Geen enkele ingreep mag zonder verzet gaan. Hier een poststaking uit 2010. De redenen voor staking kwamen uit: totale afbraak vast werk en invoer pulpbanen. (Foto: Roel Wijnants/Flickr/cc/by-nc)
Manifest plaatst de analyses van de Europese denktank Leap/E2020 omdat deze tamelijk nauwkeurig de ontwikkelingen in de VS, het VK en Japan beschrijven. Door de pro-Europese bril waarmee de groep de wereld bekijkt, worden de ontwikkelingen aldaar stelselmatig rooskleuriger beschreven dan ze in werkelijkheid zijn. Vandaar dat we ter aanvulling kritische analyses plaatsen over de ontwikkelingen binnen de EU en eurozone. De kans dat het kapitaal mondiaal - dus in de gehele kapitalistische wereld - in problemen raakt is levensgroot aanwezig, zoals in meerdere artikelen die we plaatsen wordt geanalyseerd. Hieronder (weer) een analyse van Rainer Rupp.
Rainer Rupp
Eind januari stonden de toonaangevende kranten nog vol verhalen over het komende herstel van de eurozone en de groei van de wereldeconomie. Tegen deze optimistische achtergrond vonden de voorbereidingen plaats van de volgende ronde besprekingen over de EU-begrotingstop die op donderdag 7 en vrijdag 8 februari jl., onder Iers voorzitterschap, plaatsvond in Brussel.
ten gevolge van de nieuwe politieke en economische crisis in Italië, de politieke en corruptiecrisis in Spanje en als gevolg van de belijdenis van het lid van de Franse regering, minister van Arbeid Sapin, dat zijn land "helemaal failliet" zou zijn ('un Etat totalement en faillite').
In tegenstelling tot de eurocrisis van de afgelopen twee jaar, vinden de schokken nu plaats in de op één, twee en drie na grootste economieën van de eurozone. Gezien het feit dat de crisis nu volledig is terechtgekomen in het centrum, worden de ontwikkelingen in de periferie van de Europese Unie nauwelijks opgemerkt. Bijvoorbeeld de stakingen in Griekenland (eerst het Metro-personeel in Athene en daarna de zeelieden van de ferryschepen), die het land verlammen en waartegen de regering in Athene met hondsdolle noodmaatregelen is opgetreden. En na Griekenland, Portugal, Ierland en Cyprus maakt nu ook Slovenië, de door politieke corruptieschandalen door elkaar geschudde voormalige neoliberale EU-modelstaat in de Balkan, aanstalten om ook onder het zogenaamde 'euro-reddingsscherm' te vluchten, vanwege de acute financiële crisis, in een poging het op handen zijnde staatsbankroet te voorkomen.
Goed geluimd, alsof ze totaal niet onder de indruk waren van de nieuwste ontwikkelingen die de groeiende kwetsbaarheid van de eurozone onderstrepen, reisden de staats- en regeringsleiders van de EU vorige week af naar de financiële top in Brussel op 7 en 8 februari jl. De Spaanse regeringschef Rajoy werd opgeroepen om vooraf te komen rapporteren aan Berlijn, waar zoals bekend de koers wordt uitgezet naar verdere verarming van de Europese naties in het voordeel van de concerns. Zelfs in het verslag van de ARD Tagesschau over de bijeenkomst in Berlijn klinkt de trots door van de nieuwe keizerlijke rol voor Duitsland, dat het geld verdeelt en de anderen vertelt waar zij heen moeten gaan.
"Eigenlijk wilde Rajoy de Kanselier in Berlijn rapporteren over het succes van zijn hervormingen, met name in de banksector. In plaats daarvan moest hij nieuwe recordhoge werkloosheidscijfers naar Berlijn brengen", wist ARD reporter Arnd Henze (Tagesschau 20:00, 4-2-2013) te melden. En natuurlijk benadrukte de Spanjaard dat de beschuldigingen van corruptie tegen hem en zijn regeringspartij "absoluut niet waar zijn", en dat Spanje "een stabiele regering" heeft. Onbesproken bleef in de ARD-rapportage echter het feit dat Rajoy een pathologische leugenaar is en ook dat hij zijn EU-collega's vanaf de eerste dag van zijn aantreden steeds weer over de toestand van de Spaanse financiën heeft voorgelogen.
Zelfs een paar dagen voordat de verwoestende omvang van de Spaanse financiele crisis niet langer te verbergen bleek, had Rajoy met veel overtuiging verzekerd dat de Spaanse banken gezond waren en geen hulp nodig hadden. In werkelijkheid kon toen de onmiddellijke ineenstorting alleen nog worden voorkomen door een haastige belofte van de Europese Centrale Bank (ECB) die zich garant stelde voor meer dan 100 miljard euro, waarvoor de Duitse belastingbetaler overigens voor een derde borg staat. Hierbij kan Rajoy zich niet verschuilen achter onwetendheid, want vóór zijn politieke carrière bekleedde hij leidende posities binnen het Spaanse 'Bankstersysteem' en had hij daarom weet van de penibele situatie van de financiële sector in zijn land. Maar bondskanselier Angela Merkel en haar politieke omgeving hebben zelf ook veel ervaring met onwaarheden, wat verklaart waarom zij de Spaanse "leugenbaron" (ARD) rugdekking gaf en bevestigde: "We hebben een zeer ververtrouwenwekkende relatie met elkaar." Onder leugenaars moet zoiets veelvuldig voorkomen.
Intussen kwamen de staatshoofden en regeringsleiders van de Europese Unie bij elkaar voor de Begrotingstop in Brussel. Voorafgaande aan de ontmoeting echter, bleek uit de standpunten van de belangrijkste participanten dat ook dit keer de kans op het bereiken van overeenstemming over de middellange termijnbegroting tot 2020 niet beter is dan in november 2012, toen de eerste poging na een marathonvergadering door onverzoenlijke ideologische tegenstellingen (bezuinigen versus groei) jammerlijk is mislukt. Aan deze polarisatie is tot op heden niets veranderd. De leider van de 'spaarfractie' is de Britse premier David Cameron. Zijn tegenstander is de nieuwe Franse president Francois Hollande.
Cameron heeft de plannen van de Europese Commissie voor een krachtige stijging van de uitgaven voor Brusselse lievelingsprojecten tegen het licht van de budgettaire beperkingen die de EU de crisislanden heeft opgelegd absurd genoemd. Hij eist dat de begroting reëel wordt verlaagd, en in het ergste geval ongewijzigd blijft. Voorafgaand aan de top heeft hij geprobeerd met de Scandinavische landen Finland, Zweden, Denemarken en ook met Duitsland een verbond te sluiten tegen de Mediterrane schuldenmakers.
Hollande weet de kleinere crisislanden, zoals Portugal en Griekenland, aan zijn zijde, maar van Spanje en Italië kan hij niet zeker zijn, omdat hun regeringen, als ze politiek willen overleven - als dat al mogelijk is - gezien de recente Franse zwakte nu afhankelijker zijn van de goede wil van Berlijn.
Berlijn heeft zich daarentegen van geen enkele kant laten inpakken, omdat het zijn eigen agenda heeft voor Europa, namelijk in ruil voor de financiële redding van de crisislanden hun politieke en economische onderwerping aan de Duitse dictaten in het raam van een politieke en fiscale unie. Op de top kunnen de diepe scheuren die zich sinds het begin van de eurocrisis hebben getoond, verder openbarsten.
SBG, 6-2-2012, vert. WvdK. Enigszins ingekort/aangevuld. Analyse werd voorafgegaan aan Europes top (7 en 8 februari) geschreven.