsindex (CPI) exclusief het effect van indirecte en consumptiegebonden belastingen en exclusief overheidsdiensten, huur, energie, groente en fruit en consumptie in het buitenland.